Odpowiedzialność administracyjna towarzystwa emerytalnego określona w art. 156 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych /Dz.U. nr 139 poz. 934 ze zm./ nie jest pod względem przesłanek tożsama z odpowiedzialnością uregulowaną w art. 204 ust. 7.
Przepis art. 204 ust. 6 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych nie może być wykorzystywany jako podstawa decyzji administracyjnej, zawierającej wezwanie albo nakaz usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w działalności towarzystwa emerytalnego.
Naruszenie przepisu art. 141 ust. 1 pkt 14 ustawy należy uznać za równoznaczne z naruszeniem przepisu - dyrektywy wynikającej z art. 139 ustawy.
Limit lokat funduszu w papiery wartościowe, określony w art. 142 ust. 2 pkt 5 odnosi się do lokat wymienionych w art. 141 ust. 1 pkt 2-13 ustawy.
Przepis art. 156 ustawy pozwala na nałożenie kary tylko za nieprzestrzeganie przepisów ustawy oraz niewykonanie obowiązków określonych w art. 149 ust. 1, 2 i 4 tej ustawy.
Naczelny Sąd Administracyjny, po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2001 r. sprawy ze skargi Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego "Nationale-Nederlanden Polska SA." na decyzję Urzędu Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi z dnia 5 sierpnia 2000 r. (...) w przedmiocie stwierdzenia nieprawidłowości i nałożenia kary pieniężnej - stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji w części utrzymującej w mocy decyzję ją poprzedzającą z dnia 10 maja 2000 r. w punktach I i II oraz nieważność tej decyzji z 10 maja 2000 r. w punkcie I i II, uchyla zaskarżoną decyzję w pozostałym zakresie wraz z poprzedzającą ją decyzją z dnia 10 maja 2000 r.; (...).
Urząd Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi działając w trybie art. 204 ust. 6 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych /Dz.U. nr 139 poz. 934 ze zm./, w związku ze stwierdzeniem rażących nieprawidłowości w działalności Otwartego Funduszu Emerytalnego Nationale-Nederlanden, decyzją z dnia 10 maja 2000 r. wezwał Powszechne Towarzystwo Emerytalne Nationale-Nederlanden Polska SA do usunięcia rażących nieprawidłowości w terminie doręczenia tej decyzji. Określił, że usunięcie rażących nieprawidłowości ma polegać na niezawieraniu przez ten Fundusz umów, których przedmiotem jest zobowiązanie którejkolwiek ze stron do zawarcia określonej transakcji kupna-sprzedaży w przyszłości, po ustalonej z góry cenie - w terminie od dnia otrzymania decyzji.
Tą samą decyzją na podstawie art. 156 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych UNFE nałożył na Powszechne Towarzystwo Emerytalne Nationale-Nederlanden Polska SA karę pieniężną w wysokości 300.000 zł.
W uzasadnieniu decyzji UNFE zarzucił Funduszowi przede wszystkim lokowanie aktywów tego Funduszu w niedozwoloną kategorię lokat - w tzw. prawa pochodne. W dniu 18 listopada 1999 r. w W. została zawarta umowa pomiędzy OFE Nationale-Nederlanden Polska, a W. Bankiem Kredytowym SA. W tej umowie WBK SA zobowiązał się do złożenia zamówień w ofercie subtranszy krajowych inwestorów instytucjonalnych w imieniu własnym i na własny rachunek na akcje PKN SA na łączną kwotę 60.000.000,00 zł i odsprzedaży ich OFE Nationale-Nederlanden Polska w ramach transakcji pakietowych, po cenie określonej jako iloczyn współczynnika 1,00047 i ceny zakupu tych akcji w ofercie, powiększonej o koszt kapitału i koszty przechowywania akcji w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych. OFE Nationale-Nederlanden Polska zobowiązał się do odkupienia połowy liczby akcji PKN SA do dnia 31 marca 2000 r., a pozostałej części akcji do dnia 30 czerwca 2000 r. W razie gdyby strony umowy nie mogły dokonać którejkolwiek z transakcji pakietowych, określonych w umowie jako transakcje podstawowe, ze względu zbyt dużą rozbieżność pomiędzy kursem rynkowym akcji PKN SA. a ceną ustaloną w umowie, kurs transakcji podstawowej zostałby ustalony, za zgodą stron, na poziomie możliwie zbliżonym do kursu określonego w umowie /par. 3 ust. 5/.
Różnica powstała w wyniku zawarcia transakcji po cenie odbiegającej od ceny określonej w umowie zostałaby wyrównana poprzez przeprowadzenie dodatkowych pakietowych transakcji pozasesyjnych, określonych w umowie jako transakcje dodatkowe, w terminie 14 dni roboczych od dnia przeprowadzenia transakcji podstawowej, na której nie będzie można określić kursu zgodnie z umową. W transakcjach dodatkowych każda ze stron może być kupującym i sprzedającym. W przypadku braku możliwości lub nieracjonalności przeprowadzenia transakcji dodatkowych strony dopuściły możliwość zawarcia odrębnego porozumienia, w którym zostałby określony inny tryb rozliczenia różnic pomiędzy rzeczywistym kursem transakcji podstawowej a kursem ustalonym zgodnie z umową. Z postanowień umowy wynika, że OFE Nationale-Nederlanden może nie wykonać zobowiązania odkupienia od WBK SA akcji PKN SA w terminach określonych w umowie, w szczególności z powodu przekroczenia limitu 4,8 procent aktywów netto. W takim przypadku WBK SA ma prawo zbyć te akcje w ramach transakcji giełdowych.