Sprawa ze skargi na decyzję SKO w B. w przedmiocie opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej
Tezy

Wydanie decyzji na podstawie art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, określającej osoby zobowiązane do przenoszenia opłaty i ustalającej wysokość opłaty przypadającej dla poszczególnych osób jest warunkiem, zgodnego z prawem, zastosowania mechanizmu wnoszenia opłat zastępczych przez gminę. Gmina ma obowiązek ("wnosi") uiszczenia opłat zastępczych, ale jedynie wówczas, gdy osoba, za którą gmina wnosi opłatę, ma prawnie określony obowiązek opłaty o oznaczonej wysokości. Nie można gminy obciążać obowiązkiem opłat zastępczych w sytuacji, gdy opłata osób zobowiązanych nie jest określona decyzją administracyjną. Niedopuszczalna jest również konstrukcja, iż gmina ponosi koszty pobytu osoby w domu pomocy społecznej, a dopiero później, w decyzji nakazującej zwrot zastępczo poniesionych wydatków ustalany jest obowiązek opłaty osoby, za którą uiszczono opłaty. Aby mówić o opłacie zastępczej musi być uprzednio ustalona opłata podstawowa (pierwotna).

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Małgorzata Roleder, Sędziowie sędzia NSA Stanisław Prutis (spr.),, sędzia NSA Danuta Tryniszewska-Bytys, Protokolant Anna Makal, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 08 grudnia 2011 r. sprawy ze skargi D. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą jej wydanie decyzję Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w B. o nr [...] z dnia [...] czerwca 2011r. 2. stwierdza, że zaskarżone decyzje nie mogą być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.-

Uzasadnienie strona 1/6

Skarga została wywiedziona na podstawie następujących okoliczności.

Decyzją z dnia 02 czerwca 2005 r. Z. G. została skierowana na czas nieokreślony do Domu Pomocy Społecznej w U. Decyzją z tego samego dnia ustalono opłatę za jej pobyt w tym domu w wysokości 485,91 zł miesięcznie (70 % emerytury) od dnia przyjęcia i do jej wnoszenia zobowiązano Z. G. (kolejnymi decyzjami wysokość opłaty była zmieniana i tak: decyzją z dnia [...] maja 2006 r. wysokość opłaty ustalono na kwotę 526,43 zł, decyzją z dnia [...] marca 2007 r. na kwotę 582,43 zł, decyzją z dnia [...] kwietnia 2008 r. na kwotę 616,90 zł, decyzją z dnia [...] maja 2009 r. na kwotę 652,57 zł, decyzją z dnia [...] kwietnia 2011 r. na kwotę 697,15 zł). O umieszczeniu zainteresowanej w Domu Pomocy Społecznej rozstrzygnięto decyzją z dnia [...] czerwca 2005 r. W dniu 18 sierpnia 2005 r. została zawarta umowa pomiędzy Dyrektorem DPS-u a wnuczką Z. G. - I. K. dotyczącą ustalenia wysokości oraz sposobu wnoszenia przez nią opłaty za pobyt Z. G. w DPS - 600 miesięcznie od dnia 06 czerwca 2006 r. (na podstawie aneksu nr 1 z dnia 16 listopada 2009 r. I. K. zobowiązała się wnosić opłatę w wysokości 800,00 zł od dnia 01 października 2009 r., aneksem nr 2 z dnia 22 lipca 2010 r. wysokość opłaty ustalono na kwotę 900 zł od dnia 1 lipca 2007 r.). Wnuk - D. G. odmówił ustalenia w drodze umowy wysokości odpłatności za pobyt babki w DPS. W związku z tym Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w B. złożył pozew o zasądzenie od niego na rzecz babki alimentów. Sąd Rejonowy w B. wyrokiem z dnia [...] grudnia 2006 r. sygn. akt [...] zasądził alimenty w kwocie 80,00 zł miesięcznie od 1 listopada 2006 r. W zaistniałym stanie faktycznym koszt utrzymania Z. G. w DPS od dnia 01 lutego 2011 r. wynoszący 2.330,00 zł (wynikający z zarządzenia Starosty Białostockiego z dnia 11 stycznia 2010 r. nr 2/2011 w sprawie średniego miesięcznego kosztu utrzymania w Domu Pomocy Społecznej w Uhowie Dz. Urz. Woj. Podlaskiego nr 22, poz. 323 z dnia 25 stycznia 2011 r.) ponosiła Z. G. w wysokości - 697,15 zł, wnuczka I. K. - 900,00 zł i pozostałą część zastępczo gmina.

