Sprawa ze skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] w przedmiocie określenia przystanków komunikacyjnych i zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Bonifacy Bronkowski (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Piotr Broda, Sędzia WSA Grzegorz Dobrowolski, Protokolant specjalista Beata Bieroń, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 lipca 2014 r. sprawy ze skargi Gminy J. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...]r. nr [...] w przedmiocie określenia przystanków komunikacyjnych i zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych 1) uchyla zaskarżone rozstrzygniecie nadzorcze w części dotyczącej § 2 ust. 1, 4 i 5 załącznika nr 2 do uchwały Rady Gminy J. nr [...] z dnia [...]r., 2) w pozostałym zakresie skargę oddala.

Uzasadnienie strona 1/3

Wojewoda Śląski rozstrzygnięciem nadzorczym Nr NPII.4131.1.73.2014 z dnia 4 kwietnia 2014 r. działając na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm., zwanej dalej ustawą o samorządzie gminnym) stwierdził nieważność uchwały Nr XXXIX/402/14 Rady Gminy Jasienica z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych oraz warunków i zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina Jasienica, w części określonej w:

- § 2 ust. 1, 4 i 5 załącznika Nr 2 do uchwały, jako niezgodnej z art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz.U. z 2011 r., Nr 5, poz. 13 z późn. zm., zwanej dalej jako ustawa lub ustawa o publicznym transporcie zbiorowym);

- § 3 ust. 4 załącznika Nr 2 do uchwały w zakresie wyrazów: "rozmieszczania plakatów i ogłoszeń oraz" jako niezgodnej z art. 15 ust. 2 ustawy w związku z art. 63a ustawy z dnia 20 maja 1971 roku Kodeks wykroczeń (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 482 z późn. zm.).

W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia stwierdził, że zakwestionowanym przepisem § 2 ust. 1 załącznika Nr 2 do uchwały Rada postanowiła, że udostępnienie przewoźnikom przystanków komunikacyjnych następuje na podstawie umowy, zawieranej na pisemny wniosek składany w Urzędzie Gminy Jasienica, do którego należy dołączyć wymienione w tym przepisie dokumenty. Przepisem § 2 ust. 4 załącznika Nr 2 do uchwały Rada określiła przypadki, w których Wójt Gminy Jasienica może odmówić wydania zgody na korzystanie z przystanków komunikacyjnych. Natomiast uregulowaniami ust. 5 tego przepisu zobowiązała przewoźnika do pisemnego powiadomienia Wójta Gminy Jasienica, z miesięcznym wyprzedzeniem, o planowanych zmianach, które mają wpływ na informacje zawarte w dokumentach załączonych do wniosku lub o planowanym zaprzestaniu działalności przewozowej. Zaś, przepisem § 3 ust. 4 załącznika Nr 2 do uchwały, Rada wprowadziła zakaz rozmieszczania na terenie przystanków komunikacyjnych plakatów i ogłoszeń, bez zgody Wójta Gminy Jasienica.

Zdaniem organu nadzoru regulacje te są sprzeczne z prawem. Podstawę prawną do podjęcia uchwały w przedmiotowej sprawie stanowi przepis art. 15 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Zgodnie z jego brzmieniem określenie przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, udostępnionych dla operatorów i przewoźników, oraz warunków i zasad korzystania z nich, następuje w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego.

Uchwała ta, niewątpliwie stanowi akt prawa miejscowego. Jej charakter normatywny przesądza o konieczności formułowania zawartych w niej postanowień jedynie na podstawie i w granicach upoważnienia ustawowego. Oznacza to, że wszystkie unormowania takiej uchwały muszą precyzyjnie realizować delegację ustawową i nie mogą swym zakresem przekraczać jej granic. Zarówno warunki, jak i zasady korzystania, o których mowa w normie kompetencyjnej, wyznaczają pewien obszar, w ramach którego rada może je swobodnie kształtować. Nie oznacza to jednak zupełnej dowolności. Rada ma obowiązek ściśle się trzymać ram wyznaczonych zarówno przez ustawę, jak i naturę materii, którą w ramach danego upoważnienia ustawowego reguluje. Tak wyznaczone granice powodują, że w ramach powyższego upoważnienia ustawowego nie można zdaniem Wojewody, jako warunków i zasad, potraktować regulacji wprowadzonych w § 2 ust. 1, 4 i 5 załącznika Nr 2 do kwestionowanej uchwały gdyż nie znajdują one uzasadnienia w przywołanym w podstawie prawnej uchwały przepisie art. 15 ust. 2 ustawy. Stwierdził też organ nadzoru, że rada gminy formułując postanowienia uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego nie tylko nie może nimi wykraczać poza zakres ustawowego upoważnienia, ale i naruszać innych powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Stąd też - stosownie także do konstytucyjnej hierarchii źródeł prawa - akty prawa miejscowego nie powinny w żaden sposób regulować materii należącej do przepisów wyższego rzędu i tymi przepisami normowanej (nawet, jeśli taka regulacja stanowiłaby jedynie powtórzenie obowiązującego przepisu). Ponowne uregulowanie przez radę gminy materii ustawowej zawsze będzie prowadzić do sprzeczności z obowiązującym w tym zakresie przepisem ustawy, i to nie tylko w przypadkach, w których regulacje uchwały w sposób oczywisty normują określone zagadnienia wbrew obowiązującym przepisom prawa. Również i modyfikacja, czy powtórzenie przepisów ustawy może wypaczyć ich sens. Trzeba bowiem liczyć się z tym, że powtórzony, czy zmodyfikowany przepis będzie interpretowany w kontekście uchwały, co może spowodować całkowitą lub częściową zmianę intencji prawodawcy. W tym względzie Wojewoda Śląski powołał się na wymienione w rozstrzygnięciu nadzorczym wyroki sądów administracyjnych. Zgodnie z orzecznictwem tych sądów tego rodzaju wady legislacyjne są traktowane jako przypadki istotnego naruszenia prawa. W tym kontekście za niezgodną z prawem należało uznać regulację przepisu § 3 ust. 4 załącznika Nr 2 do uchwały, którym Rada wprowadziła zakaz rozmieszczania na terenie przystanków komunikacyjnych plakatów i ogłoszeń, bez zgody Wójta Gminy Jasienica. Czyn, którego dokonywania zabrania ten przepis uchwały jest objęty sankcją art. 63a § 1 ustawy Kodeks wykroczeń. Zatem ustalenie takiego zakazu w uchwale, w sytuacji, gdy brak jest podstaw prawnych do jego ustalania, a sprawy te uregulowane już zostały w ustawie, stanowi istotne naruszenie prawa. Z uwagi na powyższe, zdaniem Wojewody Śląskiego, stwierdzenie nieważności przedmiotowej uchwały we wskazanych częściach jest uzasadnione i konieczne.

Strona 1/3