Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Mirosław Bator (spr.) Sędziowie: WSA Jacek Bursa WSA Paweł Darmoń Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Zbylut po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 listopada 2016 r. sprawy ze skargi A. S.A. w K. na decyzję Wojewody z dnia 30 czerwca 2016 r., znak: [...] w przedmiocie odmowy wydania decyzji zezwalającej na niezwłoczne zajęcie nieruchomości skargę oddala.
Starosta decyzją z dnia 16 lutego 2016 r. nr [...] działając na podstawie art. 124 ust. 1 a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz art. 104 i art. 108 § 1 K.p.a. odmówił wydania decyzji zezwalającej spółce A S.A. w K. na niezwłoczne zajęcie nieruchomości położonej w obrębie C., gm. G., powiat m., województwo m. składającej się z działki nr [...] o pow. 0,7600 ha, dla której nie ma założonej księgi wieczystej. Przedmiotowa działka stanowi współwłasność trzech osób, z których jedna nie żyje i nie zostało po niej przeprowadzone postępowanie spadkowe a jej udział wynosi 1/3 części, w związku z czym zgodnie z art. 113 ust. 6 i 7 ustawy o gospodarce nieruchomościami działka posiada status nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym. Postępowanie jest prowadzone w związku z inwestycją przebudowy linii elektroenergetycznej i dotyczy założenia i przeprowadzenia na w/w nieruchomości napowietrznej jednotorowej linii elektroenergetycznej 110 kV relacji [...] W. - M., w pasie technologicznym o szerokości 9 m (po 2 x 4,5m od osi linii w każdą stronę) i powierzchni 0,0265 ha poprzez podwieszenie przewodów o długości około 30 m oraz posadowienia jednego słupa. W uzasadnieniu organ wskazał, że zgodnie z art. 124 ust. 1 a ustawy o gospodarce nieruchomościami w przypadkach określonych art. 108 K.p.a. lub uzasadnionych ważnym interesem gospodarczym starosta, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, na wniosek podmiotu, który będzie realizował cel publiczny, udziela, w drodze decyzji, zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości po wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 1. Decyzji o niezwłocznym zajęciu nieruchomości nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. Przepis art. 108 § 1 K.p.a mówi natomiast, że decyzji, od której służy odwołanie, może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, gdy jest to niezbędne ze względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodowego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny lub wyjątkowo ważny interes strony. W tym ostatnim przypadku organ administracji publicznej może w drodze postanowienia żądać od strony stosownego zabezpieczenia. Uzasadniając złożenie wniosku o wydanie decyzji zezwalającej na niezwłoczne zajęcie nieruchomości inwestor powołał się na "umożliwienie wnioskodawcy przeprowadzenia inwestycji w planowanym terminie" a także "zabezpieczenie interesu społecznego, gdyż zagrożenie ciągłości dostawy energii ma charakter realny i w przypadku zaistnienia powyższego spowoduje niezwykle duże straty". Podkreślone zostały także znaczenie prawidłowego funkcjonowania linii elektroenergetycznych dla działania organów państwa oraz gospodarki a także rola właścicieli takich instalacji w świetle przepisów z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu kryzysowym. Pismem z dnia 20.11.2015 r. inwestor uzupełnił pierwotny wniosek poprzez przesłanie wytycznych programowych na opracowanie dokumentacji technicznej, prawnej i przebudowę linii 110 kV [...] W. -M., opracowanych we wrześniu 2013 roku. W ogólnej charakterystyce linii podano, że została ona wybudowana w roku 1964 i przebiega przez tereny zagrożone występowaniem bardzo intensywnych zjawisk sadziowych. Problem ten dotyczy zwłaszcza odcinka od stacji [...] W. do stanowiska słupowego nr [...], które znajduje się na terenie wsi T. Na tym fragmencie linii sadź osadzająca się na przewodach wielokrotnie już przekraczała sadź katastrofalną a ostatnie takie zjawisko nastąpiło 22.01.2013 r. Należy przypuszczać, że spowodowało to w konsekwencji nieodwracalne zmiany w strukturze materiału przewodów oraz przeciążeń konstrukcji wsporczych stanowisk słupowych. Zgodnie z treścią tego dokumentu stan techniczny przewodów linii elektroenergetycznej 110 kV [...] W.-M. na odcinku od stanowiska słupowego nr [...] do stacji M., zabudowanych w roku 1964 został oceniony jako dostateczny. Podkreślono, że przewody utraciły pierwotne parametry mechaniczne, ponieważ w czasie eksploatacji były poddawane licznym niekorzystnym warunkom atmosferycznym. Stan przewodów na odcinku od stanowiska słupowego nr [...] do nr [...], zabudowanych w roku 2006 oceniono jako dobry. Stan techniczny izolacji, konstrukcji słupowych oraz fundamentów także oceniono jako dobry. We wnioskach wytycznych programowych stwierdzono, że "Przebudowa linii 110 kV [...] W.- M. jest konieczna ze względu na wiek linii, stan techniczny przewodów roboczych, zwiększenia pewności i niezawodności dostaw energii elektrycznej oraz zagrożeń związanych z występowaniem sadzi katastrofalnej na przedmiotowym terenie." Organ I instancji stwierdził, że inwestycja przebudowy linii elektroenergetycznej 110 kV relacji [...] W.-M. jest niewątpliwie inwestycją celu publicznego a jej realizacja wpłynie pozytywnie na możliwości zaopatrzenie w energię elektryczną regionu. Potwierdzeniem tego faktu jest wydanie przez Starostę decyzji z dnia 18.01.2016 r. o ograniczeniu sposobu korzystania z nieruchomości na podstawie art. 124 ust. 1. Wydanie zezwolenia na niezwłoczne zajęcie nieruchomości i nadanie mu rygoru natychmiastowej wykonalności jest obligatoryjne. Niezwłoczność zajęcia nieruchomości dyktowana jest intencją uniknięcia sytuacji, w której zwłoka w zajęciu nieruchomości uniemożliwiłaby realizację celu publicznego. Omawiane zezwolenie może być zatem wydane tylko wtedy, gdy bez niezwłocznego rozpoczęcia realizacji celu publicznego cel ten w ogóle nie mógłby być już zrealizowany. Zezwolenie na niezwłoczne zajęcie nieruchomości służy zatem wykluczeniu zaistnienia bezprzedmiotowości zezwolenia na czasowe zajęcia nieruchomości, wydanego na podstawie art. 124 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami po tym, gdy decyzja ta stanie się decyzją wykonalną ale istniejące warunki faktyczne uniemożliwią zrealizowanie (osiągniecie) celu publicznego, dla którego wydano zezwolenie na podstawie art. 124 ust. 1. Organ I instancji uznał, że w przedmiotowej sprawie nie zaistniały przesłanki do wydania decyzji zezwalającej na niezwłoczne zajęcie nieruchomości. Uzasadniając swój wniosek A powołał się na "umożliwienie wnioskodawcy przeprowadzenia inwestycji w planowanym terminie" a także "zabezpieczenie interesu społecznego, gdyż zagrożenie ciągłości dostawy energii ma charakter realny i w przypadku zaistnienia powyższego spowoduje niezwykle duże straty". Podkreślone zostały także znaczenie prawidłowego funkcjonowania linii elektroenergetycznych dla działania organów państwa oraz gospodarki a także rola właścicieli takich instalacji w świetle przepisów z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu kryzysowym. Jednakże analiza zebranych w trakcie postępowania materiałów nie potwierdza realności zagrożeń dla ciągłości dostaw energii elektrycznej choć w przypadku wystąpienia wyjątkowo niekorzystnych warunków atmosferycznych bądź innych okoliczności zagrożenie takie jest możliwe. Są to jednak zdarzenia losowe i nie mogą służyć jako uzasadnienie realności zagrożenia. Zgodnie z przedłożonymi przez wnioskodawcę wytycznymi programowymi na opracowanie dokumentacji technicznej, prawnej i przebudowę linii 110 kV [...] W.-M. stan techniczny większości elementów linii jest określony jako dobry, w części dostateczny. Wytyczne te zostały opracowane we wrześniu 2013 roku, natomiast wnioski o wydanie decyzji z art. 124 ust. 1 i 1 a wpłynęły do Starosty w październiku 2015 r. W tej sytuacji mając na względzie okres czasu, jaki upłynął od opracowania wytycznych do złożenia wniosków trudno uznać argument konieczności szybkiego działania ze względu na zagrożenia ciągłości dostaw energii elektrycznej. Przedstawione okoliczności skłaniają do stwierdzenia, że decyzja zezwalająca na natychmiastowe zajęcie nieruchomości ma służyć przyspieszeniu procesu inwestycyjnego, a takie działanie w myśl orzecznictwa sądów administracyjnych jest niedopuszczalne. W rozpatrywanej sprawie nie zachodzi także obawa, że odmowa wydania decyzji zezwalającej na natychmiastowe zajęcie nieruchomości spowoduje brak możliwości realizacji celu publicznego w związku z decyzją wydaną na mocy art. 124 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami po uzyskaniu przez nią klauzuli ostateczności.