Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Dudek, Sędziowie Sędzia WSA Marta Laskowska-Pietrzak, Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski (sprawozdawca), Protokolant Specjalista Jolanta Sikora, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 23 marca 2016 r. sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w [...] na uchwałę Rady Miasta [...] repr. przez Burmistrza Miasta [...] z dnia 26 kwietnia 2013 r. nr XXXIII/356/2013 w przedmiocie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie miasta I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w zakresie obejmującym § 2 pkt. 2 i 3, § 6 ust. 5, ust. 6, ust 7, ust. 9, ust.10 i ust. 12, § 8 ust.2 i ust 3,§ 9,§ 16 ust. 3 , § 17 ust 1 lit. a, lit. b, lit. c, lit. d, lit. f, lit. g, lit. h, lit. i, lit. j, § 17 ust. 2 , § 18 ust. 1 i ust. 2 jej załącznika Nr 1; II. w pozostałym zakresie oddala skargę.
Uchwałą z dnia [...] kwietnia 2013 r., Nr [...] w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie miasta T. L. (Dz.Urz.Woj. L. z 2013 r., poz. 2946) Rada Miasta T. L. przyjęła, stanowiący załącznik nr [...] do uchwały, "Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta T. L.".
Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie na powyższą uchwałę wniósł P. L.. Zarzucił jej, że wydana została z rażącym naruszeniem art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia [...] września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach poprzez wprowadzenie w jej § 2 pkt 2 i 3, § 6 pkt 5, 6, 7, 9, 10 i 12, §8 pkt 2 i 3, §9, §12, §13, §16 pkt 3, §17 pkt 1 a, 1b, 1c, 1d, 1f, 1g, 1h, 1i, 1j, §17 pkt 2 i § 18 pkt 1 i 2, rozwiązań stanowiących przekroczenie delegacji ustawowej. W ocenie Prokuratora art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie daje Radzie Miasta uprawnienia do regulowania materii innej, niż ta, która wynika z brzmienia tego przepisu. Zgodnie z art. 94 Konstytucji RP organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązującego na obszarze działania tych organów. Zaskarżona uchwała wykracza natomiast poza prawotwórcze kompetencje Rady wynikające z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy w ten sposób, że nakłada dodatkowe obowiązki na właścicieli nieruchomości oraz reguluje materię w sposób odmienny, niż wynika to z przysługującego jej uprawienia. Zaskarżona uchwała nakłada na mieszkańców miasta T. L. obowiązek usuwania błota, śniegu, lodu, likwidację śliskości, uprzątanie, usuwanie i likwidację błota z części nieruchomości udostępnionych do użytku publicznego, śniegu, lodu oraz śliskości z chodników przylegających bezpośrednio do nieruchomości oraz innych zanieczyszczeń w miarę potrzeb. Artykuł 4 ust. 2 pkt. 1b stanowi jedynie o uprzątaniu błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego. Ustawa nie wspomina o usuwaniu, ani o likwidacji śliskości z innych miejsc (nieruchomości) niż tylko te udostępnione do użytku publicznego. W art. 4 ust. 2 umocowania nie znajduje również nałożenie na właścicieli nieruchomości obowiązku usuwania nawisów śnieżnych i sopli z okapów, rynien i innych części nieruchomości. Nałożenie przez RM w T. L. obowiązku również co do chodników przylegających bezpośrednio do nieruchomości (służących do użytku publicznego) wykracza poza ramy nakreślone delegacją ustawową. Również unormowanie paragrafu 6 pkt 5,6,7,9,10 i 12 wykracza poza delegację ustawową. Nakłada bowiem na właścicieli nieruchomości obowiązek gromadzenia odpadów oraz zużytego sprzętu elektrycznego i zużytych opon, podczas, gdy art. 4 ust. 2 pkt. 1a stanowi jedynie o prowadzeniu selektywnego zbierania, odbierania lub przyjmowania odpadów komunalnych, nie stanowiąc o obowiązku ich gromadzenia. Nadto wskazana ustawa nie stanowi o obowiązku zebrania liści pochodzących z drzew rosnących wzdłuż ulicy, odpadów biodegradowalnych oraz obowiązku przekazywania do aptek przeterminowanych leków. Zdaniem Prokuratora unormowania zaskarżonej uchwały wykraczają poza ramy delegacji ustawowej art. 4 ust. 2 również w tej części, w której nakładają na właścicieli nieruchomości obowiązek utrzymania pojemników w określonym stanie i miejscu, tak aby pojemniki na odpady komunalne były ustawiane na wyrównanej w miarę potrzeb utwardzonej powierzchni, zabezpieczonej przed zbieraniem się wody i błota. Rada Miejska w T. L. przekroczyła również delegację ustawową w tej części, w której zabrania właścicielom nieruchomości gromadzenia w pojemnikach na odpady komunalne śniegu, lodu, gorącego popiołu i żużlu, szlamu i innych odpadów oraz ich spalania w pojemnikach (§ 9). Tak ustanowiony obowiązek wykracza poza ramy "uprzątania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń", o których stanowi przedmiotowa ustawa. W ocenie skarżącego delegacja ustawowa została również przekroczona w przypadku §12, 13, i 17. Zezwolono bowiem właścicielom nieruchomości na mycie samochodów i ich naprawę pod warunkami. Podczas, gdy ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach określa jedynie zasady utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości obejmujących mycie i naprawy pojazdów samochodowych poza myjniami i warsztatami naprawczymi. Wskazanie warunków po spełnieniu których można "umyć", czy też "naprawić" pojazd na własnej nieruchomości przekracza prawo do ingerencji w sferę konstytucyjnej zasadny nienaruszania własności. Odnosząc się zaś do nałożonych na właścicieli psów obowiązków, Prokurator zaznaczył, że ustawa stanowi jedynie o tych regulacjach, które mają na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku. Wprowadzone przez Radę Miejską obowiązki nadmiernie ograniczają swobodę poruszania się i przebywania w określonym miejscu, a w żadnym mierze nie dotyczą kwestii związanych z zagrożeniem czy uciążliwością dla ludzi. Delegację ustawową przekracza też unormowanie §18. Zdaniem skarżącego Rada niesłusznie nałożyła bowiem obowiązek deratyzacji na wszystkich właścicieli zabudowań znajdujących się na terenie całej gminy. W tym przypadku Rada powinna zgodnie z delegacją ustawową wskazać szczegółowo obszary na terenie gminy, które ze względu na szczególne usytuowanie, otoczenie czy realizowane tam funkcje wymagają poddania ich obowiązkowej deratyzacji. Jak wynika bowiem z treści art. 4, zamiarem ustawodawcy nie było objęcie deratyzacją całej gminy, ale jej konkretnych obszarów. Obciążenie obowiązkiem deratyzacji właścicieli nieruchomości na terenie całej gminy (miasta) T. L. jest zatem naruszeniem upoważnienia ustawowego zawartego w art. 4 ust. 2 pkt 8. Prokurator stwierdził, że zaskarżenie powyższej uchwały nie jest ograniczone terminem przewidzianym w art. 94 ust. 1 ustawy z dnia [...] marca 1990r. o samorządzie gminnym ( Dz. U. z 2001., nr 142, poz. 1591).