Opłata za wykonanie przyłącza wodnokanalizacyjnego nie jest ani ceną, ani opłatą za usługi komunalne o charakterze użyteczności publicznej w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodace komunalnej (Dz. U. z 1997 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.).
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Leszek Kiermaszek (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Iwona Bogucka,, Sędzia WSA Włodzimierz Kubik, Protokolant st. sekretarz sądowy Ewa Jędrasik, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 kwietnia 2013 r. sprawy ze skargi J.S. na uchwałę Rady Gminy K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie upoważnienia Wójta Gminy do ustalania ceny wykonania przyłączy wodnokanalizacyjnych oraz zawierania umów z właścicielami nieruchomości stwierdza niezgodność z prawem zaskarżonej uchwały w całości.
Rada Gminy K. uchwałą z dnia [...] r. nr [...], z powołaniem się na przepisy art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) i art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997 r. Nr 9, poz. 43 ze zm.), upoważniła Wójta Gminy K. do ustalenia ceny za usługę komunalną w postaci przyłącza wodnokanalizacyjnego dla osób fizycznych, prawnych, instytucji oraz jednostek organizacyjno - prawnych na terenie Gminy K. oraz do zawierania stosownych umów cywilnoprawnych z właścicielami nieruchomości, dla których wykonane będą przyłącza.
Następnie w dniu [...]r. Rada Gminy K., działając na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, podjęła uchwałę nr [...], w której w paragrafie drugim uchylono uchwałę Rady Gminy nr [...] z dnia [...]r., a w paragrafie pierwszym upoważniono Wójta Gminy do zawierania dobrowolnych umów cywilno-prawnych na wykonanie przyłączy wodnokanalizacyjnych dla osób fizycznych, prawych, instytucji oraz jednostek organizacyjno - prawnych na terenie Gminy K. w zakresie niezbędnym do realizacji zadania p.n. Kompleksowy program porządkowania gospodarki wodno-ściekowej w Gminie K.- zadanie II i III.
W dniu 30 czerwca 2012 r. J. S. wystąpił do Rady Gminy K. z żądaniem uchylenia uchwały nr [...]z dnia [...]r. oraz uchwały nr [...]z dnia [...]r. Na wstępie wezwania podał, że są to uchwały nierozerwalnie ze sobą związane, dlatego muszą zostać uchylone w tym samym czasie i to niezwłocznie z uwagi na ich niezgodność z art. 84, art. 166 oraz art. 170 Konstytucji RP. Wskazał następnie, iż żaden przepis ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i odprowadzania ścieków nie daje podstaw prawnych do stanowienia uchwał w takiej formie. W dalszej części wezwania J. S. podał, iż niedopuszczalne jest, ażeby gmina uzależniała podłączenie do sieci kanalizacyjnej od zawarcia umowy na wykonanie przyłącza. Poza tym podniósł, iż kwestionowane uchwały są aktami prawa miejscowego, gdyż adresaci zostali w nich określeni generalnie, a nie imiennie, uchwały mają charakter normatywny i abstrakcyjny. Ponadto uchwały przerzucają na mieszkańców obowiązki w zakresie przyłączy kanalizacyjnych, które w rzeczywistości obciążają Gminę bądź spółkę "A".
W odpowiedzi na to wezwanie Przewodniczący Rady Gminy K. pismem z dnia 12 lipca 2012 r. poinformował J. S., że Rada Gminy po zapoznaniu się z treścią wezwania nie znalazła podstaw do uchylenia kwestionowanych uchwał.
J. S. w dniu 15 lipca 2012 r. wniósł za pośrednictwem Rady Gminy K. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach domagając się stwierdzenia nieważności uchwał Rady Gminy K. nr [...] z dnia [...] r. oraz nr [...] z dnia [...] r. jako niezgodnych z prawem.
W uzasadnieni skargi J. S. podał, iż przywołane wyżej uchwały tworzą nierozerwalną całość, o czym świadczy fakt, iż paragraf 2 uchwały z dnia [...] r. jest martwym zapisem. Dowodem na to jest pismo Urzędu Gminy K. z dnia 21 listopada 2005 r. oraz "zobowiązanie do uczestnictwa" podpisane w Gminie K. Z przywołanych dokumentów wynika, że pomimo uchylenia uchwały z dnia [...]r. władze Gminy w dalszym ciągu ustalają wysokość opłaty za przyłącze. Zdaniem skarżącego poza tą uchwałą nie istnieje żadne upoważnienie dla władz gminy w kwestii ustalania ceny przyłączy. W dalszej części uzasadnienia skargi skarżący wskazał, iż zaskarżone uchwały wywołały konkretne skutki prawne wobec wszystkich mieszkańców gminy K., którzy chcieli się podłączyć do sieci wodnokanalizacyjnej, gdyż zostali oni zobowiązani do zawarcia umowy na wykonanie przyłącza i wniesienia opłaty w ustalonej przez władze Gminy cenie. Skarżący ponowił twierdzenie, że zaskarżone uchwały są aktami prawa miejscowego. Za takim stanowiskiem przemawia fakt, iż mają one normatywny, generalny, powszechny oraz abstrakcyjny charakter, a stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Skarżący zarzucił, iż zaskarżone uchwały są niezgodne z art. 84, art. 94, art.166 i art. 168 Konstytucji RP, a także art. 18 ust. 1 i 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 4 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Żaden z wyżej przywołanych aktów nie daje podstaw do upoważnienia wójta gminy do kształtowania obowiązków osób chcących przyłączyć się do sieci wodnokanalizacyjnej oraz ustalania odpłatności z tym związanych. Oprócz tego niedopuszczalne jest, ażeby gmina uzależniała podłączenie do sieci kanalizacyjnej od zawarcia umowy na wykonanie przyłącza oraz od uiszczenia opłaty za podłączenie do sieci. Ponadto w ocenie skarżącego w uchwale podano nieprawdę co do pojęcia "przyłącza wodnokanalizacyjnego", które zostało zdefiniowane niezgodnie z ustawową definicją zawartą w ustawie o zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków.