Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Trykoszko, Sędziowie asesor sądowy WSA Marcin Kojło (spr.), sędzia WSA Małgorzata Roleder, Protokolant specjalista Anna Makal, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 5 marca 2020 r. sprawy ze skargi J. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] listopada 2019 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.
Decyzją z dnia [...] września 2019 r. nr [...], Burmistrz Miasta A. odmówił J. W. - na jej wniosek złożony [...] sierpnia 2019 r. - przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad ojcem - J. M.
Z decyzji tej wynika, że podstawą odmowy przyznania wnioskowanego świadczenia były następujące okoliczności. Po pierwsze, niepełnosprawność osoby wymagającej opieki istnieje od 77. roku życia. Po drugie, osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, a współmałżonek nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Po trzecie, wnioskodawca jest beneficjentem specjalnego zasiłku opiekuńczego przyznanego w związku z opieką nad ojcem - J. M. na mocy decyzji z dnia [...] listopada 2018 r.
Po rozpatrzeniu odwołania pełnomocnika skarżącej, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. decyzją z dnia [...] listopada 2019 r. nr [...], uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i orzekło co do istoty, w pkt 1 - odmawiając przyznania J. W. świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad ojcem - J. M. na okres od dnia 1 sierpnia 2019 r. do dnia 31 października 2019 r., w pkt 2 - przyznając J. W. świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaną opieką nad ojcem - J. M., w wysokości 1.583,00 zł miesięcznie, na okres od dnia 1 listopada 2019 r. na czas nieokreślony.
Zdaniem Kolegium bezspornym jest, że wnioskodawczyni należy do kręgu podmiotów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r.
o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2220 ze zm.), ponieważ ciąży na niej obowiązek alimentacyjny względem ojca, który jest osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym i wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji i taką opiekę zapewnia córka - J. W.. Z dokumentacji przekazanej przez organ
I instancji wynika, że strona nie pracuje zawodowo i od grudnia 2016 r. opiekuje się chorymi rodzicami - M. i J. M.. Z uwagi na to, że J. W. była beneficjentką specjalnego zasiłku opiekuńczego, sytuacja rodziny była monitorowana przez Ośrodek, dlatego też nie budzi wątpliwości charakter, czy też zakres sprawowanej przez opieki.
Organ zauważył, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13 orzekł, że art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP.
Biorąc pod uwagę powyższe oraz pogląd prezentowany w orzecznictwie sądów administracyjnych organ odwoławczy stwierdził, że w stosunku do opiekunów osób wymagających opieki, których niepełnosprawność powstała później niż wskazuje art. 17 ust. 1b ustawy, kryterium momentu powstania niepełnosprawności, jako uniemożliwiające uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego, utraciło przymiot konstytucyjności. Wobec tego, w odniesieniu do tych osób, oceny spełnienia przesłanek niezbędnych dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego należy dokonywać z pominięciem tego kryterium, bowiem nie jest dopuszczalne oparcie decyzji odmawiającej przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na tej części art. 17 ust. 1b ustawy, która została uznana za niezgodną z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. Organ, rozpoznając wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego złożony przez opiekuna dorosłej osoby niepełnosprawnej, w obecnym stanie prawnym (dopóki w tej materii nie zostaną wprowadzone nowe rozwiązania ustawowe) ma obowiązek zbadać, czy wnioskodawca spełnia warunki do przyznania tego świadczenia określone w art. 17 ustawy, z wyłączeniem tej części tego przepisu, która została ostatecznie uznana za niekonstytucyjną.