Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Witold Falczyński, Sędziowie Sędzia NSA Maria Wieczorek-Zalewska, Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Protokolant Stażysta Paulina Gąsławska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 22 lutego 2011 r. sprawy ze skargi L. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego w sprawie o wybudowanie przyłącza kanalizacyjnego i elektroenergetycznego oraz wypłatę odszkodowania I. oddala skargę; II. przyznaje [...] A. L. od Skarbu Państwa (Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie) kwotę 295,20 (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych dwadzieścia groszy) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, w tym 55,20 (pięćdziesiąt pięć złotych dwadzieścia groszy), należnego podatku od towarów i usług.
Pismem z dnia 20 kwietnia 2008 r. L. B. wystąpił do Gminy W. o wybudowanie na jej koszt przyłącza kanalizacyjnego i elektroenergetycznego do działki nr ewid. 370/9 oraz o wypłatę odszkodowania lub przebudowę sieci kanalizacyjnej i energetycznej w granicach działki nr ewid. 370/7 położonych w miejscowości O. Decyzją z dnia [...] Wójt Gminy odmówił wykonania inwestycji oraz odmówił wypłaty odszkodowania, a decyzją z dnia z dnia [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Po rozpoznaniu skargi L. B. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie wyrokiem z dnia 28 maja 2009r. (sygn. akt II SA/Lu 600/08) uchylił decyzje obu instancji. Zdaniem sądu organy nie rozważyły, jaki charakter mają żądania skarżącego dotyczące budowy przyłączy i nie wykazały, że powołane w decyzjach przepisy materialnego prawa administracyjnego upoważniały je do rozstrzygania w tym zakresie. W konsekwencji nie rozważono, czy nie zachodzi w sprawie przypadek bezprzedmiotowości postępowania, określony w art. 105 § 1 k.p.a. W ocenie sądu należycie nie została wyjaśniona także kwestia zgłoszonego przez skarżącego żądania odszkodowania. Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji nie wynika bowiem w sposób nie budzący wątpliwości, o jakie odszkodowanie chodzi. Organy nie wskazały przepisu prawa, przewidującego odszkodowanie za przeprowadzenie linii energetycznej lub kanalizacji sanitarnej na cudzej nieruchomości i przyznającego organom administracji kompetencję do orzekania w sprawie takiego odszkodowania. Nie wskazały też przepisów przewidujących odszkodowanie za uniemożliwienie korzystania z nieruchomości, co podnosi skarżący. Nie wyjaśniły, z jakiego właściwie powodu skarżący domaga się odszkodowania i na czym szkoda miałaby polegać. Brak dostatecznych ustaleń w tym zakresie nie pozwala, w opinii sądu, na ocenę, czy istniała podstawa prawna do odmowy odszkodowania, czy też sprawa nie podlegała w ogóle załatwieniu w drodze administracyjnej. Formułując powyższą ocenę sąd zobowiązał organy do wyjaśnienia, jaki jest charakter żądań skarżącego i czy istnieją normy prawa administracyjnego przewidujące rozstrzyganie w zakresie tych żądań przez organy administracji publicznej. Sąd zauważył, że odmowa zadośćuczynienia żądaniom skarżącego oznacza uznanie, że na gruncie obowiązujących przepisów organ administracji władny jest rozstrzygać w drodze decyzji o budowie i ponoszeniu przez gminę kosztów przyłączy kanalizacyjnych i energetycznych na nieruchomościach osób fizycznych oraz o określonym rodzaju odszkodowania, jednak w tym konkretnym przypadku żądanie jest nieuzasadnione. Natomiast ustalenie, że brak było podstaw do orzekania przez organy administracji publicznej nakazuje umorzenie postępowania na podstawie art. 105 § 1 k.p.a. Według sądu rozważenia wymagać będzie także, czy w zakresie któregoś z żądań nie jest właściwy sąd powszechny. W takim bowiem przypadku zastosowanie ma przepis art. 66 § 3 k.p.a., nakazujący zwrot podania w drodze postanowienia.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy decyzją z dnia [...] Wójt Gminy umorzył postępowanie w sprawie. Organ wyjaśnił, że w ramach rozpoczętych w 1996r. prac na terenie gminy wybudowano główne sieci wodociągowe i kanalizacyjne, natomiast posiadacze nieruchomości na swój koszt musieli wykonać przyłączenia. Organ ustalił także, iż na wybudowanie sieci wodociągowej i kanalizacyjnej przez działkę 370/7 strona wyraziła zgodę, a na etapie budowy inwestycji nie zgłaszano uwag i zastrzeżeń. Organ zaznaczył, że w ramach czynności podejmowanych w trybie art. 86 k.p.a., które miały miejsce w dniach 20 listopada 2009 r. i 11 grudnia 2009 r. ustalono, iż L. B. żąda wybudowania na koszt gminy przyłącza kanalizacyjnego do działki nr 370/9 jako dawnej działki nr 370/1 położonej w O. od sieci głównej kanalizacji zlokalizowanej w działce nr 370/7 na odcinku ok. 35 - 40 m; wybudowania na koszt gminy przyłącza elektroenergetycznego do działki nr 370/9 położonej w O. oraz wypłaty odszkodowania w kwocie 6.000,00 złotych za sieci wodną, kanalizacyjną i elektryczną zlokalizowane w działce nr 370/7, położonej w O. lub ich przebudowania. W ocenie organu I instancji żądania te w toku postępowania administracyjnego nie mogą być uwzględnione, a dotyczące ich postępowanie na mocy art. 105 kpa podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe. Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków ( Dz.U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 ze zm.) nie przewiduje bowiem drogi postępowania administracyjnego w sprawach związanych z budową przyłącza do sieci wodno - kanalizacyjnej, jak i nie przewiduje, aby wójt gminy wydawał decyzje administracyjne lub aby gmina ponosiła koszty budowy takiego przyłącza. Podobnie w przypadku budowy przyłącza elektroenergetycznego do posesji przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 ze zm.) nie przewidują rozstrzygania w drodze decyzji administracyjnej o żądaniach wybudowania przyłącza elektroenergetycznego do posesji stanowiącej własność osoby fizycznej. Organ I instancji nie znalazł też podstaw do uwzględnienia na drodze postępowania administracyjnego żądania wypłaty odszkodowania, które stanowiłoby rekompensatę za zlokalizowanie przez gminę wszystkich trzech przyłączy na działce nr 370/7. W ocenie organu I instancji L. B. nie wykazał, aby gmina podczas inwestycji dopuściła się czynu niedozwolonego i ponosiła winę, co uzasadniałoby odpowiedzialność cywilną, nie została też udowodniona wysokość szkody, do czego zobowiązano stronę. Organ I instancji podkreślił, że w sprawie niniejszej brak jest również podstaw do zastosowania art. 161 § 3 k.p.a. gdyż w sprawie nie były wydawane decyzje administracyjne, zatem roszczenie odszkodowawcze oparte na art. 161 § 3 k.p.a. również jest bezprzedmiotowe.