Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Dariusz Kurkiewicz Sędziowie: Asesor WSA Magdalena Dobek-Rak (spr.) Sędzia WSA Mariola Jaroszewska Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Diana Wojtowicz po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2018 r. w Gdańsku na rozprawie sprawy ze skargi Prokuratora na uchwałę Rady Gminy Słupsk z dnia 10 grudnia 2009 r., nr XXXIII/292/2009 w przedmiocie uchwalenia regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w częściach obejmujących: § 13, § 14, § 15, § 22 ust. 1, § 22 ust. 9 pkt 7 i § 24.
Prokurator Rejonowy wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na uchwałę Rady Gminy nr XXXIII/292/2009 z dnia 10 grudnia 2009 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków obowiązującego na terenie Gminy, wydaną na podstawie art. 40 ust. 1, art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj.: Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.), zwanej dalej u.s.g., oraz art. 19 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tj.: Dz.U. z 2009 r. nr 18, poz. 97 ze zm.), zwanej dalej u.z.z.w.
W § 13, § 14 i § 15 uchwały określono zasady i tryb rozwiązywania umów o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków zawieranych przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne z odbiorcami usług oraz konsekwencji takiego rozwiązania dla świadczenia usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków. W § 22 zaskarżonej uchwały uregulowana została kwestia opłat za czynności związane z przyłączeniem nieruchomości do sieci wodociągowej lub kanalizacyjnej przewidując w ust. 1, że przedsiębiorstwo pobiera opłatę za wykonane czynności związane z przyłączeniem nieruchomości do sieci. W § 22 ust. 9 pkt 7 uchwały ustalono, że warunki techniczne przyłączenia do sieci lub umowa przyłączenia określać winny w szczególności wysokość opłaty z tytułu określenia technicznych warunków przyłączenia. W § 24 określono techniczne warunki określające możliwość dostępu do usług wodociągowo-kanalizacyjnych wskazując sytuacje, w których przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne ma prawo odmówić przyłączenia odbiorcy usług do sieci.
W skardze zarzucono naruszenie art. 7, art. 84 i art. 94 Konstytucji RP poprzez wprowadzenie do aktu prawa miejscowego, bez upoważnienia ustawowego, obowiązku ponoszenia opłaty przyłączeniowej. Prokurator zarzucił także naruszenie art. 40 ust. 1 i art. 41 ust. 1 u.s.g. oraz art. 19 ust. 2 u.z.z.w. poprzez przyjęcie, że przepisy te mogą stanowić podstawę prawną do ustalenia w drodze uchwały w § 22 ust. 1 i ust. 9 pkt 7, § 24 oraz § 13 - § 15 obowiązku ponoszenia opłaty, określenia przesłanek negatywnych, tzn. odmowy przyłączenia nieruchomości do sieci, a także warunków i trybu rozwiązania umowy z odbiorcami usług. Zdaniem skarżącego ww. przepisy wykraczają poza zakres zawartego w art. 19 ust. 2 u.z.z.w. upoważnienia ustawowego.
W związku z tak skonstruowanymi zarzutami Prokurator Rejonowy domagał się stwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały w części dotyczącej § 13, § 14, § 15, § 22 ust. 1 w zakresie sformułowania "Przedsiębiorstwo pobiera opłatę za wykonane czynności związane z przyłączeniem nieruchomości do sieci, § 22 ust. 9 pkt 7 oraz § 24.
Na poparcie podniesionych zarzutów skarżący przytoczył w uzasadnieniu bogate orzecznictwo sądów administracyjnych wskazujące na to, że zamieszczenie w regulaminie dostarczania wody i odprowadzania ścieków zapisu o opłatach za podłączenie do sieci czy też za wydanie warunków technicznych, wykracza poza kompetencje rady gminy nadane jej w art. 19 ust. 2 u.z.z.w. Regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków musi bowiem bezwzględnie odpowiadać zakresowi delegacji ustawowej z art. 19 ust. 2 u.z.z.w., natomiast ani ustawa, ani akty wykonawcze nie przewidują możliwości decydowania w regulaminie o opłatach za przyłączenie do sieci - tak dla przedsiębiorstwa, jak i dla gminy. W szczególności, jak wskazał Prokurator, pod użytym w przepisie upoważaniającym pojęciem "warunki przyłączenia do sieci" i "techniczne warunki określające możliwości dostępu do usług wodociągowo-kanalizacyjnych" nie mieści się upoważnienie przedsiębiorstwa do pobierania opłat za czynności przyłączenia nieruchomości do sieci lub za wydanie dokumentacji warunków technicznych wykonania przyłącza. Nadto, skarżący zauważył, że obowiązkiem gminy jest pokrycie kosztów wykonania przyłącza kanalizacyjnego ze środków własnych oraz, że udostępnianie takiego przyłącza nie może być obciążone dodatkowymi kosztami, o czym przesądził Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 13 września 2007 r., sygn. akt III CZP 79/07 (publ. OSNC 2008/10/111).