Sprawa ze skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] w sprawie wprowadzenia zasad postępowania Urzędu Miasta Ł. w przypadku samowolnego naruszenia posiadania nieruchomości należących do miasta Ł. -
Sentencja

Dnia 24 sierpnia 2011 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi Wydział II w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Czesława Nowak-Kolczyńska Sędziowie Sędzia WSA Joanna Sekunda-Lenczewska (spr.) Sędzia NSA Anna Stępień Protokolant asystent sędziego Marcelina Chmielecka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 sierpnia 2011 roku sprawy ze skargi Prezydenta Miasta Ł. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] nr [...] stwierdzające nieważność Zarządzenia Prezydenta Miasta Ł. w sprawie wprowadzenia zasad postępowania Urzędu Miasta Ł. w przypadku samowolnego naruszenia posiadania nieruchomości należących do miasta Ł. - oddala skargę.

Uzasadnienie strona 1/5

II SA/Łd 825/11

Uzasadnienie

Zaskarżonym rozstrzygnięciem nadzorczym nr [...] z dnia

[...] Wojewoda [...], działając na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), stwierdził nieważność zarządzenia Prezydenta Miasta Ł. Nr [...] z dnia [...] w sprawie wprowadzenia "Zasad postępowania Urzędu Miasta Ł. w przypadku samowolnego naruszenia posiadania nieruchomości należących do miasta Ł. przez osoby naruszające uchwałę Nr [...] Rady Miejskiej w Ł. z dnia [...] w sprawie ustanowienia zakazu prowadzenia handlu w miejscach innych niż wyznaczone".

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewoda podniósł, że przedmiotowe zarządzenie wpłynęło do [...] Urzędu Wojewódzkiego w Ł. w dniu 12 maja 2011 r., zaś w dniu 25 maja 2011 r. organ nadzoru wystąpił z zawiadomieniem o wszczęciu postępowania nadzorczego, w którym przedstawił Prezydentowi Miasta swoje wątpliwości dotyczące naruszenia przez kontrolowane zarządzenie art. 342 i art. 343 § 2 Kodeksu cywilnego, a nadto sankcjonują działania prowadzące do pozbawienia osób handlujących na nieruchomościach miejskich posiadania rzeczy ruchomych. Wojewoda wskazał także na brak podstawy prawnej do żądania opłaty za bezumowne przechowywanie rzeczy. W odpowiedzi na zawiadomienie, w dniu 2 czerwca 2011 r. wpłynęły wyjaśnienia Prezydenta Miasta Ł., który nie zgodził się ze stanowiskiem Wojewody [...].

W ocenie organu nadzoru, w toku przeprowadzonego postępowania nadzorczego ustalono, że powyższe zarządzenie zostało podjęte z naruszeniem przepisów art. 342 oraz 343 § 2 Kodeksu cywilnego. Wojewoda zauważył, iż zgodnie z art. 343 § 2 Kodeksu cywilnego, posiadacz nieruchomości może niezwłocznie po samowolnym naruszeniu posiadania przywrócić własnym działaniem stan poprzedni; nie wolno mu jednak stosować przy tym przemocy względem osób. Ustanowiona w powołanym przepisie instytucja dozwolonej samopomocy ma na celu odzyskanie utraconego posiadania nieruchomości. Ustawodawca wyraźnie wskazuje, że granice działania w ramach dozwolonej samopomocy wyznacza wyżej wymieniony cel tj. przywrócenia stanu poprzedniego, czyli stanu sprzed |naruszenia posiadania nieruchomości. Oznacza to, że posiadacz nieruchomości nie może czynić nic ponad to, co jest konieczne do przywrócenia posiadania nieruchomości. Wojewoda zaznaczył, że przepis art. 343 § 2 Kodeksu cywilnego, dotyczący tzw. dozwolonej samopomocy, stanowi wyjątek od reguły polegającej na zakazie wszelkiej samopomocy i z tego względu nie może być interpretowany rozszerzająco. Z treści § 3 i § 4 załącznika do przedmiotowego zarządzenia - zdaniem Wojewody - wynika, że w przypadku naruszenia posiadania miejskiej nieruchomości przez osobę prowadzącą na jej terenie handel, upoważniony do działania, w trybie art. 343 § 2 Kodeksu cywilnego, pracownik Urzędu Miasta Ł. wzywa wspomnianą osobę do niezwłocznego opuszczenia zajmowanego miejsca wraz z będącymi w jej posiadaniu rzeczami ruchomymi, a w przypadku niezastosowania się do wezwania - usuwa rzeczy ruchome z terenu nieruchomości, a następnie przewozi je w workach do magazynu. Zwrot rzeczy przechowywanych w magazynie następuje na wniosek właściciela, który powinien zawierać wskazanie tytułu prawnego do rzeczy, po okazaniu pokwitowania i opłaceniu ryczałtowych kosztów przechowywania rzeczy, ustalonych w wysokości 1 zł od worka dziennie. W opinii organu nadzoru powyższy zapis wykracza poza granice dozwolonej samopomocy, wyznaczonej przez postanowienia art. 343 § 2 Kodeksu cywilnego Wspomniane przepisy są także sprzeczne z art. 342 Kodeksu cywilnego, który wprowadza zakaz samowolnego (bez sądu) naruszania cudzego posiadania, gdyż niejako "sankcjonują" działania prowadzące w istocie do pozbawienia osób prowadzących handel na nieruchomościach miejskich posiadania rzeczy ruchomych.

Strona 1/5