Sprawa ze skargi na decyzję Wojewody Małopolskiego w przedmiocie zwrotu nieruchomości
Uzasadnienie strona 5/5

Istota sporu sprowadza się do oceny, czy fakt niepodejmowania działań w postaci nasadzeń bądź czynności związanych z pielęgnacją zieleni (z wyjątkiem koszenia) wyklucza możliwość zakwalifikowania zieleni jako "zieleni publicznej" lub "zieleni urządzonej".

Strona skarżąca stoi na stanowisku, że tereny te stanowiły - konieczną z punktu widzenia urbanistyki - część osiedla, stanowiącą izolację zabudowy mieszkalnej. Fakt zrealizowania osiedla oznacza, że cel wywłaszczenia został zrealizowany, zaś sam sposób zagospodarowania przedmiotowych nieruchomości, a w szczególności fakt braku podejmowania czynności związanych z urządzeniem i pielęgnacją zieleni nie ma w tej sytuacji znaczenia.

Z poglądem tym nie można się zgodzić. Zauważyć należy, że prawo własności jest chronione na poziomie Konstytucji RP, której art. 21 ust. 1 stanowi, że Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. Ustęp 2 powołanego przepisu przewiduje natomiast, że wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Wprawdzie w dacie wywłaszczenia przedmiotowej nieruchomości omawiany przepis nie obowiązywał, jednakże Naczelny Sąd Administracyjny wielokrotnie podkreślał jego znaczenie w sprawach o zwrot wywłaszczonych nieruchomości. Wprowadzenie do Konstytucji przepisów chroniących własność powoduje bowiem konieczność dokonywania wykładni przepisów ustawy w sposób, który jak najpełniej chronić będzie prawa osoby, której pozbawiono własności w drodze wywłaszczenia. Z tego względu pojęcie celu wywłaszczenia powinno być interpretowane zawężające.

Oceniając niniejszą sprawę w tym kontekście należy zauważyć, że celem wywłaszczenia tych konkretnych działek, które są przedmiotem postępowania była m. in. realizacja "zieleni urządzonej" oraz "zieleni urządzonej z drzewami projektowanymi i skarpą". Aktualnie (według ustaleń dokonanych w takcie rozprawy administracyjnej) nieruchomość stanowi obszar porośnięty w części skoszoną, a w części nieskoszoną trawą, porośnięty samosiejkami drzew i krzewów oraz chwastami. Z zeznań świadków wynika, że także w terminach określonych w art. 137 ust. 1 u.g.n. na nieruchomości nie podejmowano żadnych czynności związanych z realizacją celu wywłaszczenia. W takiej sytuacji trudno w ogóle mówić o "zagospodarowaniu nieruchomości", skoro od czasu wywłaszczenia przedmiotowa nieruchomość jest pozostawiona sama sobie. Tymczasem art. 137 ust. 1 u.g.n. posługuje się pojęciami: "nie rozpoczęto prac związanych z realizacją celu wywłaszczenia" (pkt 1) oraz "cel ten nie został zrealizowany" (pkt 2). Z jego treści wyraźnie więc wynika, że realizacja celu wywłaszczenia musi pociągać za sobą podjęcie pewnych czynności. Sam fakt, że zrealizowano główny cel wywłaszczenia, jakim była budowa osiedla mieszkaniowego - wbrew twierdzeniom skarżącej - nie może zostać uznany za realizację celu wywłaszczenia na przedmiotowych działkach.

Jak wynika z powyższego bezzasadny jest zarzut naruszenia art. 137 u.g.n., bowiem organy obu instancji prawidłowo zastosowały powołany przepis w niniejszej sprawie. Nie można również podzielić zarzutu naruszenia art. 7 k.p.a. poprzez niewyjaśnienie całości stanu faktycznego i niezebranie całości materiału dowodowego. Organy orzekające w niniejszej sprawie ustaliły jednoznacznie wszystkie istotne dla sprawy okoliczności (w szczególności cel wywłaszczenia i sposób zagospodarowania nieruchomości w terminach określonych w art. 137 u.g.n.), a strona skarżąca nie kwestionowała tych ustaleń. Natomiast ocena, czy tak ustalony stan faktyczny odpowiada definicji zbędności na cel wywłaszczenia nie stanowi elementu stanu faktycznego, lecz jest elementem wykładni prawa materialnego. Oznacza to bowiem dokonanie subsumpcji ustalonego stanu faktycznego do brzmienia art. 137 ust. 1 u.g.n. Ponadto strona skarżąca nie wskazała jakie ustalenia faktyczne zostały pominięte w postępowaniu administracyjnych, zaś Sąd dokonując z urzędu kontroli zaskarżonej decyzji nie stwierdził istnienia takich uchybień.

Biorąc powyższe pod uwagę skarga Gminy Kraków podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2002 r. Nr 153 póz. 1270 ze zm.).

Strona 5/5