Dnia 7 kwietnia 2010 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzenna Linska-Wawrzon Sędziowie Sędzia WSA Aleksandra Wieczorek Sędzia WSA Jacek Jaśkiewicz (spr.) Protokolant inspektor Małgorzata Zacharia-Gardzielewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 kwietnia 2010 r. sprawy ze skargi Wojewody na uchwałę Rady Miejskiej z dnia [...] r. nr 176/5/XVIII/08 w przedmiocie upoważnienia do załatwienia indywidualnych spraw z zakresu podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały, II. określa, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu.
1. Uchwałą Rady Miejskiej z dnia [...] września 2008 r. Nr 176/5/XVIII/08, wydaną na podstawie art. 39 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) w zw. z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. Nr 192, poz. 1378 ze zm.), Rada Miejska upoważniła Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej, jednostki organizacyjnej Gminy, do załatwiania indywidualnych spraw z zakresu podejmowania działań wobec dłużników alimentacyjnych.
2. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp., wniesionej na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, Wojewoda zarzucił tej uchwale istotne naruszenie art. 39 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym poprzez błędną wykładnię, polegającą na upoważnieniu podmiotu o określonym ustawowo katalogu zadań do działań nie wymienionych w nim i domagał się stwierdzenia nieważności uchwały.
3. Wyrokiem z dnia 12 marca 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. oddalił skargę Wojewody na wskazaną uchwałę.
W motywach tego orzeczenia wskazano, iż zarzuty skargi należy oceniać z uwzględnieniem zagwarantowanej konstytucyjnie samodzielności jednostek samorządu terytorialnego, w wykonywaniu ich zadań, a nadto faktu, iż obecnie ustawodawca nakłada na gminę coraz szerszy katalog zadań zleconych z zakresu administracji rządowej, a takim jest podejmowanie działań wobec dłużników alimentacyjnych, jak wynika z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. Nr 192, poz. 1378 ze zm.). Zgodnie z ust. 1 art. 12 tej ustawy postępowanie w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego prowadzi organ właściwy wierzyciela, czyli wójt, burmistrz, prezydent miasta. Z kolei ust. 2 tego artykułu w brzmieniu pierwotnym stanowił, że do załatwienia indywidualnych spraw z zakresu świadczeń z funduszu alimentacyjnego rada gminy nie może upoważnić ośrodka pomocy społecznej.
Następnie zgodnie z art. 1 pkt 6 lit. a) ustawy z dnia 27 czerwca 2008 r. o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. Nr 134, poz. 850), art. 12 ust. 2 otrzymał następujące brzmienie "organ właściwy wierzyciela może upoważnić, w formie pisemnej swojego zastępcę, pracownika urzędu albo kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy, a także inną osobę na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej lub innej jednostki organizacyjnej gminy do prowadzenia postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 1, a także do wydawania w tych sprawach decyzji".
W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oznacza to, że ustawodawca dopuścił możliwość upoważnienia przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta do prowadzenia w jego imieniu postępowania w sprawach z zakresu świadczeń z funduszu alimentacyjnego i wydawania decyzji administracyjnych w tych sprawach, także kierownika ośrodka pomocy społecznej. Powyższy kierunek wprowadzony ustawą nowelizującą oznacza, iż ustawodawca nie wprowadził zakazu powierzenia kierownikowi ośrodka pomocy społecznej dodatkowych zadań wynikających z ustawy o pomocy uprawnionym do alimentów. Zakaz taki nie wynika wprost również z przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 ze zm.), w tym art. 110 ust. 1 tej ustawy. Zadania określone przepisami ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, zaliczyć można do zadań z zakresu zabezpieczenia społecznego, zatem zbliżonych do pomocy społecznej.