Śmierć pracownika nie uzasadnia odstąpienia od stwierdzenia u niego choroby zawodowej, ponieważ ze stwierdzeniem takiej choroby wiążą się nie tylko określone uprawnienia pracownika, lecz także obowiązki zakładu pracy, a w szczególności obowiązek stosowania właściwych środków zapobiegawczych /art. 230 kodeksu pracy/.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 207 par. 5 Kpa skargę Chemicznej Spółdzielni Pracy "Ś" w R. na decyzję Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 13 września 1982 r. w przedmiocie stwierdzenia u Jadwigi J. choroby zawodowej.
Główny Inspektor Sanitarny, decyzją ostateczną z dnia 13 września 1982 r. nr EPA-4436-356/82, utrzymał w mocy decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w R. z dnia 23 lipca 1982 r., stwierdzającą u Jadwigi J. chorobę zawodową - toksyczne uszkodzenie wątroby.
Od decyzji ostatecznej Chemiczna Spółdzielnia Pracy "Ś" w R. /której Jadwiga J. była pracownikiem/ złożyła skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego, zarzucając organom naruszenie przepisów postępowania, w szczególności zaś art. 61 par. 4 Kpa, przez niezawiadomienie skarżącej o wszczęciu postępowanie w sprawie, w wyniku czego została pozbawiona możliwości obrony swoich praw, oraz art. 35 par. 3 i art. 36 par. 1 Kpa przez niewydanie decyzji w terminie i niezawiadomienie Spółdzielni o przyczynie zwłoki i nowym terminie załatwienia sprawy, a ponadto - powołanie się w decyzji na nieprawdziwy fakt przeprowadzenia w dniu 8 lipca 1982 r. wywiadu środowiskowego w zakładzie pracy, co nie miało miejsca. Skarżąca Spółdzielnia załączyła opinię producenta "silformu" /to jest Zakładów Farmaceutyczno-Aerozolowych "U" w W./, z której to opinii wynika, że zawartość substancji szkodliwych w tym preparacie jest znikoma, a forma aerozolu stanowi dodatkowe zabezpieczenie dla organizmu ludzkiego przed zatruciem. Z powyższych względów skarżąca Spółdzielnia wnosiła o uchylenie zaskarżonej decyzji. Główny Inspektor Sanitarny wniósł o oddalenie skargi.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Podniesione w skardze zarzuty naruszenia przepisów art. 61 par. 4, art. 35 par. 3 i art. 36 par. 1 Kpa stanowią wprawdzie uchybienia, ale nie miały istotnego wpływu na wynik sprawy, a zatem nie mogą powodować uchylenia zaskarżonej decyzji. Skarżąca Spółdzielni zresztą - mimo braku formalnego zawiadomienia jej o tym - o wszczęciu postępowania wiedziała i w postępowaniu tym brała udział, albowiem w dniu 7 lipca 1981 r. przygotowała dla Wojewódzkiej stacji Sanitarno-Epidemiologicznej informację o zatrudnieniu i pracach wykonywanych przez Jadwigę J., udzieliła wywiadu o chorobie zawodowej. Jeśli nawet data przeprowadzenia wywiadu była inna niż 8 lipca 1982 r., nie budzi wątpliwości fakt, że sam wywiad został przeprowadzony, a informacji udzielali upoważnieni pracownicy Spółdzielni "Ś", m.in. samodzielny referent do spraw pracowniczych Lucyna G. oraz technik BHP Grażyna R. Decyzje organów inspekcji sanitarnej I i II instancji zostały Spółdzielni "Ś" doręczone. Spółdzielnia ta złożyła odwołanie i następnie skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ponadto Spółdzielnia nie zarzuca, że organy inspekcji sanitarnej odmówiły jej przejrzenia akt sprawy, gdy o to wnosiła, lub odmówiły przyjęcia podanych przez nią dowodów. W tej sytuacji zarzut niemożności obrony praw skarżącej w postępowaniu w sprawie objętej skargą uznać należy za bezpodstawny.
Merytoryczne rozstrzygnięcie w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej u Jadwigi J., zawarte w zaskarżonej decyzji, zgodne jest z zebranym w tej sprawie materiałem dowodowym i zastrzeżeń nie budzi. Naczelny Sąd Administracyjny podzielił stanowisko przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji oraz w odpowiedzi Głównego Inspektora Sanitarnego na skargę, w związku z czym nie zachodzi potrzeba ponownego przytaczania użytych już tam argumentów. Wypada jedynie zauważyć, że prezentowane w zaskarżonej decyzji stanowisko zgodne jest z obowiązującymi przepisami, stosownie do których dla uznania danej choroby za chorobę zawodową wystarczy, że mieści się ona w wykazie chorób zawodowych, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 listopada 1974 r. w sprawie chorób zawodowych /Dz.U. nr 45 poz. 271/ i spowodowana została wykonywaniem zatrudnienia w warunkach narażających na jej powstanie /par. 1 rozporządzenia/. Wystarczy zatem samo stwierdzenie danej choroby, nie jest natomiast konieczne udowodnienie, że warunki te w danym wypadku ją spowodowały. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, w sprawie objętej skargą został w pełni wykazany związek przyczynowy pomiędzy warunkami pracy Jadwigi J. w Chemicznej Spółdzielni Pracy "Ś" a jej zachorowaniem na chorobę zawodową - toksyczne zapalenie wątroby i następnie - zgonem.
Z powyższych względów na podstawie art. 207 par. 5 Kpa skargę należało oddalić.
Jednocześnie wymaga podkreślenia, że śmierć pracownika nie uzasadnia odstąpienia od stwierdzenia u niego choroby zawodowej, ponieważ ze stwierdzeniem takiej choroby wiążą się nie tylko określone uprawnienia pracownika, lecz także obowiązki zakładu pracy, w szczególności zaś obowiązek stosowania właściwych środków zapobiegawczych /por. zwłaszcza art. 230 kodeksu pracy/. Postępowanie w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej więc jest postępowaniem o dużej doniosłości, zarówno dla pracownika, w stosunku do którego zachodzi podejrzenie zachorowania na chorobę zawodową, jak i dla interesu społecznego.