Sprawa ze skargi na decyzję SKO w przedmiocie ustalenia brzmienia nazwiska
Tezy

Przepisy ustawy z dnia 15 listopada 1956 r. o zmianie imion i nazwisk /Dz.U. 1963 nr 59 poz. 328/, regulując samodzielnie i wystarczająco przesłanki zmiany imienia i nazwiska, nie odsyłają przy wydawaniu decyzji w tym przedmiocie do przepisów rządzących rejestracją stanu cywilnego, zawartych w ustawie z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego /Dz.U. nr 36 poz. 180 ze zm./ i do wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Piotr Lechowski sprawozdawca Sędziowie : WSA Halina Jakubiec NSA Wiesław Kisiel Protokolant:Urszula Ogrodzińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 czerwca 2004 r sprawy ze skargi L. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia 7 listopada 2000 r, Nr : [...] w przedmiocie ustalenia brzmienia nazwiska uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji

Uzasadnienie strona 1/5

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...], po rozpatrzeniu odwołania L. S., decyzją z dnia 7 listopada 2000r Kol. [...], utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] 2000r znak [...] orzekającą o odmowie ustalenia brzmienia nazwiska L. S. na "S.". Decyzję organu odwoławczego oparto na przepisach art. 10 ust 1 ustawy z dnia 15 listopada 1956 r o zmianie imion i nazwisk ( t.j Dz. U. z 1963 r Nr 59, poz. 328 z późn. zm.) oraz §4 ust 2 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 26 października 1998 r w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu prowadzenia ksiąg stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczania oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów ( Dz. U. Nr 136, poz. 884 ) i art. 138 §1 pkt 1 kpa.

W uzasadnieniu decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego przyjęto następujące ustalenia faktyczne i motywy prawne rozstrzygnięcia..

Organ I instancji uznał, że L. S. wystąpiła do Prezydenta Miasta [...] o ustalenie brzmienia nazwiska na " S.". W uzasadnieniu wniosku wskazano, że przebywając w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, przez wiele lat posługiwała się nazwiskiem "S.", na takie nazwisko ma wydane różne dokumenty. W Polsce według aktu małżeństwa zarejestrowanego w Urzędzie Stanu Cywilnego pod Nr [...] nazywa się S., a po powrocie do Polski stara się o wydanie dowodu osobistego na nazwisko S., co umożliwi otrzymanie paszportu na to samo nazwisko.

Odmawiając ustalenia brzmienia nazwiska na " S.", z powołaniem się na przepis §4 ust 2 powołanego Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 26 października 1998 r w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego ... (dalej - Rozporządzenia), Organ I instancji uznał, że uwzględnienie żądania prowadziło by do stanu sprzecznego z prawem, gdyż wskazany przepis stanowi, że " nazwiska zakończone :- ski,- cki, -dzki wpisuje się z zachowaniem rodzaju żeńskiego lub męskiego w zależności od tego , czy nazwisko dotyczy kobiety, czy mężczyzny". Zdaniem organu ustalenie brzmienia nazwiska w trybie administracyjnym na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1956 r o zmianie imion i nazwisk nie może nastąpić z pominięciem powyższego przepisu, a wnioskowane brzmienie nazwiska koliduje z regułą wyrażoną w tym przepisie, co uzasadniło decyzję odmowną.

W odwołaniu od tej decyzji wskazywano, że składająca posiada niejednolite dokumenty także w Polsce na nazwisko " S." i " S.", a w Stanach Zjednoczonych Ameryki na nazwisko " S.", co nie tylko komplikuje, ale wręcz uniemożliwia załatwianie spraw urzędowych.

Podejmując rozstrzygnięcie utrzymujące w mocy decyzję Organu I instancji, Samorządowe Kolegium Odwoławcze przytoczyło treść przepisu art. 10 ust 1 ustawy o zmianie imion i nazwisk, wskazując, że zmiana brzmienia nazwiska w drodze decyzji administracyjnej, może nastąpić w razie istnienia wątpliwości a więc w razie zaistnienia nieprawidłowości , zastrzeżeń co do faktycznego, prawidłowego brzmienia nazwiska. Zdaniem Organu odwoławczego w sprawie nie zachodzi sytuacja, na tle której mogą powstać wątpliwości co do prawidłowości brzmienia nazwiska, które we wszelkich dokumentach sporządzonych na terytorium RP figuruje w brzmieniu "S.". Brzmienie nazwiska jest nadto zgodne z regułami języka polskiego, w którym na terytorium Polski sporządza się akty urzędowe i prowadzi rejestry. Wskazało Kolegium Odwoławcze, iż nie bez znaczenia pozostają przepisy wyżej cytowanego Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych. Podkreślono, że przepis §4 ust 2 wyrażający regułę, że nazwiska zakończone na : -ski, -cki, -dzki wpisuje się z zachowaniem rodzaju męskiego lub żeńskiego, stosuje się odpowiednio przy wpisywaniu zagranicznych aktów stanu cywilnego, dotyczących obywateli polskich, do polskich ksiąg stanu cywilnego i taką zasadę przyjęto przy rejestracji aktu małżeństwa składającej wniosek. Argumentów przemawiających za podjętym rozstrzygnięciem doszukał się organ także w brzmieniu §4 ust 3 powołanego Rozporządzenia. W myśl tego przepisu nazwisko w postaci przymiotnika wpisuje się do aktu stanu cywilnego z zachowaniem rodzaju żeńskiego lub męskiego w zależności od tego czy nazwisko dotyczy kobiety czy mężczyzny, z tym , że osoby w oświadczeniu o nazwisku ( nazwiskach ) składanych bezpośrednio po zawarciu małżeństwa albo przed sporządzeniem przez kierownika Urzędu Stanu Cywilnego zaświadczenia stwierdzającego brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa mogą wskazać pisownię nazwiska bez uwzględnienia formy właściwej dla rodzaju żeńskiego lub męskiego. Obejmuje to, w świetle ust 4 §4, także sytuacje wpisywania zagranicznych aktów stanu cywilnego, dotyczących obywateli polskich do polskich ksiąg stanu cywilnego. Zdaniem organu odwoławczego, odwołująca się mogła złożyć oświadczenie w przedmiocie pisowni swego nazwiska podczas wpisywania aktu małżeństwa zawartego za granicą do polskiej księgi stanu cywilnego.

Strona 1/5