Zasada zaufania obywatela do Państwa nie oznacza, że organ nie może zmieniać ocen prawnych - w szczególności gdy zmiana prowadzi do prawidłowego zastosowania określonych przepisów - ale że nie może tego czynić dowolnie, w sposób uniemożliwiający kontrolę argumentacji przemawiającej, w jego ocenie, za przedmiotową zmianą.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Danuta Tryniszewska-Bytys (spr.), Sędziowie sędzia NSA Ireneusz Henryk Darmochwał,, sędzia WSA Mirosław Wincenciak, Protokolant Marta Marczuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 09 marca 2010 r. sprawy ze skargi E. Ś. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] grudnia 2009 r., nr [...] w przedmiocie zasiłku rodzinnego oraz dodatków z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą jej wydanie decyzję Wójta Gminy Ś. z dnia [...] listopada 2009 r., nr [...]; 2. stwierdza, że zaskarżone decyzje nie mogą być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.
Decyzją z [...] listopada 2009 r. Nr [...] wydaną z upoważnienia Wójta Gminy Ś. przez Referenta ds. Świadczeń Rodzinnych Urzędu Gminy w Ś. odmówiono E. Ś. przyznania zasiłków rodzinnych i dodatków z tytułu samotnego wychowywania dzieci oraz dodatków z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego na synów A. i M. Ś.
Powyższa decyzja została wydana w oparciu o ustalenie, że wnioskodawczyni przekroczyła ustawowe kryterium dochodowe uprawniające do przyznania świadczenia, bowiem dochód na jednego członka rodziny w jej przypadku wyniósł 692, 38 zł, zaś kryterium wynosi 504 zł. Do wysokości dochodu organ, jak podano w uzasadnieniu, wliczył "dochód z dzierżawy gospodarstwa rolnego", dochód z tego gospodarstwa oraz stypendia przyznane synom. Podano nadto, że zgodnie z art. 5 ust. 8 "a" pkt 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych warunkiem niewliczania dochodu z dzierżawionego gospodarstwa do dochodu rodziny jest zawarcie umowy dzierżawy gospodarstwa rolnego na okres co najmniej 10 lat i zgłoszenie tej umowy do ewidencji gruntów i budynków. Jak ustalono, wnioskodawczyni zawarła umowę dzierżawy od dnia 30 stycznia 2002 r. na okres 10 lat, jednak rozwiązała ją z dniem 27 marca 2007 r. Następnie zawarła kolejną umowę w dniu 30 marca 2007 r., z innym dzierżawcą, na okres do 31 grudnia 2013 r. Organ podał, że obydwie umowy zarejestrowano w Powiatowym Ośrodku Dokumentacji Geodezyjno - Kartograficznej w Ł. W tak ustalonym stanie faktycznym oceniono, że nie został spełniony warunek posiadania dziesięcioletniej, zarejestrowanej umowy dzierżawy, bowiem żadna z w/w umów nie została zawarta na powyższy okres, jak również brak jest ciągłości stosunku dzierżawy.
Wskazano, że powyższej oceny nie zmienia fakt przyznania skarżącej świadczeń w poprzednich okresach zasiłkowych - na podstawie liberalnej wykładni przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych, zgodnie z którą potraktowano w/w umowy łącznie jako spełniające kryterium dziesięciu lat. Podano, że krytyczne stanowisko w tym przedmiocie zaprezentował Wojewoda P. oraz Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Odwołanie od powyższej decyzji złożyła E. Ś. zarzucając naruszenie zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa (art. 8 Kpa) przejawiające się radykalną zmianą poglądów, naruszenie zasady prawdy obiektywnej (art. 7 Kpa) poprzez nieuwzględnienie okoliczności, że wnioskodawczyni faktycznie nie uzyskuje z gospodarstwa rolnego innych dochodów poza czynszem dzierżawnym. Zarzuciła również naruszenie prawa materialnego tj. art. 5 ust. 8 "a" ustawy o świadczeniach rodzinnych poprzez jego błędną wykładnię polegającą na odstąpieniu od literalnego brzmienia tego przepisu i zastosowaniu sposobu ustalenia dochodu z gospodarstwa rolnego metodą szacunkową, podczas gdy zawarte w nim sformułowanie "w przypadku ustalania dochodu z gospodarstwa rolnego" odnosi się do sytuacji rzeczywistego prowadzenia gospodarstwa rolnego i uzyskiwania z niego środków utrzymania, które należy uwzględnić w faktycznej wysokości. Zdaniem odwołującej się potwierdza to art. 3 pkt 1 lit. "c" ustawy o świadczeniach rodzinnych, w którym w definicji dochodu wymienia się dochody uzyskane z gospodarstwa rolnego.