Dnia 6 marca 2018 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia NSA Janina Kosowska (spr.) Sędziowie sędzia WSA Beata Jezielska sędzia WSA Tadeusz Lipiński Protokolant specjalista Wojciech Grabowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 marca 2018 roku sprawy ze skargi E. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie świadczenia wychowawczego - oddala skargę.
W dniu 13 lutego 2018 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie została przekazana przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze skarga E. W. (dalej zwanej skarżącą) na decyzję tego organu z dnia "[...]" utrzymującą w mocy decyzję wydaną przez pracownika MOPS w O., działającego z upoważnienia Burmistrza O. (dalej zwanego organem I instancji), z dnia "[...]" o odmowie ustalenia skarżącej prawa do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko na okres świadczeniowy 2017/2018. Wraz z opisaną powyżej skargą organ przekazał tutejszemu Sądowi akta sprawy i odpowiedź na skargę.
Jak wynika zaś z przekazanych przez organ akt sprawy, wnioskiem z dnia 31 sierpnia 2017 r. skarżąca zwróciła się do MOPS w O. o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na dziecko M. W.
Decyzją z dnia 12 października 2017 r. organ I instancji, powołując art. 4, art. 5, art. 13, art. 18, art. 27 ust. 3, art. 28 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (Dz. U. z 2016 r., poz. 195 ze zm.); dalej jako u.s.w., odmówił skarżącej wnioskowanego świadczenia wychowawczego. W uzasadnieniu tej decyzji organ I instancji przyjął, że rodzina skarżącej składa się z 5 osób (w tym dziecko M. W.), a łączny dochód rodziny za 2016 r. wyniósł 134.688,89 zł. (netto), w tym: dochód skarżącej (1850,68 zł.), dochód męża skarżącej (17.858,32 zł.), dochód syna skarżącej (93,60 zł.), dochód uzyskany z gospodarstwa rolnego (113.234,67 zł.), kwota z tytułu zwrotu niewykorzystanej ulgi na dzieci za rok 2015, otrzymana w 2016 r. (1.651,62 zł.). W tych okolicznościach organ I instancji stwierdził, że dochód na jednego członka rodziny skarżącej wynosi 2,306,50 zł. i przekracza dochód "progowy" przyjęty do obliczeń (zgodnie z art. 5 ust. 3 u.s.w.), który wynosi 800 zł. Uznał więc, że skarżąca nie spełnia warunków do otrzymania świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko.
W odwołaniu od powyższej decyzji skarżąca wskazała na niewłaściwe ustalenie przez organ I instancji składu jej rodziny, wysokości dochodu rodziny, a tym samym kwoty przypadającej na jednego członka rodziny. Wyjaśniła, że od kwietnia 2016 r. nie mieszka z mężem i synami, a jedynie z córką, na którą wnioskowała o świadczenie wychowawcze. Wskazała, że w 2016 r. otrzymała kwotę wynagrodzenia 1,850,68 zł. z tytułu umów zlecenia, a innego dochodu nie otrzymała i nie uzyskała. Z tych też powodów wniosła o uchylenie decyzji organu I instancji.
Opisaną na wstępie decyzją z dnia "[...]" Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu tej decyzji Kolegium oceniło, że organ I instancji dokonał prawidłowego wyliczenia rocznego dochodu rodziny skarżącej, jednakże błędnie wskazał, że dochód miesięczny na członka tej rodziny wynosi 2.306,50 zł. zamiast 2.244,81 zł. Uznało jednak, że jest to błąd kalkulacyjny nie mający istotnego znaczenia dla wyniku sprawy, gdyż z całą pewnością przekroczono ustawowe miesięczne kryterium dochodowe, które w tej sprawie wynosi 800 zł. na osobę w rodzinie.
Kolegium wyjaśniło, że w świetle definicji rodziny, zawartej w art. 3 pkt 16 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r., poz. 1952), rodzinę tworzą m.in. małżonkowie oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25 roku życia. Przyjęło, że dwaj pełnoletni synowie skarżącej ("[...]"), nie ukończyli 25 roku życia, a ponadto nie są oni na samodzielnym utrzymaniu (nie osiągają własnych dochodów, a jeden z synów uzyskał dochód roczny w wysokości jedynie 93,60 zł.). Kolegium zauważyło, że skarżąca wskazała obu synów jako członków rodziny we wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na rzecz córki, a okoliczność dotycząca zamieszkiwania synów wraz z ojcem w innym miejscu zamieszkania została podniesiona przez skarżącą dopiero w odwołaniu od decyzji organu I instancji oraz w żaden sposób nie uprawdopodobniona. Kolegium wskazało przy tym na konkretne orzeczenia sądowe, w których podano, że małżonkowie, niezależnie od pozostawania przez nich w faktycznej separacji, stanowią rodzinę w rozumieniu art. 3 pkt 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych, a ustalając dochód rodziny należy uwzględnić również dochód małżonka niezamieszkującego wspólnie z żoną i niepozostającego z nią we wspólnym gospodarstwie domowym.