Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Matczak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Ewa Osipuk Sędzia WSA Adam Matuszak Protokolant St. sekretarz sądowy Grażyna Wojtyszek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 kwietnia 2013 r. sprawy ze skargi L.S. na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie wznowienia postępowania w sprawie przyznania uprawnień kombatanckich 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję tego organu z dnia "[...]" nr "[...]" 2. zasądza od Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na rzecz skarżącej kwotę 440 zł (czterysta czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; 3. orzeka, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu. WSA/wyr.1 - sentencja wyroku
Decyzją z dnia [...] Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (zwany dalej: Kierownikiem Urzędu), po rozpatrzeniu odwołania L.Ś., uchylił własną decyzję z dnia [...] o odmowie przyznania uprawnień kombatanckich i przyznał L.Ś. uprawnienia kombatanckie jako osobie podlegającej represjom wojennym przebywającej w listopadzie 1940 r. w miejscu odosobnienia, w którym warunki pobytu nie różniły się od warunków w obozach koncentracyjnych, a osoby tam osadzone pozostawały w dyspozycji hitlerowskich władz bezpieczeństwa. W uzasadnieniu organ stwierdził, że strona wraz z rodziną w czasie wojny została wysiedlona z W.D. do obozu hitlerowskiego w Działdowie. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 września 2001 r. w sprawie określenia miejsc odosobnienia, w których były osadzone osoby narodowości polskiej lub obywatele polscy innych narodowości (Dz.U. Nr 106, poz. 1154) zwane dalej: rozporządzeniem z dnia 20 września 2001 r., w treści § 5 pkt 1 lit. b wymienia obóz w Działdowie, jako inne miejsca określone w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 400) zwanej dalej: ustawą o kombatantach.
Po wznowieniu postępowania w sprawie zakończonej powyższą decyzją, Kierownik Urzędu decyzją z dnia [...] uchylił własną decyzję z dnia
[...] o przyznaniu uprawnień kombatanckich L.Ś. i decyzję ją poprzedzającą z dnia [...] oraz odmówił przyznania uprawnień kombatanckich z tytułu pobytu w obozie w Działdowie. Podstawę rozstrzygnięcia stanowił art. 151 § 1 pkt 2, art. 150 § 1 w związku z art. 145 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) zwanej dalej: kpa., art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b, art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1 ustawy o kombatantach.
W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że L.Ś. posiada uprawnienia kombatanckie z tytułu pobytu w obozie hitlerowskim w Działdowie. Ponieważ pojawiły się nowe okoliczności, w tym opinia Instytutu Pamięci Narodowej (zwanego dalej: IPN) z dnia 24 maja 2011 r., organ zobowiązany był je sprawdzić po wznowieniu postępowania w tej sprawie. Uchylenie decyzji ostatecznej może nastąpić tylko wtedy, gdy okoliczności stanowiące podstawę wznowienia okażą się na tyle istotne, że wywrą bezpośredni wpływ na rozstrzygnięcie zawarte w tej decyzji. Zdaniem organu, takie okoliczności wyszły na jaw w niniejszej sprawie. W przypadku wniosków dotyczących pobytu w obozie konieczne jest bowiem wykazanie, że konkretny obóz (miejsce odosobnienia) należy do kategorii wskazanych w art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. a-c ustawy o kombatantach oraz przedłożenie dowodów potwierdzających, że strona ubiegająca się o przyznanie uprawnień przebywała w tym obozie. Na podstawie zebranych dokumentów organ ustalił, że w listopadzie 1940 r. doszło do wysiedlenia L.Ś. wraz z rodziną i umieszczenia jej w obozie w Działdowie, z którego niespełna po miesiącu została warz z rodzina wysiedlona. Organ mając na uwadze zgromadzoną wcześniej wiedzę na temat wysiedleń rejencji ciechanowskiej na przełomie lat 1940/41 oraz opinię IPN stwierdził, że przedstawiona okoliczność nie daje podstaw do uzyskania uprawnień kombatanckich. Wysiedlenie całych miejscowości spowodowane było budową poligonu na tym terenie. Poza tym charakter, długość i zakończenie pobytu w obozie w Działdowie wskazuje na przesiedleńczy charakter uwięzienia. Strona wraz z rodziną nie byli przesłuchiwani przez osoby je pilnujące, nie miał miejsca podział rodzin czy rejestracja więźniów. Po pobycie w obozie strona wraz z rodziną została przewieziona do G. i nie była już przedmiotem zainteresowania władz hitlerowskich. Tymczasem w obozie karnym umieszczano więźniów politycznych, księży, zbiegłych robotników przymusowych, poza tym wraz ze skazanym nie umieszczano jego rodziny. Organ wyjaśnił również, że obóz przesiedleńczy w Działdowie nie został umieszczony jako jeden z obozów w rozporządzeniu z dnia 20 września 2001 r., stanowiącego wykaz miejsc odosobnienia, za które przyznawane są uprawnienia kombatanckie po stwierdzeniu przebywania wnioskodawcy w tym miejscu.