Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Mirosław Trzecki Sędziowie Sędzia WSA Grażyna Staniszewska Asesor WSA Michał Ruszyński (spr.) Protokolant sekr. sąd. Anna Lisowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 maja 2008 r. przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Gorzowie Wlkp. sprawy ze skargi Wojewody Lubuskiego na uchwałę Rady Gminy S. nr [...] z dnia [...] w przedmiocie wynagradzania pracowników Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w S. I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w całości, II. stwierdza, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu. .
Wojewoda Lubuski na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) w związku ż art. 3 § 2 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002r. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - zwanej dalej ppsa), wniósł o stwierdzenie nieważności uchwały Rady Gminy S. [...] w sprawie wynagradzania pracowników Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w S.. Zaskarżonej uchwale Wojewoda Lubuski zarzucił istotne naruszenie prawa, tj. art. 19 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 845 ze zm. - zwanej dalej u.z.z).
W uzasadnieniu skargi skarżący podał, iż zwrócił się do Wójta Gminy S. z prośbą o udzielenie informacji, czy podjęcie uchwały zostało poprzedzone skierowaniem jej projektu do odpowiedniej organizacji związkowej, zgodnie z art. 19 ust. 2 u.z.z. Wójt Gminy S. odpowiadając na powyższe zapytanie wyjaśnił, że uchwała nie była konsultowana przez związki zawodowe, ponieważ w Urzędzie Gminy S. i jednostkach organizacyjnych gminy nie działają związki zawodowe.
Skarżący wskazał, że zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 u.z.z, organizacja związkowa reprezentatywna w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, ma prawo opiniowania założeń i projektów aktów prawnych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych. Do takich zadań należą sprawy interesów zawodowych, płacowych i socjalnych pracowników. Skarżący wskazał ponadto, że ust. 2 art. 19 u.z.z stanowi, że organy władzy i administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego kierują założenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, do odpowiednich władz statutowych związku, określając termin przedstawienia opinii nie krótszy niż 30 dni. Termin ten może zostać skrócony do 21 dnia ze względu na ważny interes publiczny.
W ocenie skarżącego zaskarżona uchwała decyduje o kwestiach płacowych pracowników a co za tym idzie odpowiednim związkom zawodowym przysługiwało prawo jej zaopiniowania. Tymczasem projekt zaskarżonej uchwały nie przedstawiono do zaopiniowania związkom zawodowym. W takiej sytuacji zaskarżona uchwała w sposób istotny narusza art. 19 ust. 1 i 2 u.z.z. Skarżący wskazał także, że brak związków zawodowych w jednostkach organizacyjnych gminy, czy też brak członkowstwa w nich pracowników, których uchwała dotyczy, nie znosi obowiązku jej zaopiniowania. W takiej bowiem sytuacji projekt uchwały powinien być przekazany do zaopiniowania właściwej instancji reprezentatywnego w myśl ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, związku zawodowego. Skarżący wskazał, że podobne stanowisko wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 marca 2001 r. II SA 109/01, jak również Sąd Najwyższy podejmując uchwałę z dnia 17 czerwca 1993r. l PZP 2/93.
W odpowiedzi na skargę Gmina S. wniosła o oddalenie skargi. Organ wskazał, że bezsporne jest, iż zaskarżona uchwała nie była konsultowana ze związkami zawodowymi, albowiem w Urzędzie Gminy i jednostkach organizacyjnych Gminy nie działają żadne związki zawodowe ani też żaden pracownik nie jest członkiem związku zawodowego. W ocenie Gminy S. nie można jednak mówić o naruszeniu art. 19 ust. 1 i 2 u.z.z w sytuacji, gdy brak jest reprezentatywnych w rozumieniu ustawy, organów związków (ponieważ brak jest samych związków) na terenie zakładów pracy (jednostek) objętych zaskarżoną uchwałą lub gdy objęci daną regulacją pracownicy nie są zrzeszeni w żadnym związku zawodowym. Organ podał także, że nie uchyla się od obowiązku nałożonego nań art. 19 ust. 1 i 2 u.z.z i doskonale zdaje sobie sprawę z istnienia tego obowiązku. Jednakże po dokonaniu stosowych czynności sprawdzających, na skutek niemożności konsultacji ze związkami zawodowymi (ze względu na ich brak), Rada Gminy uchwaliła zaskarżoną uchwałę.