Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Trykoszko, Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska (spr.),, sędzia WSA Andrzej Melezini, Protokolant st. sekretarz sądowy Marta Anna Lawda, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 21 sierpnia 2014 r. sprawy ze skargi D. H. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą jej wydanie decyzję Burmistrza Miasta A. z dnia [...].02.2014 r. nr [...], 2. stwierdza, że wymienione decyzje nie mogą być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.
Skarga została wywiedziona na podstawie następujących okoliczności.
W dniu 9 stycznia 2014 r. do Miejskiego ośrodka Pomocy Społecznej w A. wpłynął wniosek D. H. o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką na dzieckiem E. H. urodzoną 14 sierpnia 1998 r. Ze złożonego oświadczenia wynika, że wnioskodawczyni nie podejmuje zatrudnienia, ponieważ sprawuje opiekę nad niepełnosprawną córką od piątku do niedzieli lub poniedziałku, gdyż córka jest osobą niewidomą i autystyczną wymagającą szczególnej opieki i edukacji. Natomiast od poniedziałku do piątku uczy się w Szkole Podstawowej w L. Wnioskodawczyni nie podlega ubezpieczeniu społecznemu z innych tytułów, zaś z jej oświadczenia wynika, że jest współwłaścicielem gospodarstwa z mężem o powierzchni 0,1040 ha ziemi, która jest jej rodzinnym siedliskiem. Organ po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego ustalił, że wnioskodawczyni prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem K. oraz dziećmi D., E. oraz teściową Cz. D. H. posiada również dwoje dzieci: syna M. H., który zamieszkuje w B. oraz córkę A. G. która przebywa w A. Mąż jest ubezpieczony w KRUS i jest zarejestrowany w PUP w A. jako poszukujący pracy. D. H. jest również zarejestrowana w PUP. Źródłem utrzymania rodziny jest renta teściowej, gdyż córka U. prowadzi oddzielne gospodarstwo domowe. Fakt posiadania gospodarstwa rolnego przez D. i K. H. potwierdzony został zaświadczeniem nr [...] wydanym dnia [...] stycznia 2014 r. przez Urząd Gminy w A.
W oparciu o powyższe ustalenia Kierownik Miejscowego Ośrodka Pomocy Społecznej w A., działający z upoważnienia Burmistrza Miasta A., decyzją z dnia [...] lutego 2014 r. nr [...] odmówił przyznania wnioskowanego świadczenia. W podstawie prawnej swojego rozstrzygnięcia powołał art. 104 K.p.a. oraz art. 17 ust. 1 w zw. z art. 3 pkt 22, art. 20 ust. 1, ust. 2, ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 1456 ze zm. ) oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz.U. z 2013 r. poz. 3). W uzasadnieniu organ podał, że wnioskodawczyni spełnia przesłanki wynikające z art. 17 ust. 1 ustawy, ponieważ jest matką opiekującą się niepełnosprawnym dzieckiem, legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności, co do którego orzeczono, iż wymaga stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji. Organ wskazał, że zgodnie z art. 3 ust. 22 ww. ustawy zatrudnienie lub inna praca zarobkowa oznacza wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą oraz wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło, albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, a także prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. Rolnik, który prowadzi gospodarstwo rolne nie należy do żadnego z wyżej wymienionych kręgów osób, bowiem w jego sytuacji nie może być mowy o rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Organ wskazał również, że ustawa o świadczeniach rodzinnych nie definiuje pojęcia rolnik. Taka definicja zawarta jest w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. W art. 6 ust. 1 ustawy stanowi, że ilekroć w ustawie jest mowa o rolniku to rozumie się przez to pełnoletnią osobę fizyczną zamieszkującą i prowadzącą na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym. W myśl tej definicji rolnikiem jest więc osoba będąca posiadaczem gospodarstwa rolnego. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż rolnicza, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy i stanowiący własność lub znajdujący się w posiadaniu osoby fizycznej (...). Organ wskazał, że wnioskodawczyni wraz z mężem są podatnikami łącznego zobowiązania pieniężnego z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego o powierzchni 1,04 ha użytków rolnych, tj. 0,1040 ha przeliczeniowych. Organ powołał się również na orzecznictwo w tym zakresie (wyroki: NSA z dnia 11 marca 2011 r., I OSK 1987/10, WSA w Bydgoszczy z dnia 25 maja 2011 r., II SA/Bd 379/11 i uchwała NSA siedmiu sędziów z dnia 11 grudnia 2012 r., I OSP 5/12) wywodząc, że prowadzenie gospodarstwa rolnego przez rolnika stanowi negatywną przesłankę do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, a wnioskodawczyni jest rolnikiem w rozumieniu wskazanego art. 6 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, co uniemożliwia przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego.