Decyzja o odmowie przyznania lub wstrzymania świadczeń pieniężnych na podstawie art. 6 ust. 1 lit "a" ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej /tj. Dz.U. 1998 nr 64 poz. 414 ze zm./ ma charakter uznaniowy.
Przepis art. 6 ust. 1 lit. "a" ustawy o pomocy społecznej nie może być interpretowany w oderwaniu od innych przepisów tej ustawy jak też w sposób niezgodny z celami pomocy społecznej.
W szczególności organy administracji publicznej orzekając na podstawie art. 6 ust. 1 lit. "a" powołanej wyżej ustawy winny mieć na uwadze obwarowanie, jakie ustawodawca zamieścił w art. 6 ust. 2 tej ustawy.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi Jolanty D. na decyzję Wojewody K. z dnia 26 czerwca 1998 r. (...) w przedmiocie odmowy przyznania zasiłku okresowego - uchyla zaskarżoną decyzję.
Decyzją z dnia 22 maja 1998 r. (...), wydaną na podstawie art. 31 i art. 43 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej /t.j. Dz.U. 1993 nr 13 poz. 60 ze zm./, Kierownik Działu Pomocy Środowiskowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. odmówił Jolancie D. przyznania zasiłku okresowego.
W uzasadnieniu decyzji podano, iż dochód rodziny Jolanty D. w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku wynosił 220,85 zł i był niższy od kryterium dochodowego ustalonego dla rodziny na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej tj. kwoty 880 zł. Jolanta D. jest osobą bezrobotną zarejestrowaną w RUP od dnia 1 grudnia 1994 r. bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych.
Córka Wioletta, pozostająca we wspólnym gospodarstwie domowym, otrzymała w dniu 9 kwietnia 1998 r. z RUP propozycję pracy zgodnie z wyuczonym zawodem sprzedawcy w sklepie "H." i odmówiła jej przyjęcia. Z uwagi na fakt, że była to druga odmowa podjęcia pracy Wioletta D. z dniem 10 kwietnia utraciła status osoby bezrobotnej. W tak trudnej sytuacji materialnej rodziny dwukrotna odmowa podjęcia pracy przez córkę świadczy o braku zainteresowania poprawą sytuacji materialnej rodziny. W myśl art. 6 ust. 1a ustawy o pomocy społecznej brak współudziału w rozwiązywaniu trudnej sytuacji stanowi podstawę do odmowy przyznania świadczeń z pomocy społecznej.
Wojewoda K. decyzją z dnia 26 czerwca 1998 r. (...) utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.
W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż zgodnie z art. 6 ust. 1 a ustawy o pomocy społecznej brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji, a także nie uzasadniona odmowa podjęcia pracy przez osobę bezrobotną, mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. Zakres i formy współdziałania określa kierownik ośrodka pomocy społecznej lub upoważniony przez niego pracownik socjalny.
Odwołująca się podniosła, że odmowa przyjęcia przez córkę propozycji pracy była uzasadniona z uwagi na kontynuowanie nauki w systemie zaocznym.
Zdaniem organu II instancji odmowa podjęcia pracy w wyuczonym zawodzie w przypadku pozostawania w trudnej sytuacji życiowej, która skłoniła rodzinę do wystąpienia o pomoc społeczną z tytułu bezrobocia, gdy jedynym stałym źródłem dochodu są zasiłki rodzinne na dwoje dzieci i dodatek mieszkaniowy, jest nie uzasadniona. Będąc w trudnej sytuacji materialnej w przypadku otrzymania propozycji pracy w wyuczonym zawodzie córka winna w pierwszej kolejności rozważyć możliwość zmiany systemu nauki np. eksternistycznie, a nie odmówić podjęcia pracy, która z pewnością przyczyniłaby się do poprawy sytuacji socjalno-bytowej rodziny.
W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego Jolanta D. powołała się na trudną sytuację materialną swojej rodziny.
Skarżąca wyjaśniła, iż jest osobą bezrobotną bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych i w wieku 49 lat ma duże trudności ze znalezieniem pracy. Mąż skarżącej w miesiącu grudniu 1997 r. utracił prawo do zasiłku dla bezrobotnych i do chwili złożenia wniosku o pomoc był bezrobotnym bez prawa do zasiłku; od 12 czerwca 1998 r. podjął pracę na czas określony do 31 października 1998 r.