Zatem dochód wnioskodawcy wynoszący w sumie 731,95 zł przekroczył kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej (477 zł), a organ I instancji zasadnie odmówił przyznania świadczenia pomocowego.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego M. R. wskazał, że zaskarżona decyzja jest dla niego krzywdząca. Zdaniem skarżącego decyzje organów obu instancji są "niemerytoryczne". Odwołał się do odwołania od decyzji organu I instancji w którym wytknął organom uwzględnienie wirtualnych dochodów. Wyjaśnił, że jest schorowany i wymaga stałej opieki lekarskiej
W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze podtrzymało argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji i wniosło o jej oddalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 38 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami ) zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej. W myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, z zastrzeżeniem art. 40, 41,78 i 91 przysługuje osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 477 zł. Z kolei według art. 8 ust. 3 ustawy za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o: miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz ubezpieczenia społeczne, określone w odrębnych przepisach i kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób. Za dochód miesięczny uważane są zatem wszystkie przychody bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszone o miesięczne obciążenia podatkiem dochodowym, składką na ubezpieczenie zdrowotne i świadczone alimenty. Obciążenia pomniejszające dochód są wymienione enumeratywnie i stanowią katalog zamknięty. Należy podkreślić, że art. 8 ust. 3 pkt 3 ustawy mówi wyraźnie o alimentach świadczonych na rzecz innych osób, nie precyzując czy świadczenie to ma być dobrowolne czy nie, a także czy chodzi tu o alimenty bieżące czy zaległe. W orzecznictwie w tym zakresie istnieją istotne rozbieżności. Niekiedy bowiem przyjmuje się, że odliczeniu od przychodu podlega wyłącznie kwota miesięcznych bieżących alimentów należnych osobie uprawnionej na podstawie tytułu prawnego, tj. bez kwot zaległych świadczeń i ewentualnych odsetek oraz kosztów egzekucyjnych (por. wyrok NSA z dnia 8 czerwca 2009r., sygn. akt I OSK 1121/08, publ. Lex nr 561232 oraz wyrok WSA w Lublinie z dnia 7 października 2010, sygn. akt II SA/Lu 372/10 oraz wyrok WSA w Olsztynie z dnia 16 marca 2010r., sygn. akt II SA/Ol 72/10, publ., wyrok WSA w Łodzi z dnia 26 kwietnia 2010r. II SA/Łd 266/10 Centralna Baza Orzeczeń i Informacji o Sprawach). W innych orzeczeniach dowodzi się z kolei, że kwoty potrącane w prowadzonym względem dłużnika alimentacyjnego postępowaniu egzekucyjnym na poczet zaległości wobec funduszu alimentacyjnego, w dalszym ciągu posiadają charakter kwot alimentów świadczonych na rzecz innych osób, w rozumieniu art. 8 ust. 3 pkt 3 ustawy i dają podstawę dla dokonania ich odliczenia od przychodu dla ustalenia kryterium dochodowego w świetle przepisów ustawy o pomocy społecznej. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 15 września 2009 r., sygn. I OSK 94/09 (LEX nr 580285) przyjął, że przy obliczaniu kryterium dochodowego osoby fizycznej należy uwzględnić okoliczność, że od kwot uzyskiwanych przychodów odliczeniu, zgodnie z art. 8 ust. 3 pkt 3 ustawy odliczeniu podlegają płacone na rzecz innych osób alimenty, zarówno bieżące, jak i zaległe, płacone dobrowolnie lub ściągane w trybie przymusu egzekucyjnego. W ocenie sądu, przywołany przepis wyraźnie stanowi o alimentach świadczonych na rzecz innych osób, nie precyzując czy świadczenie to ma być dobrowolne czy nie, a także czy mają to być alimenty bieżące czy zaległe. Podkreślił, że przychód w takim przypadku powinien zostać pomniejszony o alimenty, i to bez względu na okoliczność, że ponosiłaby je w istocie pomoc społeczna. Zdaniem NSA, żadnych bowiem wyłączeń z pomniejszenia ustawodawca nie przewidział (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dni 25 maja 2010r. (sygn. akt II SA/Sz 250/10, wyrok WSA w Gliwicach z dnia 30 listopada 2010r.IV SA/GL 209/10, wyrok WSA w Olsztynie z dnia 16 marca 2010r. II SA/Ol 72/10 ). Sąd w składzie rozpoznającym sprawę podziela powyższą argumentację i stanowisko, według którego odliczeniu od dochodu podlegają zarówno alimenty bieżące jak i zaległe, jednakże bez kosztów i opłat. Nie oznacza to jednak że zaskarżona decyzja jest błędna. Z treści art. 8 ust.3 