Sprawa ze skargi na postanowienie SKO w Opolu w przedmiocie zaświadczenia o prowadzeniu gospodarstwa rolnego
Uzasadnienie strona 7/7

Wracając do warunków wydania zaświadczenia, o jakim mowa w art. 3 ustawy, będącego - co należy podkreślić - obowiązkiem organu, zaświadczenie to winno zostać wydane na podstawie posiadanej przez organ dokumentacji, tj. zawartej w prowadzonych przez niego ewidencjach, rejestrach lub innych urzędowych zbiorach. Wychodząc z założenia racjonalności ustawodawcy, nie można jednak przyjąć, że wprowadziłby on do aktu prawnego normę prawną, która nie miałaby zastosowania i byłaby przepisem martwym. Dając podstawę prawną do działania organowi samorządu terytorialnego, a co więcej - obligując ten organ do wydania zaświadczenia stwierdzającego okresy pracy danej osoby w gospodarstwie rolnym - ustawodawca musiał mieć świadomość tego, jakie dokumenty może posiadać organ gminy, a ponadto jakimi instrumentami i możliwościami prawnymi dysponuje, w związku z czym założył z góry, że ten właśnie, a nie inny organ, na podstawie danych będących w jego dyspozycji, będzie właściwy do poświadczenia konkretnych okoliczności. Z tych względów nie można zaaprobować niczym nie popartego stanowiska organu odwoławczego i organu pierwszej instancji odnośnie braku podstaw do wydania na podstawie posiadanej dokumentacji zaświadczenia wnioskodawczyni, będącej współwłaścicielką gospodarstwa rolnego (a nie np. domownikiem rolnika w czasie bardzo odległym) w sytuacji, gdy organ ten - jak wynika z uzasadnienia organu odwoławczego - dysponuje danymi z rejestru gruntów oraz decyzjami podatkowymi, a nadto dysponuje również zapewne danymi zawartymi w ewidencji ludności i rejestrach umów dzierżawy, posiadając tez wiedzę, czy gospodarstwo to funkcjonowało w okresie wskazanym we wniosku. W odniesieniu do właścicieli gospodarstwa rolnego trudno wskazać, jakie jeszcze inne dokumenty, będące w posiadaniu organu, mogłyby świadczyć o prowadzeniu gospodarstwa rolnego i miałyby umożliwić organowi realizację nałożonego obowiązku polegającego na wydaniu zaświadczenia. W przedmiotowej sprawie istotnym jest również i to, że wniosek dotyczy niezbyt odległej przeszłości i okresu, kiedy dokumentacja prowadzona była w sposób ciągły przez ten sam organ, posiadający też wiedzę, które grunty na terenie jego działania są użytkowane rolniczo. Skarżącej nie dotyczy przy tym sugerowana przez organ pierwszej instancji okoliczność jednoczesnego prowadzenia we wnioskowanym okresie pozarolniczej działalności gospodarczej. Innymi słowy - przyjęcie poglądu prezentowanego w niniejszej sprawie przez organy obu instancji, w istocie rzeczy prowadziłoby do zdezaktualizowania obowiązku wydawania zaświadczeń stwierdzających okresy pracy w gospodarstwie rolnym, statuowanego w art. 3 ust. 1 ustawy i uczyniłoby ten przepis martwym. W tych warunkach, w ocenie Sądu, w niniejszej sprawie nie wykazano braku podstaw do odmowy wydania zaświadczenia z uwagi na brak posiadanej dokumentacji, czym naruszono powołane wyżej przepisy procedury w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Odnosząc się do argumentów skargi podkreślić należy, że zgodnie z przepisem art. 218 § 2 K.p.a. organ administracji publicznej, przed wydaniem zaświadczenia, może przeprowadzić w koniecznym zakresie postępowanie wyjaśniające. Jednakże zauważyć trzeba, że postępowanie wyjaśniające - co do zasady - ogranicza się do sprawdzenia aktualności posiadanych danych. Postępowanie to nie może służyć ustalaniu określonego stanu, który nie wynika z danych zgromadzonych przez organ, bowiem takie działanie byłoby w istocie rzeczy rozstrzygnięciem o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku, a w tym zakresie rozstrzygnięcie wymaga przeprowadzenia postępowania o charakterze jurysdykcyjnym (por. K. Chorąży, Z.R. Kmiecik: Wydawanie zaświadczeń - kwestie nierozstrzygnięte w literaturze; Samorząd Terytorialny 2000 r., nr 6, s. 71 i 72). Zaaprobować należy poglądy, wyrażane w orzeczeniach powoływanych w skardze, iż postępowanie wyjaśniające spełnia jedynie pomocniczą rolę przy ustalaniu treści zaświadczenia i ogranicza się tylko do takiego postępowania, które pozwoli na urzędowe stwierdzenie znanych faktów lub stanu prawnego. Może ono zatem odnosić się do zbadania okoliczności wynikających z posiadanych przez organ ewidencji rejestrów i innych danych, czy też wyjaśnienia, czy dane te odnoszą się do osoby wnioskodawcy, faktów, stanu prawnego, którego poświadczenia domaga się wnioskodawca, a także ustalenia, jakiego rodzaju ewidencja i rejestry mogą zawierać żądane dane, i ustalenia ewentualnych ich dysponentów.

Mając na uwadze powyższą argumentację, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c, orzeczono jak w sentencji wyroku.

Rozstrzygnięcie zawarte w punkcie 2 wyroku oparto o przepis art. 152 P.p.s.a., natomiast o kosztach w punkcie 3 orzeczono na podstawie art. 200 P.p.s.a.

Zalecenia do dalszego postępowania wynikają wprost z przedstawionych rozważań i sprowadzają się do obowiązku zbadania całości posiadanych zasobów, które mogłyby wskazywać na fakty bądź stany prawne, których potwierdzenia żąda skarżąca. Pogląd ten znajduje potwierdzenie w orzecznictwie. Taka interpretacja ww. przepisu wymaga, aby organ w sposób jasny wskazał, że nie posiada żadnych dokumentów pozwalających na potwierdzenie faktów (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 października 1997 r., sygn. akt II SA/Gd 1331/96, Lex nr 44239). Fakt braku takich dokumentów powinien być bezsporny (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 maja 1998 r., sygn. akt II SA 299/98, Lex nr 41833). Zatem organ powinien w uzasadnieniu postanowienia odmawiającego wydania zaświadczenia wymienić dokumentację zawartą w jego zasobach, którą badał i stwierdzić czy to całość zasobów, które mogłyby dać odpowiedź na pytanie, czy skarżąca prowadziła czy też nie gospodarstwo rolne w okresie wskazanym we wniosku.

Strona 7/7
Inne orzeczenia o symbolu:
6169 Inne o symbolu podstawowym  616
Inne orzeczenia z hasłem:
Administracyjne postępowanie
Inne orzeczenia sądu:
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu
Inne orzeczenia ze skargą na:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze