Sprawa ze skargi na uchwałę Rady Gminy w przedmiocie zmiany uchwały w sprawie określenia wysokości opłat za przyłączenie do wodociągu. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski, Sędziowie Sędzia NSA Krystyna Sidor,, Sędzia NSA Maria Wieczorek-Zalewska (sprawozdawca), Protokolant Starszy referent Agata Jakimiuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 21 maja 2013 r. sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego na uchwałę Rady Gminy z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zmiany uchwały w sprawie określenia wysokości opłat za przyłączenie do wodociągu. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały

Uzasadnienie strona 1/4

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 6 marca 2013r. Prokurator Prokuratury Rejonowej domagał się stwierdzenia nieważności uchwały Nr [...] Rady Gminy z dnia [...] w sprawie zmiany uchwały nr [...] Rady Gminy z dnia [...] roku w sprawie ustalenia zasad wykonywania nowych przyłączy wodociągowych i gazociągowych oraz określenia wysokości opłat za wykonanie przyłączy. Zdaniem skarżącego uchwala jest wadliwa z powodu braku podstawy prawnej, tymczasem nakładanie na obywateli jakichkolwiek obowiązków, w tym opłat, nie jest dopuszczalne bez wyraźnego upoważnienia ustawowego. Art. 84 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej wskazuje jednoznacznie, że obywatel jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych przewidzianych wyłącznie ustawą. Natomiast opłaty przewidziane w § 1 zaskarżonej uchwały, uiszczenie których było warunkiem podłączenia danej nieruchomości do wymienionej sieci, mające charakter jednostronnie narzuconej daniny publicznej, nie znajdują prawnego umocowania w przepisach obowiązujących w dacie jej wydania. Podstawy takiej nie daje powołany w treści uchwały art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (tekst jedn. Dz. U. z 1996 r., Nr 13, poz. 74 ze zm.) oraz § 4 ust. 3 uchwały nr 60 Rady Ministrów z dnia 13 kwietnia 1984 r. w sprawie czynów społecznych oraz pomocy państwa w ich organizowaniu i realizacji. Pierwszy z wymienionych przepisów określa jedynie zadania gminy i kompetencje rady gminy, nie upoważnia jej natomiast do stanowienia aktów prawa miejscowego w celu realizacji tych zadań. Natomiast przepis uchwały Rady Ministrów nie należy do źródeł prawa powszechnie obowiązującego, jest aktem wewnętrznym, który dotyczy wyłącznie organów podległych Radzie Ministrów. Aktem o charakterze wewnętrznym nie można regulować praw i obowiązków obywateli. Nawet gdyby ten akt zawierał w swojej treści jakiekolwiek upoważnienie do wydania aktu prawa miejscowego określającego obowiązek uiszczenia opłaty przez obywateli, nie mógłby stanowić podstawy wydania takich aktów prawa miejscowego z uwagi na swój ograniczony zakres obowiązywania. Ponadto wskazana uchwała przestała obowiązywać z dniem 11 maja 1996 r. na mocy uchwały Nr 48 Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 1996 r. w sprawie uznania niektórych uchwał Rady Ministrów i jej organów za nieobowiązujące (M.P. z dnia 11 maja 1996 r.).

Zdaniem skarżącego w stanie prawnym obowiązującym w dacie podjęcia uchwały, jak również obecnie, nie tylko wskazane w zaskarżonej uchwale przepisy, ale żadne inne regulacje powszechnie obowiązującego prawa nie stanowią podstawy prawnej do wydania aktu prawa miejscowego określającego wysokość odpłatności za podłączenie do sieci kanalizacyjnej. Skarżący podkreślił, że zaskarżona uchwała ma charakter prawa miejscowego, a zatem dopuszczalne jest stwierdzenie jej nieważności po upływie terminu wskazanego w art. 94 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, niezależnie od daty uchwalenia aktu. Skierowana została bowiem do wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie gminy, którzy chcieliby podłączyć swoje nieruchomości do sieci wodociągowej i nakazała im określone zachowanie: obowiązek uiszczenia wskazanej w niej kwoty. Adresaci uchwały określeni zostali generalnie, dotyczy sytuacji powtarzalnych, ma zatem charakter normatywny, generalny i abstrakcyjny. Prokurator podkreślił, że dla dopuszczalności kontroli zaskarżonej uchwały nie ma znaczenia jej późniejsze uchylenie, skoro skutki prawne uchylenia aktu i stwierdzenia jego nieważności są odmienne. Uchylenie uchwały przez radę gminy oznacza wyeliminowanie uchwały ze skutkiem od daty uchylenia (ex nunc), natomiast stwierdzenie nieważności uchwały wywołuje skutki od chwili jej podjęcia (ex tunc). W tej ostatniej sytuacji uchwałę należy potraktować tak, jakby nigdy nie została podjęta, co ma znaczenie dla czynności prawnych dokonanych na jej podstawie. Uchylenie zaskarżonej uchwały przez organ, który ją podjął, przed wydaniem wyroku nie czyni zatem bezprzedmiotowym rozpoznanie złożonej na nią skargi.

Strona 1/4