Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Elżbieta Piechowiak (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Wojciech Jarzembski Sędzia WSA Anna Klotz Protokolant Starszy sekretarz sądowy Jakub Jagodziński po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 22 stycznia 2014r. sprawy ze skargi Przedsiębiorstwa [...] Sp. z o.o. w [...] na decyzję [...] Inspektora Transportu Drogowego w [...] z dnia [...] września 2013r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej oddala skargę.
Decyzją z dnia [...] nr [...] K. Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego (WITD), na podstawie art. 64 oraz art. 140aa ust. 1 - 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz.U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm., dalej powoływanej jako prd) nałożył na skarżącą spółkę D. z o.o. w S. (dalej powoływaną jako spółka) karę pieniężną w wysokości 15.000 zł, za przejazd po drodze publicznej pojazdem nienormatywnym o parametrach przewidzianych dla zezwolenia kategorii VII, bez wymaganego zezowania. Powyższą decyzję utrzymał w mocy Główny Inspektor Transportu Drogowego (GITD) wydaną w dniu [...] decyzją nr [...].
Z rozstrzygnięć organów obu instancji wynika, iż w dniu [...] przeprowadzona została kontrola drogowa pojazdu marki [...] o nr rej. [...] wraz z przyczepą o nr rej. [...], którym kierujący D. K., wykonywał przewóz drobiu w klatkach po drodze krajowej nr [...], w imieniu i na rzecz spółki D. z o.o. w S. W toku kontroli dokonano ważenia ww. pojazdu (pojazd członowy oraz naczepa ciężarowa), które wykazało, iż rzeczywisty nacisk pojedynczej osi napędowej w zważonym pojeździe wynosi 14,3 t. Zdaniem organów okoliczność ta wskazuje, iż w przypadku przedmiotowego pojazdu doszło do przekroczenia dopuszczalnego nacisku pojedynczej osi napędowej o 4,3 t (43%), jako że po drodze krajowej nr [...] mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej do 10 t, a rzeczywisty nacisk pojedynczej osi wyniósł w pojeździe 14,3 t %. W związku z tym, iż- jak wynika z ustaleń kontrolnych- podmiot wykonujący przejazd nie miał zezwolenia na przejazd pojazdem nienormatywnym, że dokonane ważenie pojazdu wykazało, iż kontrolowany pojazd odpowiadał parametrom, na które w myśl lp. 7 załącznika nr 1 do prd, można wydać zezwolenie kategorii VII, a takż,e że w przedmiotowym przypadku przewożony był ładunek podzielny - drób w klatkach, organy stwierdziły, iż w sprawie miało miejsce naruszenie zakazu określonego w art. 64 ust. 2 prd tj. zakazu przewozu pojazdem nienormatywnym ładunku innego niż niepodzielny, z wyłączeniem pojazdów nienormatywnych uprawnionych do poruszania się na podstawie zezwoleń kategorii I Iub II. W spornym przypadku bowiem realizowany był przewóz ładunku podzielnego pojazdem nienormatywnym o parametrach przewidzianych dla zezwolenia kategorii VII. Powyższe, jako podsumował to WITD, uzasadnia wymierzenie spółce na postawie art. 140ab ust. 2 w zw. z ust. 1 pkt 3 lit. c kary pieniężnej w wysokości 15.000 zł, tj. jak za przejazd bez zezwolenia kategorii VII w pozostałych przypadkach, a więc, gdy nacisk jednej osi przekracza ustawowe 20 %. Jednocześnie organy wskazały, odnosząc się do zarzutów spółki, że podmiot wykonujący po drodze publicznej przejazd powinien dopełnić ciążącego na nim obowiązku wykonywania przewozu drogowego zgodnie z obowiązującymi przepisami. Okoliczność, iż przepisy te z - wyjątkiem zezwoleń kategorii I i II - nie zezwalają na przewóz pojazdem nienormatywnym ładunku podzielnego (co jest wolą ustawodawcy, a nie wadą prawną) i że spółka nie otrzymałaby zezwolenia kategorii VII na przewóz ładunku podzielnego nie oznacza, że spółka może nie przestrzegać wymagań określonych w przepisach. Przepisy te przewidują karę pieniężne już za sam ruch po drodze publicznej pojazdu nienormatywnego bez zezwolenia, a normy w zakresie dopuszczalnych parametrów pojazdu mają charakter bezwzględnie obowiązujący. Podmiot wykonujący przejazd powinien tak go organizować i realizować, aby nie spowodować naruszenia dopuszczalnych parametrów, w tym dotyczących nacisków na osie. Wymóg ten dotyczy zarówno przewozu, jak i załadunku zwłaszcza, że przepis art. 64 ust. 2 pkt 1 prd obliguje do umieszczania ładunku na pojeździe w taki sposób, aby nie powodować przekroczenia dopuszczalnych nacisków osi pojazdu na drogę. Ustosunkowując się zaś do określonych w art. 140aa ust. 4 pkt 1 i 2 prd przesłanek umożliwiających uwolnienie się podmiotu wykonującego przejazd od odpowiedzialności za naruszenia sankcjonowane karą pieniężną, o której mowa w art. 140 ab prd, GITD stwierdził, że w sprawie nie wystąpiła żadna z przesłanka z art. 140aa ust. 4 pkt 1 i 2, gdyż podmiot wykonujący przejazd realizował przewóz drobiu w klatkach, a zatem ładunku nie stanowiącego ani materiału sypkiego ani drewna w myśl ustawy prd, co wyklucza zaistnienie przesłanki z pkt 2 ww. przepisu, a poza tym nie można uznać, iż dochował on należytej staranności i nie miał wpływu na powstanie stwierdzonego naruszenia, a zatem że wystąpiła przesłanka z pkt 1 ww. przepisu, gdyż podmiot wykonujący przejazd w żaden sposób nie udowodnił ani, że dochował należytej staranności w realizacji czynności związanych z przejazdem, ocenianej z uwzględnieniem zawodowego charakteru prowadzonej przez niego jako przedsiębiorcy działalności w zakresie przewozu drogowego (art. 355 § 2 kc), ani że nie miał wpływu na powstanie stwierdzonego naruszenia, a więc że wyłączną winę za jego powstanie ponosi osoba trzecia lub że naruszenie to jest wynikiem okoliczności całkowicie niezależnych od niego. To na podmiocie wykonującym przejazd ciąży wymóg wykazania tych okoliczności, gdyż to ten podmiot wywodzi z nich określone skutki prawne. Organy podkreśliły, że podmiot wykonujący przejazd powinien wypracować taki system załadunku, w którym powinien uczestniczyć zarówno załadowca jak i podmiot wykonujący przejazd, aby normy wymagane przepisami prd oraz ustawy o drogach publicznych nie były przekraczane. Stwierdziły także, że skarżąca mogła przewidzieć okoliczności popełnienia zarzucanego jej naruszenia, tj. iż wykonywała przejazd po drodze publicznej pojazdem nienormatywnym, bez zezwolenia kategorii VII i że przedmiot transportu stanowił ładunek inny niż niepodzielny. Powinna była ona zatem nie dopuścić do ich zaistnienia upewniając się przed rozpoczęciem przejazdu, że pojazd odpowiada określonym w przepisach normom. W przypadku zaś trudności w poczynieniu takiego ustalenia, winna była ona rozważyć możliwość zmniejszenia ilości przewożonego towaru.