Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grzegorz Dobrowolski, Sędziowie Sędzia NSA Łucja Franiczek (spr.), Sędzia WSA Rafał Wolnik, Protokolant specjalista Magdalena Dąbek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 stycznia 2018 r. sprawy ze skargi Z. N. na uchwałę Rady Miejskiej w Pszczynie z dnia 27 kwietnia 2017 r. nr XXXIII/374/17 w przedmiocie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy 1. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w całości, 2. zasądza od Gminy Pszczyna na rzecz skarżącego kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Zaskarżoną uchwałą Rada Miejska w Pszczynie określiła dodatkową usługę świadczoną przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz sposobu jej świadczenia.
Jako podstawę prawną aktu powołano art. 6 r ust. 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2016 r. poz. 250 ze zm.). Zgodnie z § 1 tej uchwały, jako usługę dodatkową organ gminy określił odbiór odpadów zielonych oraz ulegających biodegradacji bezpośrednio z terenu posesji. Uchwała ta została opublikowana w Dz. Urzęd. Woj. Śl. z 2017 r. poz. 2972.
Pismem z dnia 17 lipca 2017 r. skarżący Z. N. wezwał Radę Miejską do usunięcia naruszenia prawa, zarzucając podjęcie uchwały z naruszeniem 1) art. 5a ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym poprzez naruszenie trybu konsultacji z powodu wyznaczenia zaledwie 6-dniowego terminu,
2) art. 6c ust. 1 i art. 6r ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości..., poprzez uznanie za usługę dodatkową odbieranie komunalnych odpadów biodegradowalnych,
3) § 6 rozp. Prezesa RM z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 283) poprzez sformułowanie treści uchwały w sposób niejasny i wzajemnie sprzeczny.
Skarżący podał, że jest współwłaścicielem nieruchomości zabudowanej mieszkalnej, położonej w P. przy ul. [...]. Jego zdaniem, z treści § 1 pkt 9 uchwały nr XXXII/364/17 z dnia 23 marca 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu świadczeń usług w zakresie odbierania odpadów od właścicieli nieruchomości, wynika że pozostałe odpady komunalne odbierane są bezpośrednio z terenu nieruchomości. Odbiór odpadów komunalnych, w których mieszczą się odpady kuchenne ulegające biodegradacji, jest zatem obowiązkiem gminy, a skoro nie ma możliwości kompostowania odpadów, zmuszony jest do korzystania z usługi za dodatkową opłatą.
Rada Miejska w Pszczynie uchwałą z dnia 24 sierpnia 2017 r. doręczoną w dniu 1 września 2017 r. nie uwzględniła wezwania.
W tej sytuacji pismem z dnia 18 września 2017 r., które wpłynęło do organu w dniu 26 września 2017 r. Z. N. wniósł skargę na powyższą uchwałę, domagając się stwierdzenia jej nieważności oraz zasądzenia kosztów postępowania. Ponawiając dotychczasowe zarzuty i argumentację, skarżący podniósł, że gmina nie jest uprawniona do ograniczania zakresu świadczonych usług obligatoryjnych poprzez wprowadzanie usług za dodatkową opłatą. Może jedynie ograniczyć ilość niektórych odbieranych odpadów.
Nadto, skoro usługa dodatkowa ma charakter cywilnoprawny, brak podstaw do nałożenia obowiązku składania deklaracji co do zapotrzebowania na skorzystanie z tej usługi i ściągnięcia opłaty w trybie egzekucji administracyjnej.
W odpowiedzi na skargę Burmistrz Pszczyny wniósł o jej oddalenie. Zaskarżona uchwała stanowi bowiem element systemu w zakresie odbierania odpadów komunalnych. Z treści obowiązującego regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, przyjętego uchwałą Rady Miejskiej nr XXXII/363/17 z dnia 23 marca 2017 r. (Dz. Urzęd. Woj. Śl. z 2017 r. poz. 1898), wynika zaś obowiązek prowadzenia selektywnej zbiórki m.in. odpadów zielonych i ulegających biodegradacji oraz ich kompostowania, a w razie braku takiej możliwości, obowiązek zbierania w workach i dostarczania do PSZOK-a. W ramach ponoszonej opłaty za gospodarowanie odpadami są odbierane jedynie tego rodzaju odpady zgodnie z § 3 ust. 2 Regulaminu. Stąd też odbiór takich odpadów bezpośrednio z nieruchomości możliwy jest za dodatkową opłatą. Opłata ta stanowi też daninę publiczną i ma administracyjny charakter, a zatem podlega egzekucji administracyjnej.