Kryteria odpłatności za pobyt w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej powinny być odniesione do celu przepisów regulujących zadania stawiane poszczególnym jednostkom pomocy społecznej. Powinny uwzględniać zakres usług, wymiar świadczeń przysługujących nieodpłatnie i faktyczny sposób wykorzystania działalności placówki (art. 97 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.).
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska, Sędziowie sędzia WSA Małgorzata Roleder,, sędzia NSA Elżbieta Trykoszko (spr.), Protokolant Marta Anna Lawda, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 30 marca 2010 r. sprawy ze skargi E. K., D. N. i L. L. na uchwałę Rady Miejskiej Łomży z dnia 29 grudnia 2004 r. nr 279/XLII/04 w sprawie zasad odpłatności za pobyt oraz określenia dokumentów stanowiących podstawę przyjęcia dziecka do Dziennego Domu Pomocy w Łomży przy ulicy Polowej 39 stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w części odnoszącej się do ustalenia zasad odpłatności za pobyt dziecka w Dziennym Domu Pomocy w Łomży.
Uchwałą Nr 279/XLII/04 z 29 grudnia 2004 r. Rada Miejska Łomży ustaliła zasady odpłatności za pobyt oraz określiła dokumenty stanowiące podstawę przyjęcia dziecka do Dziennego Domu Pomocy w Łomży przy ul. Polowej 39. W § 1 uchwały ustalono średniomiesięczny koszt utrzymania za pobyt w Dziennym Domu Pomocy na kwotę 1.267 zł. W § 2 uchwały postanowiono, że szczegółowe zasady i tryb ustalania odpłatności określane są tabelą stanowiącą załącznik do uchwały, zaś w § 3 wskazano, że decyzję o skierowaniu dziecka do Dziennego Domu Pomocy wydaje się na podstawie orzeczenia kwalifikacyjnego do kształcenia specjalnego poradni psychologiczno - pedagogicznej, wywiadu środowiskowego, podania rodzica lub jego przedstawiciela ustawowego, zaświadczenia o stanie zdrowia oraz opinii pracownika socjalnego. W Załączniku do uchwały zamieszczono Tabelę odpłatności za pobyt w Dziennym Domu Pomocy ustalając w niej, że kwota odpłatności za pobyt stanowi procent średniomiesięcznego kosztu utrzymania, przy czym stawki procentowe zróżnicowano w zależności od wysokości przekroczenia przez dochód rodziny kryterium dochodowego wynikającego z art. 8 ust. 1 ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Z tabeli wynika, że rodzina, której dochód nie przekracza dochodu wynikającego ze wskazanego przepisu ustawy o pomocy społecznej - nie ponosi kosztów utrzymania w Dziennym Domu Pomocy. Natomiast rodzina, której dochód przekracza tę kwotę, ponosi proporcjonalnie wyższe koszty utrzymania według następujących zasad:
przekroczenie w granicach od 101 do 110 % - odpłatność w wysokości 5 % średniomiesięcznego kosztu utrzymania, przekroczenie w granicach od 111 do 130 - odpłatność w wysokości 10 %, przekroczenie w granicach od 131 do 160 - odpłatność w wysokości 20 %, przekroczenie w granicach od 161 do 250 - odpłatność w wysokości 25 %, przekroczenie w granicach od 251 do 300 - odpłatność w wysokości 30 %, przekroczenie w granicach od 301 do 400 - odpłatność w wysokości 35 %, przekroczenie powyżej 400 % - odpłatność w wysokości 40 % średniomiesięcznego kosztu utrzymania. W punkcie 2. tabeli wskazano, że średniomiesięczny koszt utrzymania w Dziennym Domu Pomocy stanowi kwotę wydatków na działalność placówki wynikającą z utrzymania podopiecznych z roku poprzedniego, powiększoną o prognozowany średniomiesięczny wskaźnik ceny towarów i usług konsumpcyjnych ogółem przyjętych w ustawie budżetowej na obecny rok. W punkcie 3. tabeli wskazano, że średniomiesięczny koszt utrzymania na 2004 r. ustala się w wysokości 1267 zł. Zgodnie z uchwałą Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łomży na podstawie art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, na wniosek osoby zainteresowanej lub pracownika socjalnego, może odstąpić od żądania zwrotu wydatków na pobyt ustalonych na podstawie tabeli w całości lub części.
Skargę na powyższą uchwałę złożyli w imieniu osób przebywających w przedmiotowym Dziennym Domu Pomocy ich opiekunowie prawni tj. E. K. w imieniu A. K., L. L. w imieniu A. P. oraz D. N. w imieniu M. N.