Wydanie przez inspektora sanitarnego opinii w przedmiocie konieczności sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko i określeniu jego zakresu, na wniosek organu właściwego do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (art. 51 ust. 3 pkt 1, art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r.
Prawo ochrony środowiska (Dz.U. Nr 62, poz. 627 ze zm.) wystosowany w trybie art. 106 Kodeksu postępowania administracyjnego, nie stanowi czynności z zakresu sanitarnego nadzoru zapobiegawczego czy bieżącego, o jakich mowa w przepisie art. 3 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jedn. Dz.U. z 1998r. Nr 90, poz. 575 ze zm.) i nie podlega opłacie wymierzanej na podstawie art. 36 ust. 1 tej ustawy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Danuta Tryniszewska-Bytys (spr.), Sędziowie sędzia NSA Stanisław Prutis,, asesor WSA Małgorzata Roleder, Protokolant Marta Marczuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 12 października 2006 r. sprawy ze skargi Gminy R. - T. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w B. z dnia [...] kwietnia 2006 r., nr [...] w przedmiocie nałożenia obowiązku zapłaty za wydanie opinii w przedmiocie uzgodnienia przedsięwzięcia budowlanego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą jej wydanie decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w S. z dnia [...] lutego 2006 r., nr [...], 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku, 3. zasądza od Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w B. na rzecz skarżącej Gminy R. - T. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Decyzją nr [...] w sprawie znak [...] z dnia [...].02.2006r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w S. obciążył Gminę R. - T. opłatą w kwocie 69zł za wydanie postanowienia Nr [...] z dnia [...].02.2006r., w którym nie stwierdzono konieczności opracowania raportu o oddziaływaniu na środowisko dla inwestycji polegającej na modernizacji dróg gminnych nr [...] i nr [...] w miejscowości K. oraz nr [...] w miejscowości P.
Po rozpoznaniu odwołania Gminy - decyzją nr [...] znak [...] z dnia [...].04.2006r. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w B. utrzymał decyzję I instancji w mocy.
Wywiedziono, iż zgodnie z przepisem art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jedn. Dz.U. z 1985r. Nr 90, poz. 575 ze zm.) - zwanej dalej ustawą o PIS, za wykonywane przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej czynności nadzoru bieżącego i zapobiegawczego nadzoru sanitarnego pobiera się opłaty w wysokości kosztów ich wykonania. Opłaty ponosi osoba lub jednostka organizacyjna obowiązana do przestrzegania wymagań higienicznych i zdrowotnych. Czynnością podlegającą przedmiotowej opłacie jest, zdaniem organu, wydanie opinii w sprawie konieczności sporządzania raportu o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia polegającego na modernizacji wskazanych w decyzji dróg. Sporządzenie opinii o raporcie było możliwe tylko po analizie wymaganych ustawą dokumentów, w tym informacji o planowanym przedsięwzięciu. Organ podjął zatem czynności mieszczące się w pojęciu czynności nadzoru zapobiegawczego. Opłatą obciążono Gminę jako inwestora.
W uzasadnieniu powołano również pismo Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 20.01.2006r., z którego wynika, iż obowiązek pobierania przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej opłat związanych z opiniowaniem raportów oddziaływania na środowisko wynika z przepisu art. 36 ust. 1 ustawy o PIS. Katalog czynności zaliczanych do nadzoru zapobiegawczego zawarty został w przepisie art. 3 tej ustawy i ma charakter otwarty. Niewskazanie w nim czynności polegających na opiniowaniu konieczności sporządzania przedmiotowych raportów nie oznacza, iż nie mogą być one zaliczone do czynności nadzoru zapobiegawczego, tym bardziej, że wydawanie opinii należy do podstawowych obowiązków organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej z mocy art. 57 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. nr 62, poz. 627 ze zm.).
Powołując się na uchwałę składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31.01.1995r. w sprawie sygn. akt Ul AZP 11/94 (OSNAP 1995 nr 21, poz. 126) podniesiono, iż nałożenie opłaty odbywa się w drodze decyzji administracyjnej, która to forma ma zagwarantować należyte uzasadnienie przez organ wszystkich przesłanek, jakie wpłynęły na treść rozstrzygnięcia.
Wskazano nadto, iż bliższe zasady ustalania opłat reguluje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 lutego 2004r. w sprawie opłat za badania laboratoryjne oraz inne czynności wykonywane przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2004r. Nr 20, poz. 193). Wywiedziono, iż organ Państwowej Inspekcji Sanitarnej pobiera opłaty nie tylko za badania laboratoryjne prowadzone w stacjach sanitarno -epidemiologicznych, ale również za wszelkie inne czynności wykonywane w ramach sprawowanego nadzoru sanitarnego, do których zalicza się między innymi wydanie opinii o konieczności sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko.