Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Michał Ruszyński Sędziowie Sędzia WSA Jacek Jaśkiewicz Sędzia WSA Marek Szumilas (spr.) Protokolant referent Marta Świetlik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 marca 2010 r. sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego na uchwałę Rady Gminy z dnia [...] r. nr XXX/251/09 w przedmiocie regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Gminy I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w części obejmującej § 7 ust. 3, II. stwierdza, że zaskarżona uchwała w części określonej w pkt I nie podlega wykonaniu.
Uchwałą Nr XXX/251/09 z dnia [...] czerwca 2009r., podjętą na podstawie przepisu art. 90f ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) oraz art. 18 ust. 2 pkt 14a ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591), Rada Gminy uchwaliła regulamin udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Gminy.
Powołując się na dyspozycję art. 3 § 2 pkt 5, art. 50 § 1 i art. 53 § 3 ustawy z dnia
30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) oraz art. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1985r. o prokuraturze (Dz.U .z 2008r. Nr 7, poz. 39 ze zm.), pismem z dnia 25 stycznia 201 Or. skargę na wskazaną powyżej uchwałę - w części obejmującej § 7 ust. 3 uchwały - wniósł Prokurator Rejonowy. Prokurator zarzucił zaskarżonej uchwale rażące naruszenie prawa tj. art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 90 f pkt 4 ustawy o systemie oświaty w zw. z art. 75 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), poprzez ustalenie w § 7 ust. 3, iż "zdarzenie losowe, będące podstawą przyznania zasiłku szkolnego, powinno być udokumentowane (np.: protokołem lub zaświadczeniem wystawionym przez odpowiednią instytucję)", pomimo braku po stronie rady gminy upoważnienia do wydania przepisów prawa miejscowego modyfikujących w tym zakresie przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego i wprowadzających zamknięty katalog środków dowodowych.
W uzasadnieniu skargi Prokurator Rejonowy wskazał, iż zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 14a ustawy o samorządzie gminnym, do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwały w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów. Stosownie do art. 40 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy, radzie gminy przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy jedynie na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach.
Regulacje rangi ustawowej określające kompetencje organów gminy w sprawach z zakresu udzielania pomocy materialnej dla uczniów zawiera ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, która w art. 90f stanowi, że rada gminy uchwala regulamin udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie gminy, kierując się celami pomocy materialnej o charakterze socjalnym, w którym określa w szczególności:
1) sposób ustalania wysokości stypendium szkolnego w zależności od sytuacji materialnej uczniów i ich rodzin oraz innych okoliczności, o których mowa w art. 90d ust. 1;
2) formy, w jakich udziela się stypendium szkolnego w zależności od potrzeb uczniów zamieszkałych na terenie gminy;
3) tryb i sposób udzielania stypendium szkolnego;
4) tryb i sposób udzielania zasiłku szkolnego w zależności od zdarzenia losowego.
Nadto, zgodnie z art. 90d ust. 1 tej ustawy, stypendium szkolne może otrzymać uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie, w szczególności, gdy w rodzinie tej występuje: bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność, brak umiejętności wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm lub narkomania, a także gdy rodzina jest niepełna lub wystąpiło zdarzenie losowe. Zgodnie zaś z art. 90m ustawy świadczenie pomocy materialnej o charakterze socjalnym przyznaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta, przy czym zgodnie z art. 90n ust. 1 w sprawach świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym wydaje się decyzje administracyjne. W art. 90n ust.2 pkt 1 ustawodawca postanowił natomiast, iż świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym są przyznawane między innymi na wniosek rodziców, albo pełnoletniego ucznia, po zasięgnięciu opinii dyrektora szkoły.