Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Aldona Gąsecka-Duda (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Kazimierz Bandarzewski Sędzia WSA Mirosław Bator Protokolant: Katarzyna Zbylut po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 lutego 2010 r. sprawy ze skargi W. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia 8 czerwca 2009 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności aktu własności ziemi skargę oddala
Decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 10.03. 2009r., znak [....] , po rozpatrzeniu wniosku W.J. , na podstawie art. 157 § 3 k.p.a. w związku z art. 63 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 19.10.1991r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa ( tekst jednolity Dz. U. z 2004 r. Nr 208, poz. 2128 ) odmówiono wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności aktu własności ziemi nr [....] , wydanego w dniu [....] .1979r. przez Naczelnika Gminy S. , stwierdzającego nabycie przez K.J. z mocy prawa własności działek nr [....] , nr [....] i nr [....] o powierzchni 5,85 ha, położonych w R. Jako podstawę prawną wskazano.
Uzasadniając powyższe nawiązano do złożonego w sprawie wniosku, w którym W.J. zarzucał wydanie przedmiotowej decyzji bezprawnie. Wskazywał w tym zakresie, że K.J. nie uprawiał gruntu przez okres wymagany w ustawie, który to grunt uprawiał J.J. - dziadek wnioskodawcy, do chwili śmierci, tj. do 1978r.
Jak wyjaśniono, postępowanie w przedmiotowej sprawie nie może zostać wszczęte przez organ administracji publicznej z uwagi na treść art. 63 ust. 2 powołanej na wstępie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw. Przepis ten wprowadziwszy z dniem 1.01.1992r. zmiany do ustawy z dnia 26.03.1982r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o uchyleniu ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (Dz. U. Nr 11, poz. 81) stanowi, że do ostatecznych decyzji wydanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 26.10.1971r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (Dz. U. Nr 27, poz. 250 i z 1975r. Nr 16, poz. 91) nie stosuje się przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, dotyczących wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności i uchylenia lub zmiany decyzji. Oznacza to zatem, że nie jest możliwe wszczęcie i prowadzenie w trybie administracyjnym postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji wydanej na podstawie ustawy z dnia 26.10.1971r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych, zaś nie budzi wątpliwości, że to ta właśnie ustawa stanowiła podstawę dla wydania przedmiotowego aktu własności ziemi. Wyrażony pogląd znajduje także uzasadnienie w orzecznictwie sądów administracyjnych. W wyroku z dnia 13.05.1999r. sygn. akt II SA 569/99 (Lex nr 46213) Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że do ostatecznych decyzji, wydanych na podstawie ustawy z 1971r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych, nie stosuje się przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczących wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności i uchylenia lub zmiany decyzji, a wszczęte w tych sprawach postępowanie administracyjne podlega umorzeniu. Oznacza to, że z woli ustawodawcy wymienionych trybów nadzwyczajnych przewidzianych w postępowaniu administracyjnym w zakresie wzruszenia ostatecznych decyzji (aktów własności ziemi) nie stosuje się, chociażby te decyzje były dotknięte takimi kwalifikowanymi wadami, które w innych sytuacjach niż uregulowane w tym przepisie skutkowałyby stosowanie tych trybów. A zatem niektóre decyzje (akty własności ziemi) mimo kwalifikowanych wad będą funkcjonowały w obrocie prawnym. Także w wyroku z dnia 24.01.2006r. sygn. akt OSK 1942/04 (Lex nr 208949) Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie potwierdził wcześniejsze stanowisko formułując tezę, stosownie do której art. 63 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa stanowi wyjątek od wyjątku od zasady trwałości decyzji administracyjnych, czyli powrót do zasady. Przy stosowaniu zatem tego przepisu, będącego powrotem do zasady, nie obowiązuje zakaz wynikający z reguły: exceptiones non sunt extendendae. Nadto, w prawomocnym wyroku z dnia 13.08.2007r., sygn. akt II SA/Kr 805/05, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził, że właściwą formą załatwiania kierowanych do organów administracji publicznej wniosków o stwierdzenie nieważności aktów własności ziemi jest wydanie decyzji o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności aktu własności ziemi.