Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Dudek, Sędziowie Sędzia NSA Witold Falczyński, Sędzia WSA Marta Laskowska-Pietrzak (sprawozdawca), Protokolant Specjalista Beata Basak, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 30 czerwca 2016 r. sprawy ze skargi Gminy [...] na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] 2016 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Rady Gminy [...] Nr [...] z dnia [...] 2016 r. w sprawie przekazania fundacji prowadzenia Szkoły Podstawowej w [...] I. uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze; II. zasądza od Wojewody [...] na rzecz Gminy [...] kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego.
Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] kwietnia 2016 r. Nr [...] Wojewoda działając na podstawie art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia [...] marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2016 r., poz. 446) stwierdził nieważność uchwały Nr [...] Rady G. W. z dnia [...] marca 2016 r. w sprawie przekazania prowadzenia Szkoły Podstawowej im. [...] [...] z [...] w [...] fundacji.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Wojewoda wskazał, że uchwała Nr [...] Rady G. W. została doręczona organowi nadzoru w dniu [...] marca 2016 r.
Podstawą prawną uchwały jest art. 5 ust. 5 g ustawy z dnia [...] września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r., poz. 2156 z późn. zm.), zgodnie z którym jednostka samorządu terytorialnego, będąca organem prowadzącym szkołę liczącą nie więcej niż 70 uczniów, na podstawie uchwały organu stanowiącego tej jednostki oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny, może przekazać, w drodze umowy, osobie prawnej niebędącej jednostką samorządu terytorialnego, z wyjątkiem osoby, o której mowa w ust. 5 g a, lub osobie fizycznej, prowadzenie takiej szkoły.
Organ nadzoru wskazał, że w myśl § 1 uchwały postanawia się przekazać z dniem [...] października 2016 roku, w drodze umowy Fundacji [...] w L. Nr KRS: 0000264605 prowadzenie Szkoły Podstawowej im. [...] [...] z [...] w [...].
W ocenie organu nadzoru uchwała została podjęta z istotnym naruszeniem art. 19 ustawy z [...] maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1881) bowiem w związku z jej podjęciem nie został dopełniony obowiązek poddania projektu uchwały do zaopiniowania przez właściwe władze statutowe związków zawodowych.
Zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 powyższej ustawy organizacja związkowa, reprezentatywna w rozumieniu ustawy z dnia [...] lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. poz. 1240), ma prawo opiniowania założeń i projektów aktów prawnych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych. Nie dotyczy to założeń projektu budżetu państwa oraz projektu ustawy budżetowej, których opiniowanie regulują odrębne przepisy.
W myśl art. 19 ust. 2 powyższej ustawy organy władzy i administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego kierują założenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa w ust. 1, do odpowiednich władz statutowych związku, określając termin przedstawienia opinii nie krótszy jednak niż 30 dni. Termin ten może zostać skrócony do 21 dni ze względu na ważny interes publiczny. Skrócenie terminu wymaga szczególnego uzasadnienia. Bieg terminu na przedstawienie opinii liczy się od dnia następującego po dniu doręczenia założeń albo projektu wraz z pismem określającym termin przedstawienia opinii. Nieprzedstawienie opinii w wyznaczonym terminie uważa się za rezygnację z prawa jej wyrażenia. Z wymienionych przepisów wynika, iż związki zawodowe mają prawo opiniowania założeń i projektów aktów prawnych.
Odnosząc się do pojęcia aktu prawnego Wojewoda wskazał, że jest ono niezwykle szerokie i nie zostało dotychczas zdefiniowane w doktrynie, odniósł się przy tym do uchwały Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów z dnia [...] lipca 2010 r., sygn. akt I OPS [...] (ONSAiWSA Nr [...] z 2011 r. poz. 2), w której Naczelny Sąd Administracyjny przyjął szeroką wykładnię aktu prawnego na gruncie ustawy o związkach zawodowych. Zdaniem NSA aktem prawnym jest w zasadzie każda uchwała organu samorządu terytorialnego, lecz nie oznacza to, iż wszystkie uchwały bez wyjątku podlegają procedurze opiniowania na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z [...] maja 1991 r. Zdaniem organu nadzoru należy przede wszystkim badać, czy przedmiot uchwały dotyczy spraw publicznych o istotnym znaczeniu społecznym i mieści się w zakresie działania związków zawodowych. Jeśli przedmiotem uchwały jest określone rozwiązanie organizacyjne o charakterze wewnętrznym, nie mające związku z zadaniami związków zawodowych, to nie ma obowiązku poddawania go opiniowaniu. Jeśli natomiast zamierzone zmiany organizacyjne miałyby związek z zadaniami związków zawodowych i wywoływałyby skutki zewnętrzne, to należy jej poddawać opiniowaniu.