Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Joanna Sekunda - Lenczewska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Barbara Rymaszewska Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski Protokolant asystent sędziego Anna Dębowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 kwietnia 2010 r. sprawy ze skargi K. M. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania uprawnień kombatanckich - oddala skargę. LS
K.M. zwrócił się do Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych o nadanie uprawnień kombatanckich, podnosząc, iż jako 12-letni chłopiec został postrzelony podczas strzelaniny partyzantów z Niemcami. Zarząd Wojewódzki Związku Kombatantów RP i BWP w rekomendacji wyraził zdanie, iż brak jest podstaw do nadania uprawnień kombatanckich.
Decyzją z dnia [...] roku nr [...] na podstawie art. 1-4 oraz art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 roku o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U. z 2002 roku, nr 42, poz. 371 ze zm.) Kierownik odmówił przyznania K.M. uprawnień kombatanckich. W uzasadnieniu organ wskazał, że podnoszone przez stronę tragiczne przeżycia nie stanowią represji w rozumieniu powołanej ustawy, a więc nie ma podstaw do przyznania uprawnień.
W terminie ustawowym K.M. wniósł o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wskazał, że jako 10-letnie dziecko pełnił funkcję łącznika na warcie, a w jego domu rodzinnym często byli partyzanci. K.M. podniósł również, że został zaaresztowany podczas drugiej rewizji w 1943 roku i wypuszczony z aresztu w lutym 1944 roku oraz, że w wyniku postrzelenia w maju 1944 roku utracił wzrok. Zaznaczył też, iż stosowne dokumenty przekazał senatorowi J. B. (w tym zeznania dwóch świadków); następnie dokumenty te zostały zagubione. W kolejnych pismach skarżący wskazał, iż przebywał w więzieniu od września 1943 roku do lutego 1944 roku oraz, że poszukiwania dokumentów i senatora J.B. są bezskuteczne, a świadkowie już umarli.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych decyzją z dnia [...] roku nr [...] na podstawie art.127 § 3 w związku z art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. a także na mocy art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz art. 1 ust. 2 pkt 3 ustawy o kombatantach utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję odmawiającą przyznania uprawnień kombatanckich.
W uzasadnieniu organ powołał się na wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego oraz kwerend w Archiwum Państwowym w Ł., Archiwum Państwowym w P. oraz w Instytucie Pamięci Narodowej, które -zdaniem organu - nie pozwoliły na uznanie, że K.M. w latach 1943-1944 podlegał represjom. Organ podkreślił, że wprawdzie oświadczenie strony może być dowodem w sprawie, to jednak jego wiarygodność podlega ocenie, a więc w przypadku niemożności weryfikacji tego oświadczenia nie może ono stanowić wyłącznej podstawy do stwierdzenia, że skarżący istotnie był uwięziony.
W opinii organu skarżący nie przedstawił też wystarczających dowodów potwierdzających działalność kombatancką (pełnienie służby w AK). Organ uznał, że skarżący co najwyżej mógł pomagać organizacji konspiracyjnej. Powyższe organ uzasadnił tym, że pełnienie służby mogło oznaczać wykonywanie funkcji pomocniczych czy usługowych, jednak wiązało się z przynależnością do jakiejś formacji, wyrażającej się w złożeniu przysięgi, podporządkowaniu służbowym, wyznaczeniu służbowego stanowiska i wykonywaniu zakreślonych obowiązku. Poza tym służba wiązała się z koniecznością złożenia przez określoną osobę przysięgi, z posiadaniem pseudonimu oraz stopnia wojskowego, ze stałym przydziałem mobilizacyjnym oraz poddaniem rozkazom i regułom odpowiedzialności dyscyplinarnej ukształtowanej na wzór wojskowy. W związku z powyższym należy, zdaniem organu przyjąć, że tylko osoby w określonym wieku, ze względu na osiągnięty poziom rozwoju psychofizycznego, służbę taką mogły pełnić. Tymczasem, w okresie podnoszonej działalności, skarżący miał jedynie 12 lat. Organ powołał się również na obowiązującą w Armii Krajowej Instrukcję gen. Kazimierza Sosnkowskiego z dnia 4 grudnia 1939 r., wedle której członkiem ZWZ-AK mógł być Polak (Polka), którzy ukończyli 17 rok życia, przy czym później granicę wieku dla osób wstępujących do organizacji obniżono do 16 lat.