Uchwała rady gminy upoważniająca zarząd gminy do wydawania indywidualnych zezwoleń na prowadzenie handlu poza targowiskami jest pozbawiona podstaw prawnych.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Rady Gminy Miejskiej L.-W. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody W.-M. W przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Rady Gminy w sprawie wyznaczenia miejsca na targowisku oraz prowadzenia targowiska - oddala skargę.
Uchwałą z 30 czerwca 1999 r. podjętą m.in. na podstawie art. 40 ust. 1 i art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /t.j. Dz.U. 1996 nr 13 poz. 74 ze zm./ oraz art. 4 i 5 dekretu z dnia 2 sierpnia 1951 r. o targach i targowiskach Rada Miejska w L. zmieniła swoją uchwałę z 4 marca 1999 r. w sprawie wyznaczenia miejsca na targowisku oraz prowadzenia targowiska, przez dodanie w par. 2 ust. 3 w brzmieniu: "Upoważnia się zarząd miasta do wydawania zezwoleń na handel poza targowiskami".
Rozstrzygnięciem nadzorczym z 4 sierpnia 1999 r. wojewoda W. stwierdził nieważność uchwały z 30 czerwca 1999 r. jako sprzecznej z powołanym dekretem, zwłaszcza jego art. 3 stanowiącym, że targi wolno organizować tylko na targowiskach urządzonych i prowadzonych według tego dekretu. Nie przewiduje się w nim możliwości prowadzenia handlu /w formie określonej w art. 1/ w innych miejscach niż targowiska ani udzielenia zezwoleń na handel poza targowiskami. Ponadto przy wydawaniu przepisów gminnych winna istnieć podstawa wynikająca z powszechnie obowiązujących przepisów prawnych.
Gmina Miejska w L. w skardze do sądu wniosła o uchylenie rozstrzygnięcia nadzorczego z powodu błędnego rozumienia pojęcia "targowiska". W wyrokach z dnia 10 lipca 1992 r., III SA 2017/91, i z dnia 12 maja 1993 r., III SA 1433/92, NSA przyjął, że według art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych /Dz.U. nr 9 poz. 31/ za targowiska należy uważać wszelkie miejsca, na których jest prowadzony handel w określony sposób i nie jest to określenie tożsame ze sformułowanym w przepisach dekretu z dnia 2 sierpnia 1951 r. Uprawnienie gminy do pobierania opłaty targowej z każdego miejsca, gdzie prowadzony jest handel, jest wystarczające do uznania takiego miejsca za targowisko, gdyż w przeciwnym razie istniałaby sprzeczność między przepisami dekretu a wymienionej ustawy. Zdaniem skarżącej przytoczone w uchwale przepisy art. 40 ust. 1 i art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. mogą stanowić podstawę do upoważnienia zarządu gminy, udzielonego przez radę, do wydawania indywidualnych zezwoleń na handel poza targowiskami. Wcześniejszych, podobnych rodzajowo rozwiązań na sezonową sprzedaż napojów z saturatorów i lodów poza targowiskami, wojewoda nie kwestionował.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Powołane w uchwale z 30 czerwca 1999 r. art. 4 i 5 dekretu stanowią, że prowadzenie targowisk jest zdaniem własnym gminy; tą działalnością /tj. prowadzeniem targowisk/ mogą zająć się inni przedsiębiorcy za zezwoleniem gminy, zaś lokalizację targowisk i ich regulaminy ustala gmina. Również w innych przepisach dekretu nie przewiduje się możliwości wydawania przez gminę zezwoleń na handel poza targowiskami, przez co scedowanie na inny podmiot - jak w tej sprawie na zarząd gminy - uprawnień, których nie ma gmina, nie jest absolutnie dopuszczalne.
W uchwale powołano się również na art. 40 ust. 1 i art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. dotyczące stanowienia przepisów gminnych. Stosownie do art. 40 tej ustawy poszczególne rodzaje przepisów gminnych wydawane są tylko w razie istnienia upoważnienia zawartego w ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących. Bez takiego upoważnienia wymienione przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. nie są wystarczające do stanowienia przepisów powszechnie obowiązujących na obszarze gminy.
Zaistniałe naruszenia prawa były wystarczające do stwierdzenia przez wojewodę nieważności uchwały, którą wbrew przepisom dekretu i bez upoważnienia ustawowego upoważniono zarząd gminy do wydawania zezwoleń na handel poza targowiskami. Poza granice sprawy wykraczają wywody stron na temat definicji targowiska według przepisów dekretu i ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. oraz orzecznictwa NSA, dotyczącego innej problematyki powstałej na tle konkretnych stanów faktycznych.
Z powyższych względów skargę oddalono.