Rada izby notarialnej ma obowiązek wykonywać określone zadania publiczne związane z procesem przyznawania na drodze administracyjnoprawnej prawa do wykonywania zawodu zgodnie z art. 7 Konstytucji RP /por. też zasady zawarte w art. 6 i art. 7 Kpa/, a więc na podstawie i ściśle w granicach powszechnie obowiązującego prawa.
Dowolna interpretacja art. 11 i art. 12 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawa o notariacie /Dz.U. nr 22 poz. 91 ze zm./, niezgodna z ich jednoznacznym brzmieniem, zmierzająca w istocie do przyznania organowi samorządu notarialnego prawa do realizacji określonej funkcji administracyjnej /prawo do sprawdzania przygotowania zawodowego do wykonywania zawodu notariusza przez profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych oraz sędziów, prokuratorów, adwokatów i radców prawnych z trzyletnim stażem/ nie żadnej podstawy prawnej.
Samorząd zawodowy, jako osoba prawa publicznego ma - przede wszystkim - chronić interes publiczny, w granicach ustawowego porządku prawnego w Rzeczypospolitej Polskiej.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2001 r. sprawy ze skargi Ewy R. na uchwałę Krajowej Rady Notarialnej z dnia 27 listopada 1999 r. (...) w przedmiocie opinii rady izby notarialnej w sprawie powołania na notariusza - uchyla zaskarżone postanowienie - uchwałę oraz utrzymane przez nią w mocy postanowienie - uchwałę pierwszoinstancyjne; (...).
Z akt sprawy wynika, że radca prawny Ewa R. /brak bliższych danych o przebiegu jej pracy zawodowej i kolejno zdobywanych kwalifikacjach prawniczych/ złożyła w dniu 27 października 1998 r. do Rady Izby Notarialnej w K. wniosek wraz z wymaganymi dokumentami o powołanie jej na notariusza w Cz.
Rada Izby Notarialnej w K., na podstawie art. 10 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie uchwałą (...) z dnia 19 maja 1999 r. postanowiła zaopiniować wniosek radcy prawnego Ewy R. o powołanie jej na notariusza negatywnie. Przyczyną odmowy nie było niespełnienie przez zainteresowaną któregoś z wymogów ustawowych wyczerpująco wymienionych w art. 11 i art. 12 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie, a negatywny - zdaniem Rady - wynik rozmowy - egzaminu, jakiemu poddano zainteresowaną. Rada Izby Notarialnej podała, że odniosła wrażenie, że Ewa R. "przygotowując się do zawodu notariusza w większym stopniu skoncentrowała się na technice prowadzenia kancelarii, a w znacznie mniejszym na zdobyciu rzetelnej wiedzy prawniczej potrzebnej notariuszowi do wykonywania jego zawodu już od pierwszego dnia uruchomienia kancelarii".
Stąd w konkluzji Rada Izby Notarialnej odwołała się do pozaustawowego /w stosunku do cytowanej ustawy z dnia 14 lutego 1991 r./ pojęcia "rękojmi należytego wykonywania zawodu notariusza" i stwierdziła, że na podstawie rozmowy - egzaminu Ewa R. takiej rękojmi nie daje.
Ewa R., zgodnie z pouczeniem zawartym w uchwale RIN w K. wniosła zażalenie na uchwałę do Krajowej Rady Notarialnej. Dopiero po 6 miesiącach /po ponagleniu ze strony Departamentu Sądów i Notariatu Ministerstwa Sprawiedliwości/ Krajowa Rada Notarialna uchwałą (...) z dnia 27 listopada 1999 r. utrzymała w mocy uchwałę - postanowienie Rady Izby Notarialnej w K. z dnia 19 maja 1999 r. (...).
W uzasadnieniu uchwały, między innymi, stwierdzono, że obowiązek wydania opinii o kandydacie na notariusza przez radę właściwej izby notarialnej, na podstawie art. 10 prawa o notariacie powoduje konieczność sprawdzenia jego przygotowania do wykonywania zawodu, co wyraża się, między innymi, "poprzez sprawdzenie, czy osoby z innych zawodów prawniczych zamierzające wykonywać zawód notariusza są w stanie wykonywać go bez uszczerbku dla klientów, jak i dobrego imienia naszego zawodu".
Ewa R. zaskarżyła uchwałę Krajowej Rady Notarialnej z dnia 27 listopada 1999 r. (...) do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Pouczenie nie wskazywało, że skarga powinna być wniesiona do NSA, jak to przewiduje art. 35 ust. 1 ustawy o NSA, który to przepis nie został zresztą powołany w pouczeniu. Przy tak nieprecyzyjnym pouczeniu Ewa R. złożyła skargę bezpośrednio do Krajowej Rady Notarialnej w dniu 7 stycznia 2000 r., przy terminie do jej wniesienia upływającym 10 stycznia 2000 r. KRN przekazała skargę do NSA już po upływie terminu, o którym mowa w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o NSA.
Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2000 r. II SA 171/00 odrzucił skargę Ewy R., jako wniesioną po terminie.