Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Detka, Sędziowie Sędzia WSA Jacek Kuza, Sędzia WSA Dorota Pędziwilk-Moskal (spr.), Protokolant Starszy sekretarz sądowy Katarzyna Tuz-Stando, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 12 czerwca 2014r. sprawy ze skargi [...] Spółka z o.o. w upadłości układowej z siedzibą w [...] na postanowienie Okręgowego Inspektora Pracy z dnia [...] nr [...] w przedmiocie grzywny w celu przymuszenia I. uchyla zaskarżone postanowienie oraz postanowienie organu I instancji; II. stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu do chwili uprawomocnienia się wyroku; III. zasądza od Okręgowego Inspektora Pracy na rzecz [...] Spółka z o.o. w upadłości układowej z siedzibą w [...] kwotę 357 (trzysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Postanowieniem z dnia [...] nr [...], Okręgowy Inspektor Pracy utrzymał w mocy postanowienie Inspektora Pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy z dnia [...] nr [...] o nałożeniu na [...] Sp. z o.o. w upadłości układowej w K. (poprzednia nazwa: [...] Sp. z o.o. w K.) grzywny w celu przymuszenia w kwocie 6.000 zł.
Jak wynika z akt sprawy, w wyniku kontroli przeprowadzonej przez Inspektora Pracy zakończonej protokołem podpisanym w dniu 3 października 2013r. stwierdzono niewykonanie decyzji nr 1 , 2 i 3 z prawomocnego nakazu Inspektora Pracy z dnia [...], nr [...] zobowiązującego do wypłaty wynagrodzenia na pracę, pomimo doręczonego w dniu 6 czerwca 2013 r. upomnienia. W związku z powyższym organ I instancji - wierzyciel będący jednocześnie organem egzekucyjnym - wystawił wobec zobowiązanego w dniu [...] tytuł wykonawczy nr [...]. Jednocześnie organ wydał opisane na wstępie postanowienie z dnia [...], powołując w podstawie prawnej art. 119 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
W zażaleniu zobowiązana Spółka wyjaśniła, że niewykonanie ww. decyzji nastąpiło z przyczyn całkowicie obiektywnych i od niej niezależnych - z powodu trudnej sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa. Zdaniem Spółki grzywna jest zbyt wysoka, a uzasadnienie postanowienia zbyt ogólnikowe.
Okręgowy Inspektor Pracy wskazał, że decyzje nakazujące wypłatę wynagrodzeń za pracę zostały wydane na podstawie art. 11 pkt 7 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy i podlegają natychmiastowemu wykonaniu z mocy prawa. W toku kontroli zakończonej w dniu 3 października 2013 r. stwierdzono, że decyzje ujęte w tytule wykonawczym zostały zrealizowane jedynie częściowo, co nie stanowi wykonania decyzji. W konsekwencji konieczne jest prowadzenie postępowania egzekucyjnego mającego na celu przymuszenie pracodawcy do realizacji ciążących na nim obowiązków.
Zdaniem organu II instancji ogłoszenie upadłości układowej nie wpływa na dopuszczalność zastosowania środków prawnych i prowadzenia egzekucji administracyjnej. Obowiązki egzekwowane w postępowaniu egzekucyjnym przez organy Państwowej Inspekcji Pracy nie są w świetle art. 140 ust. 1 i art. 295 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego, należnościami objętymi układem.
Okręgowy Inspektor Pracy wyjaśnił, że grzywna w celu przymuszenia nie jest karą, a jej zadaniem jest przymuszenie zobowiązanego do realizacji ciążącego na nim obowiązku. Jest to środek egzekucyjny odpowiadający zasadzie najłagodniejszego środka egzekucyjnego (wyrok NSA w sprawie II OSK 1257/09). W przypadku egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym (decyzji nakazujących wypłatę świadczeń ze stosunku pracy), jest to ponadto jedyny środek egzekucyjny, jaki może być zastosowany.
Ustalając wysokość grzywny organ powołał się na zasadę celowości i skuteczności, wskazał na rodzaj egzekwowanego obowiązku (wypłacenie pracownikom świadczeń ze stosunku pracy), przyczyny niewykonania decyzji, upływ czasu, w jakim zobowiązany zwlekał z wykonaniem obowiązku, koszt wykonania decyzji oraz jej częściowe wykonanie. Zdaniem organu, grzywna w wysokości 6.000 zł, przy górnej granicy wynoszącej 50.000 zł stosownie do art. 121 § 2 ustawy i postępowaniu egzekucyjnym w administracji, jest adekwatnym i skutecznym środkiem egzekucyjnym. Częściowa spłata zobowiązań po wszczęciu postępowania egzekucyjnego nie może mieć wpływu na podjęte już czynności egzekucyjne. Z treści art. 121 ww. ustawy nie można zaś wywodzić obowiązku uzasadniania wysokości grzywny możliwościami finansowymi zobowiązanego, aczkolwiek możliwości te były uwzględnianie przy ustalaniu wysokości grzywny.