Sprawa ze skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody L. w przedmiocie nieważności uchwały organu gminy o udzieleniu przez gminę bezzwrotnej pomocy finansowej na remonty wielomieszkaniowych domów stanowiących własność osób fizycznych
Tezy

Przewidywanie zwiększenia zakresu pomocy finansowej maksymalnie o 25 procent dla właścicieli obiektów będących zabytkami w stosunku do zakresu pomocy udzielanej właścicielom obiektów nie będących zabytkami nie uzasadnia oparcia treści zaskarżonej uchwały na przepisie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury /Dz.U. 1999 nr 98 poz. 1150/. Oznacza preferencję obiektów zabytkowych, podczas gdy ustawa nie wskazuje na preferencję lecz na działania, których bezpośrednim celem jest ochrona obiektów zabytkowych jako dóbr kultury.

Wobec faktu, że podstawowym wyróżnikiem przedmiotu uchwały nie jest cecha zabytkowego charakteru obiektu lecz wielomieszkaniowy charakter domów stanowiących własność osób fizycznych, spośród których jedynie część jest zabytkami oraz wobec faktu, że zabytkami są też domy nie objęte treścią uchwały, należy przyjąć, że wskazany przepis nie jest podstawą prawną uchwały.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Prezydenta Miasta L. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody L. z dnia 7 września 2000 r., (...) w przedmiocie nieważności uchwały organu gminy o udzieleniu przez gminę bezzwrotnej pomocy finansowej na remonty wielomieszkaniowych domów stanowiących własność osób fizycznych - oddala skargę.

Uzasadnienie strona 1/5

Wojewoda L., po zawiadomieniu z dnia 26 kwietnia 2002 r. o wszczęciu postępowania podjął w dniu 30 kwietnia 2002 r. rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdzające nieważność uchwały (...) Rady Miejskiej w L. z dnia 28 marca 2002 r. w sprawie udzielenia przez gminę bezzwrotnej pomocy finansowej na remonty wielomieszkaniowych domów stanowiących własność osób fizycznych. Podstawą decyzji jest przepis art. 91 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1591 ze zm./.

Stwierdził sprzeczność uchwały z art. 51 ww. ustawy na tej podstawie, że zawarta tam zasada samodzielności gminy w zakresie prowadzenia gospodarki finansowej nie oznacza dowolności w zakresie dysponowania dochodami gminnymi.

Powołał się na fakt, że przewidziane przez uchwałę świadczenia nie znajdują oparcia w treści art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych /Dz.U. nr 155 poz. 1014 ze zm./, według którego jednostki sektora finansów publicznych dokonują wydatków zgodnie z przepisami ustaw dotyczącymi poszczególnych wydatków i przewidujących rodzaj świadczenia oraz wskazujących podmiot uprawniony do ich udzielania.

Nie stanowią takiej podstawy powołane w uchwale przepisy art. 7 ust. 1 oraz art. 18 ustawy o samorządzie gminnym. Art. 7 ust. 1 powołanej ustawy jedynie przykładowo wymienia zadania gminy, natomiast jej art. 18 jest przepisem ustrojowym, który nie może stanowić podstawy do wydatkowania środków finansowych przez gminę.

Nie stanowi także takiej podstawy art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury /Dz.U. 1999 nr 98 poz. 1150/, który formułuje jedynie obowiązek zabezpieczenia w budżecie gminy stosownych środków finansowych na ochronę zabytków. Uchwała dotyczy zaś także budynków nie będących zabytkami.

Kwestionuje także to, że podstawą przyznania pomocy finansowej jest jedynie fakt zamieszkiwania w przedmiotowych budynkach najemców opłacających czynsz w określonej wysokości, która aktualnie mogłaby być, w warunkach czynszu wolnego, ustalania tak, aby spełniała kryteria uzyskania pomocy finansowej z budżetu miasta.

Podstaw do dokonywania wydatków na cele określone w uchwale nie stanowi również ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego /Dz.U. nr 71 poz. 733/, która traktuje nałożone na gminę zadanie tworzenia warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej jako jej zadanie własne.

Zarzuca także uchwale, że obejmuje szerzy krąg adresatów niż osoby fizyczne będące najemcami na podstawie decyzji administracyjnej, opłacający czynsz regulowany, co akceptuje w swoim piśmie prezes Regionalnej Izby Obrachunkowej oraz Minister Finansów.

Argument słusznościowy czy celowościowy podnoszony w wyjaśnieniach Prezydenta miasta L. nie spełnia kryteriów nadzoru nad działalnością gminy, który sprawowany jest na gruncie art. 85 ustawy o samorządzie gminnym z punktu widzenia zgodności z prawem.

Brak przepisów upoważniających Radę Miejską do podjęcia przedmiotowej uchwały spowodował, że Rada nie nadała uchwale charakteru aktu prawa miejscowego.

Strona 1/5