Sprawa ze skargi na decyzję Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w przedmiocie umorzenia należności z tytułu samowolnego wyłączenia gruntów rolnych z produkcji rolniczej
Tezy

Według ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych /Dz.U. nr 16 poz. 78 ze zm./ Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych jest państwowym funduszem celowym /por. art. 23 i ust. cytowanej ustawy z dnia 3 lutego 1995 r./. Żadne przepisy o ochronie gruntów rolnych i leśnych nie odsyłają w zakresie wskazanego Funduszu do przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./ i nie jest on, jako obejmujący należności pozabudżetowe, objęty zakresem art. 2 cytowanej ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.. W tej sytuacji do rozpatrywanej sprawy nie mogą mieć zastosowania przepisy o umarzaniu zobowiązań podatkowych.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Ryszarda O. na decyzję Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 16 sierpnia 1999 r. (...) w przedmiocie umorzenia należności z tytułu samowolnego wyłączenia gruntów rolnych z produkcji rolniczej - skargę oddala.

Uzasadnienie strona 1/3

Prezydent Miasta Ł. decyzja z dnia 3 grudnia 1993 r. (...), działając na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych /Dz.U. nr 11 poz. 79 ze zm./ wymierzył Ryszardowi O., jednorazowo dziesięciokrotną należność z tytułu samowolnego wyłączenia gruntów rolnych z produkcji rolniczej, stanowiących część działki oznaczonej nr 30016 pod budowę bez zezwolenia stacji paliw. Od tej decyzji Ryszard O. odwołał się do Wojewody Ł. kwestionując m.in. wielkość obszaru wyłączonych gruntów z produkcji rolniczej i wniósł o uchylenie decyzji organu I instancji.

Wojewoda Ł. decyzją z dnia 8 czerwca 1994 r. (...) uchylił zaskarżoną decyzję w całości i dokonał wymierzenia Ryszardowi O. jednorazowo dziesięciokrotnej należności za wyłączenie gruntów rolnych z produkcji bez zezwolenia części działki nr 30016 tylko za pow. 1.619 m2 w kwocie 84.667 zł. Ryszard O. zaskarżył decyzję Wojewody Ł. do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wyrokiem SA/Bk 199/94 z dnia 20 kwietnia 1995 r. NSA skargę oddalił.

Następnie na wniosek Ryszarda O. Wojewoda Ł. decyzją z dnia 14.07.1995 r. (...) należność w kwocie 84.667 zł. rozłożył na 5 rat miesięcznych płatnych po 1000,00 zł i 5 rat miesięcznych po 15.933,00 zł.

Po spłaceniu pierwszych 5 rat, w styczniu 1996 r. Ryszard O. zwrócił się ponownie z prośbą do Wojewody Ł. o bardziej korzystne rozłożenie na raty niespłaconej należności w kwocie 79.667,00 zł. Argumentując to trudna sytuacją finansową.

Wojewoda Ł. uwzględnił wniosek i decyzją z dnia 31 stycznia 1996 r. na podstawie art. 155 Kodeksu postępowania administracyjnego zmienił za zgodą stron wydaną ww. decyzję i pozostałą do spłacenia należność rozłożył na 40 rat miesięcznych.

Od decyzji tej Ryszard O. wniósł odwołanie do Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej o uchylenie decyzji w części rozstrzygnięcia dotyczącego klauzuli w brzmieniu "Rozłożenie należności na raty uznane zostanie za niebyłe, jeżeli dłużnik w wyznaczonym terminie nie uiści rat w wyznaczonej wysokości".

Po rozpatrzeniu odwołania Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej decyzją z dnia 30.04.1996 r. (...) utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

Dnia 20 października 1997 r. Ryszard O. złożył podanie o umorzenie pozostałej po uiszczeniu kwoty w wysokości 37.667 zł. Prośbę o umorzenie uzasadnia tym, że w kwietniu 1997 r. aktem notarialnym przekazał w formie darowizny na rzecz Miasta Ł. określoną powierzchnie gruntów z działki nr 30016 na poszerzenie ulicy N. i projektowaną drogę. Ryszard O. poinformował również, że decyzja Urzędu Rejonowego z dnia 14.09.1994 r. (...) nakazującą rozbiórkę elementów stacji paliw, w oparciu o którą według Ryszarda O. został obciążony karą za wyłączenie, została uchylona 24.09.1997 r.

Wojewoda Ł. decyzją z dnia 21 stycznia 1998 r. (...) odmówił Ryszardowi O. umorzenia należności w kwocie 37.667 złotych stanowiącej pozostałą kwotę z wymierzonej dziesięciokrotnej należności z tytułu samowolnego wyłączenia gruntów rolnych z produkcji rolniczej /około 500 m2 gruntów/. W uzasadnieniu wskazano między innymi, że wydanie decyzji na podstawie art. 39 ust. 1 obowiązującej wówczas ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych /Dz.U. nr 11 poz. 79 ze zm./ było niezależne od wcześniejszego rozstrzygnięcia co do legalności decyzji o nakazaniu rozbiórki obiektu budowlanego wzniesionego na gruntach rolnych wyłączonych bez zezwolenia z produkcji rolnej. Przepisy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, a w szczególności art. 39 ust. 1 tej ustawy konstytuowały samoistny przedmiot ochrony i samoistne sankcje prawne za jego naruszenie, niezależnie od przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska /jak stwierdzono w samym przepisie/ i niezależnie od przepisów prawa budowlanego. Dla zastosowania sankcji przewidzianych w art. 39 ust. 1 ustawy podstawę stanowiło stwierdzenie faktu wyłączenia gruntów rolnych z produkcji bez zezwolenia. Wymiar dziesięciokrotnej należności miał charakter sankcji represyjnej, której zastosowanie było niezależne od deklaracji właściciela gruntu, co do przywrócenia stanu poprzedniego lub co do podjęcia na tych gruntach uprawy rolnej, czy też zbycia ich.

Strona 1/3