Niezachowanie ustawowo określonych zasad i trybu postępowania przy podejmowaniu przez radę gminy uchwały dotyczącej spraw z zakresu zarządzania mieniem komunalnym, narusza art. 50 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /Dz.U. 1996 nr 13 poz. 74 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi Rady Gminy w K. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Ł. z dnia 30 marca 2001 r. (...) dotyczące uchwały Rady Gminy w K. z dnia 27 lutego 2001 r. (...) w przedmiocie oddania nieruchomości w wieczyste użytkowanie w trybie bezprzetargowym - oddala skargę.
Wojewoda Ł. rozstrzygnięciem nadzorczym (...) z dnia 30 marca 2001 r., na podstawie art. 85 ust. 1, art. 86 i art. 91 ust. 1 i ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym /Dz.U. 1996 nr 13 poz. 74 ze zm./ stwierdził nieważność uchwały (...) Rady Gminy w K. z dnia 27 lutego 2001 r. w sprawie wyrażenia woli na oddanie w wieczyste użytkowanie nieruchomości w trybie bezprzetargowym.
W uzasadnieniu wyjaśnił, że treść uchwały nie ustala w sposób jednoznaczny czy to jest uchwała stanowiąca czy tylko intencyjna, gdyż w par. 1 użyte jest sformułowanie o wyrażeniu woli a w par. 2 stwierdza się, iż podjęta będzie ostateczna decyzja niezwłocznie po dokonaniu wyceny działki i naniesień przez biegłego, bez ustalenia czy tę jak nazwano "ostateczną decyzję" ma podjąć Zarząd czy też Rada.
Powierzenie wykonania uchwały Zarządowi Gminy w par. 3 bez wskazania pochodzenia środków na wykonanie operatów szacunkowych narusza przepis art. 58 ustawy o samorządzie gminnym. Uchwała jest niezgodna nie tylko z tymi przepisami ale narusza także przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami /Dz.U. 2000 nr 46 poz. 543/. Przepisy tej ustawy w art. 37 par. 1 zawierają generalną zasadę zbywania praw majątkowych do nieruchomości w trybie przetargowym. Stan faktyczny sprawy przedstawiony w uchwale nie daje podstaw prawnych do przyznania przez Rade Gminy uprawnień dzierżawcy do bezprzetargowego nabycia praw majątkowych objętych par. 1 uchwały. Z udostępnionych przez Gminę dokumentów wynika, że nieruchomość stanowi zabytkowy zespół pałacowo-parkowy o obszarze 6,80 ha - wpisany do rejestru zabytków w 1996 r. pod nr 288/115 Ł/pałac i 384/566/park. Do nieruchomości tej spadkobiercy poprzednich właścicieli zgłosili roszczenia. Nieruchomość aktualnie oddana jest w dzierżawę osobie wskazanej w uchwale /nie reprezentującej spadkobierców/ na podstawie umowy z 1992 r. zawartej na 12 lat. Nie jest to nieruchomość rolna.
Rada Gminy w K. wyrażając wolę zbycia dotychczasowemu dzierżawcy opisanych w par. 1 uchwały praw majątkowych w trybie bezprzetargowym naruszyła przepis art. 37 par. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami i to niezależnie od charakteru uchwały.
Inne przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami dopiero w przypadku podjęcia przez Radę Gminy uchwały o wyrażeniu zgody na przeznaczenie nieruchomości do zbycia ustalają dalszą procedurę postępowania, w której osoby uprawnione mogą zgłosić przysługujące im uprawnienia nabycia praw majątkowych do nieruchomości w trybie bezprzetargowym. Przepisy te określają także kolejność tych uprawnień.
Uchwała (...) Rady Gminy w K. naruszała powołane przepisy i należało stwierdzić jej nieważność.
Rada Gminy w K. podjęła w dniu 23 kwietnia 2001 r. uchwałę (...) w sprawie zaskarżenia rozstrzygnięcia nadzorczego i przesłała ją do Sądu traktując ją jako skargę. W uzasadnieniu uchwały wyjaśniono, że była to uchwała intencyjna a nie stanowiąca, która dawała jedynie Zarządowi Gminy legitymację do podjęcia działań zmierzających do oszacowania wartości nieruchomości. Podniesiono także, że organ nadzoru nie wziął pod uwagę treści umowy pomiędzy Zarządem Gminy a Grzegorzem B., która w par. 10 daje dzierżawcy prawo pierwokupu przedmiotowej nieruchomości. Umowa była zawarta w dniu 1 lutego w okresie obowiązywania ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. 1991 nr 30 poz. 127/ a art. 30 tej ustawy pozwalał na możliwość takiego zapisu w umowie. Pozbawienie dzierżawcy pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości w trybie bezprzetargowym naruszałoby jego prawa nabyte i pozbawiało Gminę wiarygodności w dalszym obrocie prawnym.