Terminy określone w art. 111 ust 7 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2002 r., nr 147, poz. 1231) są terminami prawa materialnego. Termin prawa materialnego ogranicza w czasie dochodzenie lub inną realizację praw podmiotowych. Jego upływ powoduje bądź wygaśnięcie danego prawa podmiotowego, bądź niemożliwość jego realizacji. Termin prawa materialnego podlega przywróceniu jedynie wówczas, gdy taką możliwość przewidują przepisy określające dany termin. Powołany przepis ustawy o wychowaniu w trzeźwości nie przewiduje możliwości przywrócenia danego terminu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Stanisław Prutis, Sędziowie sędzia NSA Elżbieta Trykoszko, sędzia NSA Danuta Tryniszewska-Bytys (spr), Protokolant Jarosław Sacharczuk, po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2005 r. sprawy ze skargi T. S. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] września 2004 r. Nr [...] w przedmiocie wniosku o przywrócenia terminu do uiszczenia opłaty za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych I. Uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające jego wydanie postanowienie Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...] września 2004 r. Nr [...]. II. Stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie może być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku. III. Zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. na rzecz skarżącej T. S. kwotę 100 zł (słownie: sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Prezydent Miasta Ł. decyzją z dnia [...] lipca 2004 r. nr [...] stwierdził wygaśnięcie z dniem 1 czerwca 2004 r. zezwolenia nr [...] z dnia [...] maja 2003 r. na sprzedaż napojów alkoholowych zawierających do 4,5 % alkoholu oraz piwa przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży w placówce handlowej położonej w Ł. przy ul. [...] - wydanego na rzecz T. S.
W postępowaniu odwoławczym Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. uchyliło w całości tę decyzję i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia. W uzasadnieniu wskazano, że przed wydaniem merytorycznej decyzji w sprawie należało uprzednio rozpatrzyć wniosek strony z dnia 21 czerwca 2004 r. o przywrócenie terminu do uiszczenia II raty opłaty za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych i wydać w tej sprawie stosowne postanowienie.
Wówczas Prezydent Miasta Ł. postanowieniem z dnia [...] września 2004 r., nr [...] sprostowanym postanowieniem z dnia [...] września 2004 r. odmówił T. S. przywrócenia terminu do uiszczenia II raty opłaty za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości do 4,5 % alkoholu oraz piwa w placówce handlowej położonej w Ł. przy ul. [...].
Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia wskazał art. 59 § 1 kpa w zw. z art. 111 ust 1 i 7 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. nr 147 z 2002 r., poz. 1231 ze zm.).
W uzasadnieniu wskazał, że ustalony w ustawie o wychowaniu w trzeźwości termin wnoszenia opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych jest terminem prawa materialnego, zatem nie może być przez organ administracyjny ani przywrócony, ani przedłużony. Skutkiem prawnym uchybienia terminu jest wygaśnięcie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.
W zażaleniu na powyższe postanowienie T. S. zarzuciła błędne powołanie się na przepis art. 11 ust 1 i 7 cyt. ustawy (jak wyżej wskazano - postanowieniem z dnia [...].09.2004 r. sprostowano jako oczywistą omyłkę pisarską błędnie wskazany art. 11 ust 1 i 7 zamiast art. 111 ust 1 i 7 cyt. ustawy). Wskazywała przyczyny niedokonania w ustawowym terminie opłaty za korzystanie z zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych.
Po rozpoznaniu powyższego zażalenia Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. postanowieniem z dnia [...].09.2004 r. nr [...] uchyliło w całości zaskarżone postanowienie i umorzyło postępowanie pierwszej instancji.
Podzielono ocenę, iż terminy określone w art. 111 ust 7 ustawy o wychowaniu w trzeźwości... są terminami materialnymi, "których nie można przywrócić za pomocą kodeksu postępowania administracyjnego. Stąd nie jest dopuszczalne orzekanie o przywróceniu terminu w trybie art. 59 § 1 kpa". Dlatego kasacji podlegało orzeczenie organu I instancji, a przeprowadzone przez ten organ postępowanie podlegało umorzeniu.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku T. S. zarzuciła orzeczeniu organu II instancji:
- uchybienie zasadzie dwuinstancyjności wyrażonej w art. 15 kpa;
- naruszenie przepisów art. 127 i 138, a także art. 105 i 144 kpa;