Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Adam Matuszak Sędzia WSA Asesor WSA Protokolant Alicja Jaszczak-Sikora (Spr.) Irena Szczepkowska Grażyna Wojtyszek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 grudnia 2004 r. sprawy ze skargi A. B. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia "[...]" r. Nr "[...]" w przedmiocie zwolnienia ze służby celnej: I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia "[...]" r. nr "[...]". II. orzeka, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana do czasu uprawomocnienia się wyroku.
UZASADNIENIE:
Decyzją z dnia 17 października 2003 roku, znak "[...]" Dyrektor Izby Celnej w O., po ponownym rozpatrzeniu sprawy utrzymał w mocy własną decyzję z dnia 28 sierpnia 2003 roku, znak "[...]" w przedmiocie zwolnienia A. B. ze służby w Izbie Celnej w O. z powodu zastosowania wobec niej tymczasowego aresztowania z uwagi na postawienie jej zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 228 § 3 k.k. w zw. z art. 12 k.k.
Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia organ wskazał z art. 25 ust. l pkt 8b ustawy z 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej (Dz.U nr 72, póz. 802 ze zm.).
W uzasadnieniu decyzji wskazał, że powziął wiadomość o zastosowaniu wobec A. B. tymczasowego aresztowania w dniu 16.07.2003., co dawało podstawę do zwolnienia jej ze służby. Nowela z dnia 23 kwietnia 2003r. do ustawy o Służbie Celnej oraz do ustawy Kodeks Celny, z mocą obowiązującą od 10.08.2003r. rozszerzyła katalog przesłanek obligatoryjnego zwolnienia ze służby funkcjonariusza celnego w wypadku tymczasowego aresztowania.
Zdaniem organu literalna wykładnia art. 3 ust. 1-3 Ustawy z 23 kwietnia 2003 roku o zmianie ustawy - Kodeks celny oraz o zmianie ustawy o Służbie Celnej jednoznacznie odnosi się jedynie do ustawy Kodeks Celny. W tej sytuacji znowelizowane przepisy Ustawy o Służbie Celnej, w tym art. 25 ust. l pkt 8b, stosuje się do wszystkich funkcjonariuszy niezależnie od terminu osadzenia ich w areszcie, chyba że do dnia wejścia w życie noweli funkcjonariusz zostanie uniewinniony prawomocnym wyrokiem lub postępowanie karne wobec niego zostanie umorzone.
Na decyzję tę A. B. wniosła skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie domagając się jej uchylenia i decyzji ją poprzedzającej. Decyzji zarzucała rażące naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 25 ust. l pkt 8b Ustawy o Służbie Celnej przez błędną jego wykładnię i uchybienie zasadzie nie działania prawa wstecz. Powoływała się na argumentację zawartą w jej odwołaniu od decyzji z dnia 28.08.2003r., iż nowy przepis obowiązuje od 10 sierpnia 2003 roku, a ona została aresztowana z dniem 16 lipca 2003 roku, a więc przed wejściem w życie nowej regulacji prawnej. Zatem decyzja została wydana bez podstawy prawnej i z naruszeniem zasady nie działania prawa wstecz. Art. 3 ust. l Ustawy o Służbie Celnej stanowi, że postępowanie wszczęte i nie zakończone ostatecznie przed okresem jej wejścia w życie podlegają rozpatrzeniu według przepisów dotychczasowych.
Ponadto zarzucała sprzeczność decyzji z zasadą domniemania niewinności wyrażoną w art. 42 ust. 3 Konstytucji RP z 1997 r. i art. 5 ust. l k.p.k., a także rażące naruszenie praw wynikających z prawa pracy.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie. Podnosił, że chybiony jest zarzut naruszenia zasady nie działania prawa wstecz przy wydaniu zaskarżonej decyzji opartej na art. 25 ust. l pkt 8b Ustawy o Służbie Celnej w stosunku do funkcjonariusza celnego, wobec którego zastosowano areszt tymczasowy. Zdaniem organu, nie naruszono zasady ochrony praw nabytych, gdyż wcześniej nie istniały przepisy zakazujące zwolnienia ze służby funkcjonariusza przebywającego w areszcie w związku z toczącym się wobec niego postępowaniem karnym. Zarzut taki byłby zasadny, gdyby przepisy ustawy noweli wprowadzające nakaz zwolnienia ze służby funkcjonariusza tymczasowo aresztowanego objęły także wszystkich funkcjonariuszy, którzy kiedykolwiek przebywali w areszcie. Tymczasem cytowany przepis stanowi o obowiązkowym zwolnieniu funkcjonariusza zatrzymanego w areszcie tymczasowym.