Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Beata Jezielska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Matczak Sędzia WSA Marzenna Glabas Protokolant Urszula Wojciechowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 września 2008 r. sprawy ze skargi D. W. i T. W. reprezentowanych przez przedstawiciela ustawowego B. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie zaliczki alimentacyjnej I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji, II. orzeka, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.
Decyzją z dnia "[...]" Kierownik Gminnego Ośrodka odmówiła przyznania B.W. świadczenia w formie zaliczki alimentacyjnej na dzieci: D.W. i T.W. W uzasadnieniu podano, iż zgodnie z art. 2 pkt 5 lit. a) ustawy z dnia 22 kwietnia 2005r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej osobą uprawnioną do zaliczki jest osoba uprawniona do świadczenia alimentacyjnego na podstawie tytułu wykonawczego, którego egzekucja jest bezskuteczna, jeżeli jest ona wychowywana przez osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych. Wskazano, iż stosownie do znowelizowanego przepisu art. 17a ustawy z dnia 28 listopada 2003r. osobą samotnie wychowującą dziecko jest rozumieć panna, kawaler, wdowa, wdowiec, osoba pozostająca w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu, osoba rozwiedziona chyba, że wychowuje wspólnie co najmniej jedno dziecko z jego rodzicem. Wskazano, iż wnioskodawczyni jest osobą rozwiedzioną, która pozostaje w nieformalnym związku z A.O., z którym wspólnie wychowują troje dzieci. Przy czym ojcem D. i T. jest B.W., natomiast ojcem córki N., jest A.O. W związku z tym w ocenie organu nie można uznać wnioskodawczyni za osobę samotnie wychowującą dziecko.
Od decyzji tej odwołała się B.W. Podniosła, iż w jej ocenie alimenty zasądzone przez sąd winny być płacone, gdyż to ojciec dzieci winien ponosić koszty ich utrzymania, a nie konkubent. Wyjaśniła, iż odmowa przyznania wnioskowanego świadczenia pozbawiła jej dzieci środków materialnych niezbędnych na pokrycie kosztów zabezpieczenia ich podstawowych potrzeb.
Decyzją z dnia "[...]" Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu podzielono stanowisko organu pierwszej instancji, iż odwołująca się nie spełnia ustawowej definicji osoby samotnie wychowującej dziecko, gdyż pozostaje w związku z konkubentem, z którym wychowuje wspólne dziecko. W ocenie organu fakt, iż konkubent nie jest ojcem dzieci, na które odwołująca się ubiega się o zaliczkę alimentacyjną, nie ma znaczenia. Ponadto wyjaśniono, iż wcześniejsza definicja osoby samotnie wychowującej dziecko nie pozbawiała zaliczki alimentacyjnej osoby, która pozostawała w konkubinacie pod warunkiem że dziecko na które ubiegała się o świadczenie nie wychowywała wspólnie z jego rodzicem. Jednak przepis ten został uznany za niekonstytucyjny i utracił moc z dniem 31 grudnia 2005r. Natomiast z dniem 1 stycznia 2006r. został dodany art. 3 pkt 17a ustawy o świadczeniach rodzinnych, który odmiennie traktuje osoby pozostające w konkubinacie. Zdaniem organu odwoławczego z uwagi na fakt, iż odwołująca się wychowuje wspólnie z A.O. ich wspólną córkę, nie jest osoba uprawnioną do zaliczki alimentacyjnej na synów D. i T.
Na tę decyzję skargę złożyła B.W., wnosząc o ponowne rozpatrzenie jej prośby o przyznanie zaliczki alimentacyjnej. Podała, iż podstawą przyznania zaliczki jest wyrok sądowy i ona ten warunek spełnia. Wskazała na fakt pozbawienia jej synów środków utrzymania. Ponadto zakwestionowała sposób ustalenia dochodu rodziny.