Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Leszek Tyliński (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Renata Owczarzak Sędzia WSA Joanna Brzezińska Protokolant Starszy sekretarz sądowy Jakub Jagodziński po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lipca 2016 r. przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Bydgoszcz-Południe Ł. K. sprawy ze skargi Wojewody Kujawsko-Pomorskiego na zarządzenie Prezydenta Miasta Bydgoszczy z dnia 7 sierpnia 2015 r. nr 439/2015 w przedmiocie założenia gminnej ewidencji zabytków stwierdza nieważność paragrafu 4 zaskarżonego zarządzenia w części obejmującej zwrot: "z mocą wsteczną w odniesieniu do programu opieki nad zabytkami".
Zarządzeniem nr [...] z dnia [...] sierpnia 2015 r. Prezydent Miasta założył gminną ewidencję zabytków M. B. na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.) oraz art. 22 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2014 r. poz. 1446 ze zm.) w związku z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 75, poz. 474) i § 17 i 18 rozporządzenia Ministra Kultury z dnia 26 maja 2011 r. w sprawie prowadzenia rejestru zabytków, krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem (Dz. U. nr 113, poz. 661).
W. K. na powyższe zarządzenie na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym złożył skargę, zarzucając naruszenie przepisu art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz o zmianie niektórych innych ustaw oraz art. 30 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Wojewoda wniósł o stwierdzenie nieważności ww. zarządzenia w części dotyczącej § 4 obejmującej wyrazy ,,z mocą wsteczną w odniesieniu do programu opieki nad zabytkami."
W uzasadnieniu skargi Wojewoda wskazał, że w uzasadnieniu przedmiotowego zarządzenia wskazano, że jest ono formalnoprawnym stwierdzeniem posiadania przez miasto B. gminnej ewidencji zabytków, co wcześniej zostało stwierdzone przez czynności faktyczne Rady M. B..
Wojewoda podał, że zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 18 marca 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz o zmianie niektórych innych ustaw w terminie 2 lat od dnia przekazania przez wojewódzkiego konserwatora zabytków wykazu zabytków, o których mowa w art. 7, wójt (burmistrz, prezydent miasta) założy gminną ewidencję zabytków. W ocenie Wojewody wskazany przepis nie upoważnia prezydenta miasta do nadawania mocy wstecznej aktowi prawnemu w pełnym lub określonym zakresie, z którym wiąże się skutek w postaci założenia ewidencji zabytków. Takiego upoważnienia nie sposób dostrzec w art. 30 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz w pozostałych przepisach powołanych w podstawie prawnej wskazanego zarządzenia, jak też w innych aktach prawnych regulujących działalność prezydentów miast. Wojewoda stwierdził, że przepis § 4 wymienionego zarządzenia w części obejmującej wyrazy ,,z mocą wsteczną w odniesieniu do programu opieki nad zabytkami" nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach. Zdaniem Wojewody prawnego oparcia dla wprowadzenia cytowanej wyżej regulacji w części § 4 nie wykazano również w uzasadnieniu przedmiotowego zarządzenia. Wojewoda dodał, że we wskazanym przepisie nie podano daty, od której miałaby obowiązywać moc wsteczna oraz nie podano, o jaki program opieki nad zabytkami chodzi, co skutkuje niezależnie od powyższego, że przepis ten jest niewykonalny.
W odpowiedzi na skargę Prezydent Miasta wniósł o jej oddalenie.