W myśl przepisu art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych /Dz.U. nr 14 poz. 60 ze zm. - obecnie t.j. Dz.U. 2000 nr 71 poz. 838 z zm./, drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie tej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych. Dopiero zaliczenie drogi do określonej kategorii, powoduje w konsekwencji uzyskanie przymiotu drogi publicznej.
Drogi wewnętrzne nie są drogami publicznymi w rozumieniu ustawy. Brak jest podstaw do stosowania do nich przepisów ustawy, które dotyczą dróg publicznych. Sprawa przywrócenia pasa drogowego drogi wewnętrznej do stanu poprzedniego - w razie jego samowolnego naruszenia - jest sprawą ze stosunków z zakresu prawa cywilnego /sprawą cywilną/, w myśl zatem art. 2 par. 1 Kpc właściwy do jej rozpoznania jest sąd powszechny.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Józefa B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 12 października 1999 r. (...) w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie drogi skargę oddala.
Decyzją z dnia 20 maja 1999 r. (...) Burmistrz Miasta i Gminy M. działając na podstawie art. 36 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych /Dz.U. nr 14 poz. 60 ze zm./, po rozpoznaniu sprawy z wniosku Józefa B. o wydanie decyzji w przedmiocie usunięcia bramy z drogi dojazdowej do posesji w P., stanowiącej działkę 1570, odmówił wydania decyzji w przedmiocie nakazania Lucynie i Ryszardowi G., usunięcia bramy z drogi dojazdowej stanowiącej działkę 1570.
Odwołanie Józefa B., o tyle zostało uwzględnione, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K., decyzją z dnia 12 października 1999 r. (...) uchyliło zaskarżona decyzję i umorzyło postępowanie pierwszej instancji. W uzasadnieniu decyzji Kolegium podniosło, co następuje:
1/ w toku postępowania ustalono, iż skarżący początkowo bez przeszkód korzystał z drogi oznaczonej jako działka nr 1570, lecz w dacie wydania zaskarżonej decyzji istniało już utrudnienie w jej korzystaniu w postaci bramy ustawionej w poprzek drogi przez Lucynę i Ryszarda G.,
2/ organ pierwszej instancji uznał, iż kluczową dla rozstrzygnięcia sprawy jest kwestia ustalenia, kto jest zarządcą przedmiotowej drogi. Zdaniem organu I instancji droga ta jest drogą wewnętrzną w rozumieniu art. 8 ustawy o drogach publicznych. Dla działki nr 1570 nie ma urządzonej księgi wieczystej. Jednakże zgodnie z zaświadczeniem wydanym w dniu 16 maja 1997 r. przez Sąd Rejonowy w M. Wydział Ksiąg Wieczystych działka oznaczona jako pgr. 2711, odpowiadająca zgodnie z zapisami z ewidencji gruntów działce nr 1570 figuruje w liczbie spisu 1 dla wsi P. gmina M., jako Dobro Publiczne. Zatem, skoro wpisu dokonano w okresie, gdy obowiązywała zasada jednolitej własności Skarbu Państwa, to zarządcą terenu, czyli działki nr 1570, jest obecnie Starosta Powiatu M., jako organ reprezentujący Skarb Państwa, albowiem do daty wydania zaskarżonej decyzji nie została wydana decyzja deklaratoryjna o przekazaniu przedmiotowej nieruchomości Gminie M.
3/ bez wątpienia droga przedmiotowa nie jest drogą gminną w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o drogach publicznych. Bezspornym jest, iż nigdy nie została wydana decyzja o przekazaniu rzeczonej nieruchomości gminie. Do wydania takowej decyzji uprawniony jest Wojewoda M. Skoro zatem nieruchomość ta nie została do tej pory skomunalizowana, stanowi ona nadal własność Skarbu Państwa.
4/ według uchwały Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 1988 r. w razie samowolnego naruszenia pasa drogowego drogi wewnętrznej właściwym do rozpatrzenia sporu jest sąd powszechny /uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 1998 r. III AZP 2/88 nie publ./. Wynika z tego niezbicie, iż Burmistrz Miasta i Gminy M. powinien był po stwierdzeniu, iż naruszenie pasa drogowego nie dotyczy drogi gminnej w rozumieniu art. 7 ustawy o drogach publicznych, umorzyć postępowanie.
5/ nie można poczynionego w odpowiednim zbiorze dokumentów zapisu o tym, że parcela gruntowa nr 2711, która odpowiada w całości działce nr 1570 jest Dobrem Publicznym rozumieć dosłownie. W wyroku z dnia 18 stycznia 1989 r. IV SA 992/87 - ONSA 1989 Nr 2 poz. 70 Naczelny Sąd Administracyjny wywiódł, że oznaczenie pasa gruntu w ewidencji gruntów, jako drogi wewnętrznej nie przesądza o publicznym charakterze drogi. W tym to znaczeniu zapis o Dobru Publicznym wskazuje na publiczny charakter rzeczonej drogi, a fakt ten powinien znacznie ułatwić dochodzenie swych praw przez skarżącego.