Interpretacja przepisów prawa nie może być dokonywana wbrew, konstytucyjnie zagwarantowanym prawom obywateli, w tym wbrew zasadzie równości wobec prawa wyrażonej w art. 32 ust.1 Konstytucji RP oraz zasadzie ochrony i opieki nad rodziną określonej w art. 18 Konstytucji RP. W aspekcie powyższych zasad, wykładnia celowościowa norm zapisanych w art. 17 ust.1 w zw. z art. 3 pkt 17 ustawy z dnia 28 listopada 2003r. (Dz. U. z 2006r., Nr 139, poz. 992 ze zm.) prowadzi do konkluzji, że do kręgu osób uprawnionych do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego należą takie osoby, które faktycznie wykonują opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem małżonka, zaś uzyskanie orzeczenia o jego przysposobieniu nie jest możliwe ze względu na przeszkody prawne (pełnoletniość, pełnia włdzy rodzicielskiej biologicznych rodziców, uprzednie prawomocne przysposobienie).
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Stanisław Prutis, Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska (spr.), asesor WSA Małgorzata Roleder, Protokolant Sylwia Tokajuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 20 marca 2008 r. sprawy ze skargi J. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] listopada 2007 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą jej wydanie decyzję Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...] października 2007 roku numer [...]; 2. stwierdza, ze zaskarżone decyzje nie mogą być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.-
Decyzją z dnia [...] października 2007r. nr [...] Prezydent Miasta Ł., na podstawie m.in. art. 3 pkt 4 i art. 17 ustawy z 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne, po rozpoznaniu wniosku J. W. z dnia 10 października 2007r. odmówił przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad niepełnosprawnym dzieckiem - I. W.
W uzasadnieniu swojego stanowiska organ podał, iż literalne brzmienie przepisu art. 17 ust.1 ustawy o świadczeniach rodzinnych uniemożliwia przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego osobie, która nie jest biologiczną matką dziecka niepełnosprawnego, a wyłącznie żoną ojca takiego dziecka. Organ zwrócił jednocześnie uwagę, że przyjęta interpretacja jest sprzeczna z zapisem art. 3 pkt 4 tej ustawy, który pod pojęciem dziecka rozumie dziecko własne, małżonka, przysposobione oraz dziecko, w sprawie którego toczy się sprawa o przysposobienie lub dziecko znajdujące się pod opieką opiekuna prawnego.
Z powyższą decyzją nie zgodziła się J. W. i wniosła odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. Wskazała, iż organ
I instancji rozstrzygając sprawę oparł się wyłącznie na wykładni literalnej przepisu art. 17 ust.1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, pomijając szczególny stan faktyczny, w jakim znajduje się rodzina wnioskodawczyni, oraz cel ustawy, którym jest zapewnienie pomocy finansowej rodzinie wychowującej dziecko niepełnosprawne. Wskazała, iż skoro organ zauważył sprzeczność pomiędzy przepisem art. 17 ust.1, a pojęciem dziecka zdefiniowanym w art. 3 pkt 4 cytowanej ustawy, to powinien rozstrzygnąć te wątpliwości na korzyść strony.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. decyzją z dnia [...] listopada 2007r. nr [...] utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji.
W uzasadnieniu organ w pierwszej kolejności przytoczył treść art. 17 ust.1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, który reguluje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej prawy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem, podkreślając, iż przepis ten w sposób enumeratywny wymienia osoby uprawnione do takiego świadczenia. Następnie stwierdził, iż J. W. nie jest biologiczną matką dziecka - I. W., legitymującej się orzeczeniem o niepełnoprawności, a żoną ojca dziecka - D. W., przy którym Sąd Okręgowy w Ł. wyrokiem z dnia [...] maja 2005r. (sygn. akt [...]) ustalił miejsce pobytu córki. Dodatkowo organ wyjaśnił, że w związku z tym, iż wnioskodawczyni sprawuje opiekę faktyczną nad dzieckiem, mogła wystąpić do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka, wówczas stałby się opiekunem faktycznym w świetle art. 3 pkt 14 cytowanej ustawy i mogłaby skutecznie domagać się przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku skarżąca domaga się uchylenia zaskarżonej decyzji, wskazując na naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 17 ust.1 w zw. z art.3 ust.4 ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz przepisów prawa procesowego, tj. art. 7 i 8 k.p.a. Wyjaśniła, iż organy obu instancji skupiając się na literalnym brzmieniu przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych, pominęły całkowicie okoliczność, że to wnioskodawczyni sprawuje faktyczną opiekę nad niepełnosprawną córką swojego męża i z tego powodu nie może podjąć zatrudnienia. W opinii skarżącej, skoro wykładnia językowa ww. przepisów budzi wątpliwości organy winne odwołać się do wykładni celowościowej ustawy i uwzględnić interes społeczny, jakim jest pomoc rodzinom sprawującym opiekę nad dzieckiem niepełnosprawnym. Na powyższą okoliczność przedłożyła pismo Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w Warszawie z dnia [...] września 2007r., potwierdzające, że pomimo, iż skarżąca nie jest biologiczną matką niepełnosprawnego dziecka, to w związku z tym, iż sprawuje nad nim faktyczną opiekę, przysługuje jej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych.