Sprawa ze skargi na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień do świadczenia pieniężnego
Sentencja

Dnia 8 kwietnia 2011 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Sekunda-Lenczewska (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Anna Stępień Sędzia WSA Arkadiusz Blewązka Protokolant asystent sędziego Agnieszka Gortych-Ratajczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2011 roku sprawy ze skargi S. B. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień do świadczenia pieniężnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] nr [...]; 2. zasądza od Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na rzecz skarżącego S. B. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie strona 1/4

Decyzją z dnia [...] roku Nr [...] Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w W. na podstawie art. 1 pkt 1 i art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 31 maja 1996 roku o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dz.U. z 1996 roku, Nr. 87, poz. 395) odmówił przyznania S. B. uprawnienia do świadczenia pieniężnego z tytułu deportacji do pracy przymusowej.

W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, iż uprawnienie do świadczenia jest przyznawane na podstawie wniosku zainteresowanej osoby, zaopiniowanego przez właściwe stowarzyszenie osób poszkodowanych i dokumentów oraz dowodów potwierdzających rodzaj i okres represji. Organ podkreślił, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie jest wystarczający do wydania pozytywnej decyzji w sprawie, ponieważ strona nie przedstawiła w określonym terminie wymaganych dokumentów potwierdzających rodzaj i okres represji, nie został tym samym spełniony warunek wynikający z art. 4 ust. 1 w/w ustawy.

We wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy S. B. wniósł o pozytywne załatwienie sprawy. Oświadczył, iż wraz z rodzicami został wywieziony do pracy przymusowej w miejscowości U., zakwaterowany był w miejscowości Z. powiat T. Dodał, iż w dniu 21 października 2010r. udał się do Stowarzyszenia Polaków Poszkodowanych przez III Rzeszę z prośbą o przejrzenie wszystkich dokumentów i sporządzenie opinii. W odpowiedzi uzyskał informację, iż wszystkie dokumenty są prawidłowo wypełnione, nadto otrzymał opinię, w której wskazana jest data deportacji i lata w jakich wykonywał pracę przymusową.

Decyzją z dnia [...]roku Nr [...] na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000r., Nr 98, poz. 1071 ze zm.), art. 2 pkt 2 lit. a, art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...]r.

Uzasadniając podjęte rozstrzygnięcie organ odwoławczy, powołując się na motywy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 grudnia 2009 r. argumentował, że przepisy ustawy nie przewidują świadczeń dla wszystkich poszkodowanych przez pracę niewolniczą na rzecz III Rzeszy, lecz zawężają krąg podmiotów do tych spośród nich, wobec których okupant stosował represje pracy niewolniczej w zaostrzonej formie (deportacja) w stosunku do obowiązującego powszechnie obowiązku pracy. Jak podkreślił Kierownik, wśród czynników, które wskazują na zaostrzony charakter represji w porównaniu do "zwykłej" pracy przymusowej w pobliżu dotychczasowego miejsca zamieszkania, można wymienić m.in. niedostatek więzi społecznych z nowym otoczeniem (wrogość, nieznajomość języka), ogólnie trudniejsze warunki egzystencji (np. brak możliwości sprzedaży czy wymiany własności pozostawionej w dotychczasowym miejscu zamieszania, brak solidarności rodzinnej czy sąsiedzkiej), co najmniej utrudniony kontakt z rodziną i najbliższymi, trudny klimat i warunki przyrodnicze. W ocenie organu przywołane warunki w przypadku wnioskodawcy nie zostały spełnione, z materiału sprawy wynika bowiem, iż wykonywał pracę przymusową w miejscowości U. położonej w pobliżu miejsca zamieszkania w miejscowości W. Zdaniem organu nie wystąpiła szczególnie dotkliwa represja, nie nastąpiło wyrwanie z dotychczasowego środowiska, gdyż rodzice wykonywali pracę w znanej okolicy, w niewielkiej odległości od dotychczasowego miejsca zamieszkania. Na potwierdzenie swego stanowiska organ przywołał szereg fragmentów z uzasadnień wojewódzkich sądów administracyjnych, akcentując, iż skoro rodzice strony wykonywali pracę w pobliżu miejsca zamieszkania należy odmówić stronie przyznania świadczenia z uwagi na brak zerwania więzi z dotychczasowym środowiskiem. Nadto, iż człowiek w warunkach przeniesienia jego centrum życiowego o kilka, czy kilkanaście kilometrów od miejsca pobytu dotychczasowego, nawet w przypadku braku dobrowolności tego przeniesienia, nie doświadcza trudu związanego z adaptacją do nowych warunków porównywalnego z sytuacją osoby która znalazła się w miejscu oddalonym od miejsca zamieszkania o kilkaset, czy nawet kilka tysięcy kilometrów.

Strona 1/4