Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Krystyna Sidor, Sędziowie Sędzia WSA Joanna Cylc-Malec (sprawozdawca),, Sędzia NSA Grażyna Pawlos-Janusz, Protokolant Asystent sędziego Łucja Krasińska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 20 października 2009 r. sprawy ze skargi J. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności orzeczenia w sprawie przejęcia nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa oddala skargę.
Orzeczeniem z dnia 21 września 1959 r. (bez numeru) Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Białej Podlaskiej uzupełniło wcześniejsze orzeczenie tego organu z dnia 16 listopada 1954 r., na mocy którego przejęto na własność Skarbu Państwa między innymi gospodarstwo rolne o powierzchni 9,35 ha położone na terenie gromady Wólka Zabłocka, gm. Zabłocie, powiat bialski, stanowiące uprzednio własność J. P. poprzez stwierdzenie, iż przejmuje się z dniem 1 września 1949 r. na własność Państwa m. in. nieruchomości rolne o pow. 6,23 ha należące do J. P., nie pozostające faktycznie w jego władaniu.
Powyższe orzeczono na podstawie przepisów dekretu z dnia 27 lipca 1949 r. o przejęciu na własność Państwa, nie pozostających w faktycznym władaniu właścicieli nieruchomości ziemskich, położonych w niektórych powiatach województwa białostockiego, lubelskiego, rzeszowskiego i krakowskiego (Dz. U. Nr 46, poz. 339).
Wnioskiem z dnia 21 marca 2000 r., J. P. (wnuk ww. J. P.) wystąpił do Wojewody L. o stwierdzenie nieważności niniejszego orzeczenia z dnia 21 września 1959 r. Zdaniem wnioskodawcy przedmiotowe orzeczenie zostało wydane z rażącym naruszeniem prawa,
Decyzją z dnia 13 maja 2002 r. nr [...] Wojewoda L. stwierdził, że orzeczenie to w części dotyczącej przejęcia gruntów rolnych o pow. 4,5997 ha zostało wydane z naruszeniem prawa, a stwierdzenie nieważności nie jest dopuszczalne z uwagi na zaistnienie nieodwracalnych skutków prawnych. W pozostałym zakresie odmówił stwierdzenia nieważności ww. orzeczenia.
W uzasadnieniu organ ten stwierdził, że w dniu wydania przedmiotowego orzeczenia J. P. władał faktycznie jedną z działek objętych tym orzeczeniem w związku z czym brak było podstaw do przejęcia nieruchomości na podstawie dekretu z dnia 27 lipca 1949 r. o przejęciu na własność Państwa, nie pozostających w faktycznym władaniu właścicieli nieruchomości ziemskich, położonych w niektórych powiatach województwa białostockiego, lubelskiego, rzeszowskiego i krakowskiego. Zdaniem tego organu orzeczenie w tej części rażąco narusza prawo, czego nie można orzec z uwagi na zaistniałe nieodwracalne skutki.
Z powyższą decyzją nie zgodził się J. P. składając odwołanie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Warszawie.
Decyzją z dnia 26 luty 2007 r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi uchylił zaskarżoną decyzję w całości i umorzył postępowanie przed organem pierwszej instancji. Organ podkreślił, iż przedmiotowa sprawa, z uwagi na swój charakter powinna być rozpoznana nie przez wojewodę, lecz samorządowe kolegium odwoławcze, jako organ I instancji. Z uwagi na to, iż w obecnym stanie prawnym przestały istnieć Prezydia Powiatowych Rad Narodowych należy przyjąć, na podstawie domniemania wynikającego z art. 1 ustawy z dnia 17 maja 1990 r. o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organy gminy a organy administracji rządowej oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 34, poz. 198), że do właściwości organów gminy przeszły jako zadania własne określone w ustawach zadania i odpowiadające im kompetencje należące do rad narodowych i terenowych organów administracji państwowej stopnia podstawowego. Zatem, z uwagi na treść art. 17 k.p.a. organami wyższego stopnia w stosunku do jednostek samorządu terytorialnego są samorządowe kolegia odwoławcze, a zatem organem właściwym do przeprowadzenia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności orzeczenia Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Białej Podlaskiej jest Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Białej Podlaskiej a nie Wojewoda Lubelski.