Dnia 28 stycznia 2020 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Adam Matuszak Sędziowie sędzia WSA Beata Jezielska sędzia WSA Katarzyna Matczak (spr.) Protokolant referent Małgorzata Gaida po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 stycznia 2020 roku sprawy ze skargi M. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie umorzenia nienależnie pobranego zasiłku okresowego oraz jego zwrotu uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji.
Decyzją z dnia [...] Kierownik Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, działający z upoważnienia Burmistrza, przyznał M.M. (dalej jako: skarżąca) od [...] do [...] 2016r. zasiłek okresowy z powodu niepełnosprawności w kwocie 175,65 zł miesięcznie.
Po otrzymaniu w październiku 2018r. informacji od skarżącej, że jej mąż pozostawał i nadal pozostaje w zatrudnieniu od [...] 2014r., Burmistrz wznowił postępowanie zakończone powyższą decyzją ostateczną. Następnie decyzją z dnia [...] uchylił decyzję własną z dnia [...] ustalającą prawo do zasiłku okresowego i odmówił prawa do tego zasiłku. Po rozpatrzeniu odwołania skarżącej Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...], z uwagi na błędne wskazanie przez organ I instancji przepisów prawa stanowiących podstawę rozstrzygnięcia, uchyliło decyzję organu I instancji i orzekło co do istoty sprawy w ten sposób, że uchyliło w całości decyzję z dnia [...] ustalającą prawo do zasiłku okresowego i odmówiło skarżącej przyznania prawa do tego zasiłku.
Następnie Burmistrz wszczął postępowanie w sprawie uznania za nienależnie pobrane świadczenia z pomocy społecznej i decyzją z dnia [...] uznał świadczenie pieniężne z pomocy społecznej w postaci zasiłku okresowego przyznanego skarżącej w oparciu o decyzję z dnia [...] za świadczenia nienależnie pobrane w rozumieniu art. 6 pkt 16 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o Pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2018r. poz. 1508 ze zm.) dalej jako: u.p.s., oraz ustalił, że zwrot nienależnie pobranego świadczenia w kwocie 351,30 zł ma nastąpić w terminie 14 dni, licząc od dnia, w którym decyzja ta stanie się ostateczna.
Po złożeniu przez skarżącą wniosku o umorzenie nienależnie pobranych świadczeń, Burmistrz decyzją z dnia [...] odmówił umorzenia kwoty nienależnie pobranego świadczenia z pomocy społecznej w postaci zasiłku okresowego przyznanego skarżącej w oparciu o decyzję z dnia [...] w wysokości 175,65 zł miesięcznie w okresie od [...] do [...] 2016r. i zobowiązał skarżącą do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia w kwocie 351,30 zł w terminie 14 dni, licząc od dnia, w którym decyzja ta stanie się ostateczna. Podstawę rozstrzygnięcia stanowił art. 2, art. 3, art. 6 pkt 16, art. 8 ust. 2 i 3, art. 14, art. 98, art. 101 ust. 1, art. 104 ust. 1, 3 i 4, art. 110 ust. 1, 3 i 7 u.p.s., rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz.U. z 2018r. poz. 1358).
W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że na podstawie przeprowadzonego w lipcu 2019r. wywiadu środowiskowego ustalono, że skarżąca prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z mężem i dwójką dzieci. Dochód rodziny skarżącej wynosi 3123,50 zł, a dochód na osobę w rodzinie - 780,88 zł. Natomiast kryterium dochodowe rodziny składającej się z 4 osób wspólnie zamieszkujących i gospodarujących wynosi 2112,00 zł, a na osobę w rodzinie - 528,00 zł. Miesięczny dochód rodziny stanowią: kwota wynagrodzenia z tytułu pracy, renta z ZUS oraz zasiłek pielęgnacyjny, świadczenia rodzinne oraz alimenty otrzymywane na dzieci. Skarżąca otrzymywała również świadczenie wychowawcze na dzieci w kwocie 1000,00 zł miesięcznie, jednak w sierpniu 2019r. otrzymała ostatnie świadczenie wychowawcze na syna, który w tym miesiącu stał się pełnoletni. Skarżąca legitymuje się orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności, leczy się z powodu choroby [...]. Mąż skarżącej jest osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym, wymaga leczenia z powodu [...]. Córka skarżącej wymaga leczenia z powodu choroby [...]. Rodzina ponosi opłaty za: mieszkanie (energia elektryczna, czynsz najmu mieszkania, woda) - 641,94 zł, [...] - 69,50 zł, abonament za usługi telekomunikacyjne - 299,34 zł, spłaty kart debetowych - 350,00 zł, zakup leków i koszty leczenia w czerwcu oraz lipcu 2019r. - 263,21 zł. Skarżąca w sierpniu 2019r. poinformowała organ, iż w styczniu 2019r. mąż zawarł umowę o przyznanie kredytu gotówkowego w kwocie 57 000 zł, natomiast kwota pożyczki do wypłaty wyniosła 44 255,77 zł. Z kwoty tej dokonano spłaty zobowiązań wobec innych banków w wysokości 11 535,00 zł spłaty nienależnie pobranych świadczeń w postaci dodatków mieszkaniowych oraz stypendiów szkolnych w wysokości 18189,14 zł, opłaty kursu prawa jazdy dla syna skarżącej w kwocie 1 500,00 zł, zakupu mebli - 2 500 zł, zakupu kosiarki spalinowej - 1 200,00 zł. Pozostała kwota została przeznaczona na bieżące potrzeby bytowe, dojazdy do poradni specjalistycznych, zakup leków i opału. Rozpatrując wniosek skarżącej o umorzenie kwoty nienależnie pobranych świadczeń organ uznał, że sytuacja materialno-bytowa rodziny jest dobra. Rodzina dysponuje comiesięcznymi środkami finansowymi, ponosi wydatki na leczenie i zakup leków, opłaty mieszkaniowe, z pozostałych środków finansowych jest w stanie zaspokoić potrzeby bytowe swojej rodziny, a także dokonywać spłat nienależnie pobranego świadczenia. Organ zauważył, że skarżąca nie ujawniła faktu zatrudnienia męża na podstawie umowy o pracę i jednocześnie pobierała świadczenia pieniężne z pomocy społecznej. Nie poinformowała również o zawarciu przez męża umowy dotyczącej przyznania kredytu gotówkowego. W tej sytuacji organ odmówił umorzenia należności wynikających z nienależnie pobranego świadczenia.