Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Pauter (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Michał Ruszyński Sędzia WSA Adam Jutrzenka-Trzebiatowski Protokolant st. sekr. sąd. Monika Walentynowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 lutego 2015 r. sprawy ze skargi B.D. i A.D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu nienależnie pobranego dodatku mieszkaniowego I. oddala skargę, II. przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. na rzecz adwokata T.K. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych powiększoną o należną stawkę podatku od towarów i usług, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącym.
Decyzjami z [...] stycznia 2008r., [...] lipca 2009r., [...] stycznia 2010r., [...] stycznia 2011 r., [...] lipca 2011 r. Prezydent Miasta przyznał B.D. i A.D. dodatki mieszkaniowe. Podstawą ich przyznania były stosowne wnioski wraz z deklaracjami o wysokości dochodów.
Dnia 4 października 2011r. do Urzędu Miasta wpłynęło pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych informujące, iż B.D. otrzymuje z ZUS od 2003 r. rentę socjalną. Z uwagi na to, że pobieranie tego świadczenia nie zostało wykazane w deklaracjach dołączonych do wniosków o przyznanie dodatków mieszkaniowych, Prezydent Miasta potraktował tę informację jako nową okoliczność faktyczną nieznaną mu w dniach wydania decyzji o przyznaniu dodatków mieszkaniowych, po czym wznowił postępowania administracyjne w przedmiocie przyznania dodatków mieszkaniowych. W wyniku tych postępowań Prezydent Miasta wydał na podstawie art. 151 § pkt 2 Kodeksu postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.) decyzje uchylające wcześniejsze orzeczenia przyznające dodatki mieszkaniowe i rozstrzygające sprawy na nowo. Decyzje te po złożeniu przez strony odwołań zostały utrzymane w mocy przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze, zaś Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. oddalił skargi na ostateczne rozstrzygnięcia Kolegium jako organu odwoławczego.
Pismami z [...] grudnia 2011 r. oraz [...] czerwca 2012 r. Prezydent Miasta wezwał strony do zwrotu nienależnie pobranego dodatku mieszkaniowego w podwójnej wysokości w łącznej kwocie 5.451,90 zł. B. i A.D. wnioskiem z dnia [...] czerwca 2012 r. zwrócili się do Prezydenta Miasta o umorzenie niesłusznie pobranego dodatku mieszkaniowego wskazując, że zgodzili się spłacać raty po 25 zł, ale i tej kwoty nie są w stanie spłacać, gdyż są bardzo zadłużeni. Prezydent Miasta kilkukrotnie, począwszy od dnia [...] sierpnia 2012 r., wydawał decyzje odmawiające umorzenia powyższej należności, przy czym były one uchylane przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze.
Decyzją z dnia [...] maja 2014 r. nr [...] Prezydent Miasta kolejny raz odmówił B. i A.D. umorzenia należności z tytułu nienależnie pobranego dodatku mieszkaniowego we wskazanej wyżej wysokości. W uzasadnieniu decyzji podano, że gospodarstwo domowe stron składa się z dwóch osób. W marcu 2014 r. B.D. uzyskała dochód w tytułu renty w kwocie brutto 709,34 zł (po potrąceniu składki zdrowotnej, podatku dochodowego oraz kwot egzekwowanych przez komornika sądowego kwota do wypłaty wyniosła 442,16 zł) oraz zasiłku pielęgnacyjnego w kwocie 153,00 zł. B.D. jest właścicielem mieszkania o powierzchni 33,51 m. A.D. zamieszkuje z żoną. Ma 72 lata, jest osobą niepełnosprawną, legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Orzeczony stopień niepełnosprawności ma charakter trwały, datuje się od 2006 r. Źródło jego dochodu stanowi emerytura w kwocie brutto 998,58 zł, kwota do wypłaty wynosi 603,07 zł. A.D. poza emeryturą nie posiada innego dochodu, oszczędności ani majątku do ewentualnego spieniężenia, nie korzysta z pomocy opieki społecznej. Na miesięczną kwotę wydatków stron składają się opłaty na mieszkanie, energię elektryczną, ogrzewanie, wodę, nieczystości stałe, wyżywienie, środki czystości i higieny, telewizję kablową oraz leki w łącznej wysokości 1196,68zł. Do oświadczeń nie dołączono dokumentów, które potwierdzałyby osiągnięty dochód, poniesione wydatki oraz stan zdrowia. Sytuacja materialna i zdrowotna stron niewątpliwie jest bardzo trudna lecz nie można przypisać jej charakteru nadzwyczajnego zdarzenia losowego, niezależnego od ich działania. Rozpatrując wniosek o umorzenie należności wzięto pod uwagę okoliczności, w jakich doszło do powstania zobowiązania z tytułu nienależnie pobranego dodatku mieszkaniowego. Nie są one skutkiem nadzwyczajnych zdarzeń losowych, lecz następstwem niedopełnienia obowiązków przez wnioskodawców. Nie wykazując w składanych deklaracjach wszystkich dochodów musieli się oni liczyć z konsekwencjami, jakie przewidują przepisy prawa w przypadku podania nieprawdziwych danych. Pod uwagę wzięto również interes innych zobowiązanych, którzy pomimo trudnej sytuacji materialnej wywiązują się ze swoich zobowiązań z tytułu nienależnie pobranych dodatków mieszkaniowych. Rezygnacja z należnego prawem świadczenia byłaby zbytnim uprzywilejowaniem wnioskodawców w stosunku do innych podmiotów w zakresie równego traktowania pod względem praw i obowiązków. W interesie wierzyciela, którym jest Prezydent Miasta, leży odzyskanie utraconych środków publicznych.