W związku z powyższym w dniu 18 kwietnia 2011 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie zwrotu wydatków poniesionych zastępczo przez Gminę B. za pobyt Z. G. w DPS w okresie od dnia 01 stycznia 2011 r. Decyzją z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w B., działający z upoważnienia Prezydenta Miasta B., na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 16, art. 104 ust. 3 w zw. z art. 61 ust. 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. Nr 175, poz. 1362 ze zm.), zobowiązał D. G. do zapłaty:

- kwoty 585,43 zł za okres od dnia 01 stycznia 2011 r. do dnia 31 stycznia 2011 roku;

- kwoty 777,43 zł za okres od dnia 1 lutego 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r.;

- kwoty 732,85 zł za okres od dnia 1 kwietnia 2011 r. do dnia 30 kwietnia 2011 roku tytułem zwrotu wydatków poniesionych zastępczo przez Miasto B. na poczet opłaty za pobyt Z. G. w DPS. W uzasadnieniu decyzji podano, że na podstawie wywiadu środowiskowego przeprowadzonego z zobowiązanym w dniu 02 lutego 2011 r. ustalono, iż gospodaruje on wspólnie z żona i córką. Miesięczny dochód rodziny składa się z wynagrodzenia D. G. w wysokości 2.596,83 zł i jego żony w wysokości 2.294.88 zł oraz pomocy finansowej otrzymywanej od siostry D. G. w wysokości 400,00 zł. Uwzględniając kwotę opłacanych przez D. G. alimentów na rzecz Z. G. w wysokości 80,00 zł stwierdzono, że miesięcznie dochód rodziny wynosi 5.211,71 zł i przekracza kwotę 250 % kryterium dochodowego rodziny o kwotę 2.579,21 zł. Zobowiązany nie udokumentował obciążeń finansowych ponoszonych przez rodzinę. Podano, że w porównaniu do dochodu na podstawie, którego zasądzono alimenty dochód rodziny zwiększył się o 2.208,17 zł miesięcznie. W związku z powyższym MOPR dnia 17 marca 2011 r. wystąpił do D. G. z propozycją zawarcia umowy w sprawie ponoszenia częściowej opłaty za pobyt babci Z. G. w DPS w wysokości 258,00 zł miesięcznie (tj. w wysokości 10 % przekroczenia 300 % kryterium dochodowego rodziny zaokrąglając do pełnego złotego) od stycznia 2011 r. D. G. dnia 23 marca 2011 r. odmówił podpisania umowy. Zdaniem organu sytuacja socjalno - bytowa, w tym wysokość przekroczenia kryterium dochodowego rodziny D. G., pozwala na partycypowanie w kosztach pobytu babci w DPS. Wskazano, że z powodu nieponoszenia opłat przez D. G., który odmówił podpisania umowy, Miasto B. wniosło w okresie od dnia 01 stycznia 2011 r. do dnia 30 kwietnia 2011 r. zastępczo opłaty za pobyt Z. G. w DPS na kwotę 2.873,14 zł tj. w wysokości różnicy między średnim miesięcznym kosztem utrzymania, a wpłatami wnoszonymi przez Z. G. i jej wnuczkę wg poniższych wyliczeń: 2.138,00 zł (652,57 zł + 900,00 zł) = 585,43 zł za okres od dnia 01 stycznia 2011 r. do dnia 31 stycznia 2011 r.; 2. 330,00 zł - (652,57 zł + 900,00 zł) = 777,43 zł miesięcznie za okres od dnia 01 lutego 2011 r. do dnia 31 marca 2011 r.; 2.330,00 zł - (697,15 zł + 900,00 zł) = 732,85 zł za okres od dnia 01 kwietnia 2011 r. do dnia 30 kwietnia 2011 r.

Strona 1/6