Termin przewidziany do weryfikacji orzeczenia Społecznej Komisji Rewindykacyjnej /art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 25 października 1990 r. o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego - Dz.U. 1996 nr 143 poz. 661 ze zm./ jest terminem kompetencyjnym, co oznacza, iż upływ tego terminu jest jednoznaczny z brakiem właściwości funkcjonalnej Społecznej Komisji Rewindykacyjnej do wydania orzeczenia w trybie powołanego przepisu.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Zarządu Regionu (...) "P." NSZZ "Solidarność- w K. na orzeczenie Społecznej Komisji Rewindykacyjnej z dnia 25 stycznia 2002 r. (...) w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zwrotu majątku - stwierdza nieważność zaskarżonego orzeczenia; (...).
Komisja Zakładowa NSZZ "Solidarność" przy Przedsiębiorstwie Handlu Sprzętem Rolniczym "A." w K. wystąpiła do Społecznej Komisji Rewindykacyjnej z wnioskiem przeciwko Związkowi Zawodowemu Pracowników Przedsiębiorstwa Handlu Sprzętem Rolniczym "A." w K. o zwrot kwoty 61.028 złotych z odsetkami.
W dniu 22 listopada 1993 r. Społeczna Komisja Rewindykacyjna wydała orzeczenie o umorzeniu postępowania w sprawie, w związku z tym, że żądana kwota została wnioskodawcy zwrócona.
W dniu 30 czerwca 1999 r. Komisja Zakładowa NSZZ "Solidarność" przy Przedsiębiorstwie Handlu Sprzętem Rolniczym "A." w K. wystąpiła do Społecznej Komisji Rewindykacyjnej z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, przy czym wniosek ten został skierowany przeciwko Wojewodzie Z. jako reprezentantowi Skarbu Państwa.
Orzeczeniem z dnia 23 października 2001 r. Społeczna Komisja Rewindykacyjna umorzyła postępowanie podkreślając ponownie, iż żądany majątek został zwrócony wnioskodawcy.
Pismem z dnia 24 listopada 2001 r. Zarząd Regionu (...) NSZZ "Solidarność" w K. zwrócił się do Społecznej Komisji Rewindykacyjnej z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa i uchylenia orzeczenia SKR z dnia 23 października 2001 r.
W dniu 25 stycznia 2002 r. Społeczna Komisja Rewindykacyjna wydała orzeczenie (...) odmawiające uwzględnienia wniosku o usunięcie naruszenia prawa.
To ostatnie orzeczenie Społecznej Komisji Rewindykacyjnej zostało zaskarżone przez Zarząd Regionu Regionu (...) do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
W odpowiedzi na skargę Społeczna Komisja Rewindykacyjna wniosła o oddalenie skargi.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
W świetle przepisów art. 7 ustawy z dnia 25 października 1990 r. o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego /Dz.U. 1996 nr 143 poz. 661ze zm./ Społeczna Komisja Rewindykacyjna rozstrzyga sprawę, wydając orzeczenie mające moc decyzji administracyjnej. Orzeczenie to jest ostateczne z dniem jego wydania i stanowi tytuł do wszczęcia postępowania egzekucyjnego w administracji.
Na takie właśnie orzeczenie /ostateczne/ stronie postępowania przysługuje skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego, z tym że przed wniesieniem skargi należy w terminie 21 dni od dnia doręczenia orzeczenia zwrócić się do SKR z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, zaś sama skarga może być - co do zasady - wniesiona po upływie 30 dni, a przed upływem 60 dni od dnia doręczenia wezwania.
Jednakże w terminie 30 dni od dnia wpływu wezwania Społeczna Komisja Rewindykacyjna może wezwanie to uwzględnić przez uchylenie lub zmianę dotychczasowego orzeczenia. Wówczas od takiego właśnie orzeczenia, a więc orzeczenia uwzględniającego wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, stronie postępowania służy skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego w terminie 30 dni od dnia doręczenia orzeczenia, z pominięciem już w tym przypadku trybu wezwania.
Jak z powyższego wynika Społeczna Komisja Rewindykacyjna ma prawo do wydania kasacyjnego, bądź reformatoryjnego orzeczenia tylko w okresie 30 dni od dnia doręczenia jej wezwania strony do usunięcia naruszenia prawa. Ustawa nie zezwala zatem na podejmowania przez SKR ponownych rozstrzygnięć w danej sprawie w dowolnym czasie. Innymi słowy chodzi o to, że skarga do NSA przysługuje stronie już na pierwsze orzeczenie Komisji, lecz gdy orzeczenie to we wspomnianym terminie 30-dniowym zostanie uchylone lub zmienione, skarga do sądu przysługuje na to kolejne rozstrzygnięcie.
W rozpoznanej sprawie jest niewątpliwe, że już w dniu 4 grudnia 2001 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa znajdowało się w aktach sprawy Społecznej Komisji Rewindykacyjnej. Zaskarżone orzeczenie wydane zostało natomiast w dniu 25 stycznia 2002 r. a więc po upływie zarówno wspomnianego 30-dniowego terminu, jak i po upływie terminu do wniesienia skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego na orzeczenie z dnia 23 października 2001 r.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego termin przewidziany do weryfikacji orzeczenia Społecznej Komisji Rewindykacyjnej /art. 7 ust. 4 powołanej ustawy z dnia 25 października 1990 r. o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego/ jest terminem kompetencyjnym, co oznacza, iż upływ tego terminu jest jednoznaczny z brakiem właściwości funkcjonalnej Społecznej Komisji Rewindykacyjnej do wydania orzeczenia w trybie powołanego przepisu. Ponadto wydanie orzeczenia po upływie wspomnianego terminu jest wyrazem rażącego naruszenia powołanego art. 7 ust. 4.
W tej sytuacji orzeczono jak w pkt 1 sentencji na podstawie art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ w związku z art. 156 par. 1 pkt 1 i 2 Kpa.
O kosztach /pkt 2 sentencji/ orzeczono na podstawie art. 55 ust. 1 powołanej ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.