Dnia 26 października 2017 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Barbara Rymaszewska (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Sieniuć, Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski, , Protokolant Starszy sekretarz sądowy Aneta Panek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 października 2017 roku sprawy ze skargi B. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie uznania za nienależnie pobrane świadczenie wypłaconego zasiłku pielęgnacyjnego i jego zwrotu uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta T. z dnia [...], nr [...]. LS
Decyzją z dnia [...], nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2017r., poz. 1257) - w skrócie: "K.p.a." - utrzymało w mocy decyzję z dnia [...], nr [...], wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta T. przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w T., w sprawie uznania za nienależne pobrane przez B.B. świadczenie wypłaconego zasiłku pielęgnacyjnego za okres od 1 stycznia 2017r. do 31 maja 2017r. w kwocie 765,00 zł oraz zobowiązania do jego zwrotu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie.
Kolegium wskazało, że w uzasadnieniu ww. decyzji organ I instancji wyjaśnił, że świadczeniobiorca zasiłku pielęgnacyjnego M. B. zmarł w dniu 6 maja 2017r. Organ wypłacił zasiłek pielęgnacyjny za okres od 1 stycznia 2017r. do 31 maja 2017r. w dniu 12 maja 2017r., tj. po śmierci świadczeniobiorcy. Zgodnie zatem z art. 30 ust. 2 pkt 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych zasiłek pielęgnacyjny wypłacony po śmierci M. B. należało uznać za nienależnie pobrany jako wypłacony pomimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczenia. Organ podkreślił, że zasiłek pielęgnacyjny jako świadczenie z zabezpieczenia społecznego, po śmierci uprawnionego nie przysługuje, ponieważ jest ściśle związany z osobą zmarłą i nie podlega masie spadkowej.
Następnie organ II instancji wskazał, że w odwołaniu od decyzji organu I instancji B.B. podniosła, że skoro M. B. zmarł, to ona jako jego żona była uprawniona do odbioru zasiłku pielęgnacyjnego. Decyzja o przyznaniu świadczenia została wydana za życia uprawnionego dlatego do śmierci świadczenie było należne i zasadna była jego wypłata po śmierci.
Dalej organ odwoławczy przytoczył treść art. 30 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2016r., poz. 1518 ze zm.) - zwanej dalej "u.ś.r." - i wyjaśnił, że obecne brzmienie, uznające za świadczenie nienależnie pobrane również świadczenia rodzinne wypłacone osobie innej niż osoba, która została wskazana w decyzji przyznającej świadczenia rodzinne, wskazany artykuł otrzymał na skutek nowelizacji z dnia 24 lipca 2015r. Wprowadzenie powyższej regulacji wypełniło lukę prawną, która uniemożliwiała uzyskanie zwrotu nienależnego świadczenia na gruncie prawa administracyjnego od osoby niebędącej adresatem decyzji administracyjnej. Powyższy przepis dotyczy więc sytuacji, gdy świadczenie wpływa na rachunek bankowy będący współwłasnością osoby uprawnionej do świadczeń oraz osoby trzeciej, jak również gdy osoba uprawniona do danego świadczenia upoważniła inną osobę do pobierania środków pieniężnych znajdujących się na rachunku. Są to więc sytuacje, w których osoba niebędąca uprawnioną do danego świadczenia, wypłaca, po śmierci uprawnionego, przekazywane na rachunek bankowy świadczenia choć świadczenia te mają charakter osobisty, co oznacza, że przysługują wyłącznie osobie uprawnionej, zatem prawo do ich otrzymywania ustaje wraz ze śmiercią osoby uprawnionej.