Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Matczak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Tadeusz Lipiński Sędzia WSA Beata Jezielska Protokolant st. sekretarz sądowy Karolina Hrymowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 marca 2011 r. sprawy ze skargi E. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego I. uchyla zaskarżoną decyzję i utrzymaną nią w mocy decyzję Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej z dnia "[...]"; II. orzeka, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.
W dniu 3 listopada 2010 r. E.S. złożył w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w R. wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu opieki nad niepełnosprawnym ojcem - M.S. Do wniosku została dołączona m.in.: kopia wypisu z treści orzeczenia Lekarza Rzeczoznawcy KRUS, z którego wynika, że ojciec został uznany za osobę trwale niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym i okresowo niezdolną do samodzielnej egzystencji; kopia zaświadczenia z dnia 13 maja 2010 r. wydanego przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego o podleganiu przez E.S. ubezpieczeniu społecznemu rolników od 10 kwietnia 2002 r.
Po rozpatrzeniu wniosku, Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej decyzją z dnia "[...]" odmówił przyznania wnioskodawcy świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy w związku z opieką nad ojcem. Podstawę rozstrzygnięcia stanowił art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a, art. 20 ust. 3, art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2006 r., nr 139, poz. 992 ze zm.), rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz.U. nr 105 poz. 881 ze zm.) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2009 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz.U. nr 129, poz. 1058).
W uzasadnieniu wyjaśniono, że ojciec wnioskodawcy legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności i wymaga opieki osoby drugiej, zaś wnioskodawca złożył oświadczenie, że nie podejmuje zatrudnienia oraz nie posiada uprawnień do emerytury, renty, renty socjalnej, zasiłku stałego, zasiłku przedemerytalnego oraz nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Jednakże wymagający opieki ojciec pozostaje w związku małżeńskim, a zatem nie została spełniona przesłanka z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy uprawniająca do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.
Od decyzji tej E.S. wniósł odwołanie podnosząc, że ojciec został uznany za niezdolnego do samodzielnej egzystencji na czas określony do października 2013 r., natomiast matka - J.S. jest osobą schorowaną z powodu długoletniej pracy w gospodarstwie rolnym, od 60-tego roku życia przebywa na emeryturze rolniczej i również wymaga opieki.
Po rozpoznaniu odwołania, decyzją z dnia "[...]","[...]" Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu stwierdzono, że negatywna przesłanka wynikająca z treści art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych nadal istnieje, gdyż przepis ten nie został uchylony lub zmieniony. Zatem nadal pozostawanie osoby wymagającej opieki w związku małżeńskim stanowi negatywną przesłankę do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Utrwalona linia orzecznicza sądów administracyjnych dotycząca sprawowania opieki przez zstępnego (dziecko) nad rodzicem obejmuje tylko takie sytuacje, w których osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim z osobą również wymagającą takiej opieki. Wskazano, iż w uzasadnieniu postanowienia z dnia 1 czerwca 2010 r., sygn. P 38/09 Trybunał Konstytucyjny zgodził się ze stanowiskiem, że pozostawanie w związku małżeńskim osoby wymagającej opieki nie powinno być uważane za przesłankę odmowy prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w sytuacji, gdy oboje małżonkowie legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, a osobą ubiegającą się o świadczenie jest ich dziecko. W rozpatrywanej sprawie zastosowanie takiej interpretacji art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych byłoby nieuzasadnione, gdyż ojciec wnioskodawcy pozostaje w związku małżeńskim z osobą, która nie wymaga opieki, natomiast może taką opiekę sprawować. Poza tym to na małżonku, jako osobie należącej do kręgu osób obciążonych powinnością o cechach obowiązku alimentacyjnego, spoczywa obowiązek sprawowania opieki.