wynika, że za dochód uważa się kwotę przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku. W niniejszej sprawie wniosek o przyznanie zasiłku został złożony w dniu 8 lutego 2011r., a więc organy winny uwzględnić przychody strony uzyskane w styczniu 2011r. W tym miesiącu na dochód skarżącego składało się świadczenie z tytułu niezdolności do pracy w kwocie 608,37 zł (brutto) pomniejszonej o zaliczkę na podatek w wysokości 16 zł, składkę na ubezpieczenie zdrowotne - 54,75 zł. Z pozostałej kwoty Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym wyegzekwował należność z tytułu świadczeń alimentacyjnych w wysokości 265,97 zł, która została zaksięgowana na poczet kosztów komornika -3,36 zł, porto - 4 zł, fundusz alimentacyjny - 58,71 zł, i koszty biegłego z tytułu opisu nieruchomości w sprawie Kmp 24/06 - 200 zł. Wbrew przekonaniu skarżącego kwota wyegzekwowana przez komornika sądowego nie mogła zostać w całości odliczona od przychodu. Jak wynika z pisma Komornika z dnia 18 lutego 2011r. (k. 15 lub 20 akt administracyjnych.) w styczniu 2011r. nie przekazano "do rąk" uprawnionych żadnych kwot tytułem alimentów bieżących. Z rozliczenia wyegzekwowanej kwoty sądzić natomiast należy, że na rzecz Funduszu Alimentacyjnego przekazano 58, 71 złotych i ta kwota, wbrew stanowisku organów, powinna zostać odliczona od przychodu. Zaniechanie odliczenia tej kwoty nie zmieniało jednak ogólnej oceny przekroczenia przez skarżącego dochodu określonego w art.8 ust.1 pkt 1 ustawy. Po odliczeniach dochód skarżącego, tylko przy uwzględnieniu renty, wynosił bowiem 478, 91 złotych. Pozostała część ściągniętej kwoty stanowiła koszty egzekucji, w związku z tym nie mogła stanowić ani alimentów bieżących ani zaległych. Dodatkowo słusznie organ uwzględnił skarżącemu dochody z gospodarstwa rolnego o powierzchni 0.117 ha i udziału 1/3 w gospodarstwie rolnym o powierzchni 0,248 ha. Nie można zgodzić się z tezą forsowaną przez skarżącego, że są to wyłącznie dochody wirtualne, których w rzeczywistości nie otrzymuje. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego występuje ugruntowany pogląd, że art.8 ust.9 ustawy o pomocy społecznej określa tzw. ryczałtowy tryb ustalania dochodu osiąganego z gospodarstwa rolnego. Dochód ten jest wyliczany jako wartość dochodu odpowiadającego powierzchni gospodarstwa z uwzględnieniem ha przeliczeniowych i kwoty dochodu ustalonej dla 1 ha przeliczeniowego niezależnie od faktycznej dochodowości konkretnego gospodarstwa (wyrok NSA z dnia 17 lutego 2010 r. II OSK 1292/09 i podane tam orzecznictwo Legalis). Dla celów udzielania świadczeń z pomocy społecznej powołany przepis przyjmuje apriorycznie, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 207 zł. Nie przewiduje on jakichkolwiek wyjątków od przyjętej w nim zasady wyliczenia dochodu z gospodarstwa rolnego. Oznacza to, że z punktu widzenia powołanego przepisu bez znaczenia jest okoliczność, czy gospodarstwo rolne jest uprawiane, czy też nie i z jakiego powodu oraz, czy rzeczywiście przynosi ono dochody. Warto przypomnieć, że kwestia tak ustalanego dochodu z gospodarstwa rolnego była także przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 6 maja 2008r. (sygn. K 18/05 OTK-A 2008/4/56 ) uznał, że wspomniany przepis art.8 ust.9 ustawy o pomocy społecznej jest zgodny z art. 2 i 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Skarżący nie kwestionował, że jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 0,1170 ha przeliczeniowych oraz posiada udziały w 1/3 w nieruchomości o powierzchni 0,2480 ha przeliczeniowych (kwestionariusz rodzinnego wywiadu środowiskowego z dnia 17 lutego 2011r., k. 28 akt adm.). Stąd też organy prawidłowo wyliczyły, że miesięczny dochód skarżącego, liczony jako dochód z gospodarstwa rolnego według ilości ha przeliczeniowych wynosi w sumie 41,33 zł tj.: ( 0,1170x207=24,22 oraz 0,2480:3x207=17,22). W świetle art. 8 ust. 3 ustawy słusznie doliczono skarżącemu do dochodu także kwotę zasiłku pielęgnacyjnego, wypłaconego w styczniu 2011r. w kwocie 153 złotych. W niniejszej sprawie dochód skarżącego wynosi 673,24 zł ( po uwzględnieniu kwoty 58, 71 złotych przekazanych na Fundusz Alimentacyjny ), a więc przekracza wspomniane kryterium ustawowe określone w art. 8 ust.1 pkt.1 ustawy o pomocy społecznej, co uzasadniało odmowę przyznania skarżącemu zasiłku okresowego.
Z tych względów na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) skargę należało oddalić.